Kısırlık tedavisinde yumurtlama bozukluğuna bağlı bir sorun varsa en kolay ve birinci tercih edilen tedavi prosedürüdür.Yumurtlama sorunu çocuk sahibi olamayan çiftler ortasında çok sık görülmektedir.Bu sorunun tedavisi ile pek çok çift gebelik sahibi olabilmektedir.
Adet düzensizliği olanlar yada hormon bozuklukları olanlarda da çoklukla ovulasyon sorunu olduğunu gösterir.Bu hastalar da yumurta takibi ve tedavisinden yarar görürler.
Yumurtlama (Ovulasyonun) gerçekleşip gerçekleşmediği fakat ultrason takibi,hormon tetkikleri ile anlaşılabilmektedir.Ayrıca burada değerli faktör hastanın tüplerinin açık olup olmaması ve eşinin sperm sayısının olağan olması gerekmektedir.
Yumurta Takibi Tedavisi(Ovulasyon İndüksiyonu) Nasıl Uygulanır?
Ovulasyon indüksiyon tedavisine karar verildiğinde bu formda hastanın overlerinde follikül gelişip gelişmediğine ve yumurtanın ne vakit çatlayacağı tam olarak saptanabilmektedir.Ovulasyon indüksiyon tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılabilmektedir.Bu tedavide Klomifen Sitrat,HMG (Human menopozal gonadotropin) ve saf FSH kullanılmaktadır.Ovulasyonu uyaran bu ilaçlardan hangisi uygunsa hastaya başlanır,yumurtalık içindeki yumurta istenilen büyüklüğe ulaşana kadar ilaçlara devam edilir.İlaçları kullanırken hasta bu ortada ultrasonografi ile izlenir.Folliküller muhakkak bir büyüklüğe ulaşınca (18-20 mm) çatlatma iğnesi (hCG) uygulanır.İğneyi yaptıktan 36 saat sonra cinsel münasebet önerilir.Cinsel ilgi sıklığı ve zamanlaması konusunda bilgilendirilir.Bu tedavi ile gebelik oluşması için en az 3-4 ay uygulamaya devam edilmelidir.Ancak bu mühlet içerisinde gebelik oluşmaz ise bir üst basamak ilaçlara ve tedavi uygulamalarına geçilmelidir.Bir üst etap olarak ayrıyeten hastalara ‘Aşılama’ yani ‘İntrauterin İnseminasyon’ uygulamasının yapılması gebelik oranlarını arttırmaktadır.
Ovulasyon İndüksiyon Tedavisinde Hangi İlaçlar Kullanılmaktadır? Klomifen Sitrat Tablet:
Kadınlarda görülen yumurtlama meselelerini çözmek gayesiyle uygulanan bir tedavidir.Bu tedaviye başlamadan evvel bayanın eşinin spermlerinin olağan olduğunu tespit etmek gereklidir.Normal bir gebelik hazırlığında Hipotalamustan GnRH (gonadotropin özgürleştirici hormon) salgılanması Hipofizden FSH ve LH salgılanmasına yol açarak yumurtalıklardan follikül gelişmesini ve yumurtlamanın gerçekleşmesini sağlamaktadır.Genellikle GnRH salgılanmasına bağlı meseleler nedeni ile yumurtlama olmayan bayanlarda Hipotalamustan GnRH salgısını başlatmak hedefiyle Klomifen Sitrat kullanımı yarar sağlamaktadır.
Klomifen Sitrat bu tedavi öncesinde yumurtlama olmayan kadınların % 70 ‘i de yumurtlamayı sağladığı ve bu bayanların da yaklaşık %35’inin hamile kaldığı tespit edilmiştir. Klomifen sitrat kullanımında çoğul gebelik ihtimali yükselmektedir.Bu tedavi kullanımı kolay,maliyeti düşük ve sonuçlar bakımından yüzgüldürücüdür.En az 4-5 ay kullanmak gereklidir.Sonuç alınamazsa bir sonraki evreye geçilir.
Saflaştırılmış FSH:
Bir gonadotropin homonu olan FSH nin ileri derecede saflaştırılmış bir formudur.Gonadotropin yumurtalıkları yumurta yapmak üzere uyaran hormondur.Bu saf FSH içeren ilaçlar klomifen tedavisine karşılık vermeyen hastalarda folliküllerin gelişmesini sağlamak maksadıyla kullanılmaktadır. Ayrıyeten yumurtlaması olağan olan bayanlarda yumurta sayısını arttırarak gebelik sağlamak hedefi ile de uygulanmaktadır.
Koriyonik Gonadotropin:
Bu preparat yumurtaları çatlatmak ve ovulasyonu sağlamak gayesiyle kullanılır. hCG nin tesiri tıpkı LH hormonu üzere yumurtalıklardan yumurta salıverilmesini sağlar.Tedavide yapılan son doz FSH den 24 saat içerisinde ovulasyonu sağlamak emeliyle uygulanır.Ovulasyonun olduğu saatlerde çiftlere bağlantı tavsiye edilir.hCG uygulaması birebir vakitte inseminasyon yapılacağı periyotta de birebir biçimde kullanılır.