Vajinismus toplumun tüm katmanlarında yaygın olarak görülen bir cinsel bağ problemidir. Bu kısımda vajinismus risk faktörleri olan bireyler ele alınmaktadır. Hakikaten vajinismus hastalarının birbirine benzeyen pek çok ortak istikametleri ve kişilik yapıları mevcuttur.
Vajinismus hastalarının ortak kişilik yapısı, birbirlerine çok benzeri karakter istikametleri mevcuttur. Bu nedenle hastalar kendilerini bazen ‘aynı fabrikadan çıkmış üzere görürler’ ve tanıştıklarında çok da yeterli dost olurlar.
2003 yılından beri vajinismus tedavileri konusunda hizmet veren müessesemizdeki yaptığımız müşahedelere nazaran, vajinismus hastalarının çok misal ortak istikametleri bu kısımda ele alınmaktadır. Bu ortak istikametlerden yola çıkılarak vajinismus risk faktörleri ortaya çıkarılmıştır.
VAJİNİSMUS RİSK FAKTÖRLERİ OLAN KİŞİLER
1-) Kişilik yapısı ve ortak özellikler:
Büyümek istemeyen, çocuksu, anne-babaya bağımlı kişilik yapısına sahip olan kızlar ileri yaşlarda vajinismus açısından risk taşımaktadır.
“Canım tatlıdır” diye düşünen ve değişik endişeleri olan bayanlar (iğne, kan, dişçi, kedi, köpek, böcek, yükseklik dehşetleri gibi)
Ailenin yeterli kızları olarak yetiştirilenler (‘İyi kız olma sendromu’)
Cinsellikten uzak biçimde büyütülenler (‘Erkek Fatma modeli’)
Yaşanılan olaylarda çok derece tesir altında kalanlar. Örneğin bir sinema sahnesi yahut yaşanılan trajik bir olayın tesirini uzun bir müddet içinde yaşayanlar.
Cinsel bilgi ve deneyimi az olanlar
Eşinin cinsel deneyiminin az olması nedeni ile dehşetleri olanlar (“Ya eşim bana ilgi sırasında ziyan verirse, ya ilgi sırasında yanlış bir hareket yaparsa”) niyeti olanlar
Eşi ile zahmetli ve problemli bir halde evlenenler
Eşlerine karşı sevgi yahut inanç hissetmeyenler
Geçmişte taciz, tecavüz üzere cinsel travmalara maruz kalanlar
Katı dini, ahlaki ve klâsik kurallarla büyütülen kızlar vajinismus açısından risk altındadırlar.
Vajinismus sorunu toplumda her bölümü ilgilendiren bir sorundur. Lakin kuruluşumuzda tedavi gören hastaların %80’inin en az lise mezunu olması farklı bir saptamadır.
Yine kendi çalışmalarımıza nazaran kırsal kesimde vajinismus ise genelde bilgi eksiklikleri sonucunda görülmekte ve uygulanan bilişsel terapilerle sorun daha kısa yollu tahlile ulaşabilmektedir.
İyi kız olma sendromu nedir?
Ebeveynleri tarafından hiçbir cinsel bilgi verilmeden yetiştirilen, cinselliğin yok sayılması yahut kötülenmesi tarafında bildirilerle büyütülen “iyi kızlarda” ileriki yaşlarda vajinismus, cinsel isteksizlik, cinsel tiksinti ve orgazm olamama meseleleri sık olarak ortaya çıkmaktadır. Türk toplumunda epey yaygın olan, bu formda etrafları ve aileleri tarafından yetiştirilen kızlarda gelişen bu soruna “iyi kız olma sendromu” denmektedir.
İyi kız olma sendromu özellikleri taşıyan bayanlarda cinsel bağlantı “kocayı tatmin etme istikametinde bir görev” olarak kabul edilmektedir. Kurum olarak binlerce hastadan edindiğimiz müşahedelerimize nazaran yeterli kızlar mükemmeliyetçi, içsel disiplinleri epey fazla ve titiz bir yapıya sahiptirler. Uygun kız olma sendromu vajinismus için risk faktörleri ortasındadır.
2) Aile yapısı:
Aile yapısı da vajinismus için risk faktörleri açısından değerlidir:
Kendi aileleri çok seviyede esirgeyici, kollayıcı olanlar
Anne yahut babası baskın (dominant olanlar)
Hem anne hem de babası baskıcı ve tutucu olanlar
Anne ve baba yerine ailenin öbür fertleri tarafından büyütülenler (özellikle dede, babaanne baskısı yaşayanlar) vajinismus için risk grubundadırlar.
3) Gebe kalma dehşetleri:
Töresel yahut dini taraftan eğitimli şahıslarda yahut bekâr olmasına karşın erkek arkadaşı/ nişanlısı ile birlikte cinsel ilgiyi deneme etabında olan bayanlar hamile kalma ve sonrasında kürtaj olma dehşetlerinden ötürü vajinismus sorunu ile karşı karşıya kalabilirler.
4) Geleneksel ve / yahut dini baskılar:
Cinsel bakışın son derece katı ve kurallara bağlı olan klasik etraflarda, bilhassa çocukluğunda katı dini eğitim alanlar da ileriki yaşlarında vajinismus risk faktörleri kapsamındadır.
Yaptığımız istatiksel araştırmalara nazaran tarafımıza kent dışından hastaların başvurdukları vilayetlerin başında Konya, Eskişehir, Samsun, İstanbul, Bursa, İzmir, Adana, K. Maraş ve Antakya gelmektedir.
Vajinismus riskini azaltmak mümkündür!
Vajinismus açısından riski azaltmada en değerli etken çok erken yaşlardan itibaren aile ve okul tarafından cinsel eğitimin verilmesidir. Zira bilgi eksikliği ve kusurlu bilgilenmeye sahip bireyler ileriki yıllarda vajinismus ve başka cinsel sıkıntılar açısından en fazla risk altında olacaklardır.
