Ultrason, ses dalgaları aracılığı ile uygulanan bir yoldur. Ultrasonda kullanılan ses dalgaları yüksek frekanslıdır. Bu sayede de insan kulağı duyamaz.
Ses dalgaları; her dokuda ve her organda farklı halde yansıma özelliğine sahiptir. Ultrasonun da çalışma prensibi budur. Bayan hastalıkları ve doğum branşlarında neredeyse her alanda kullanılan ultrason, bunların dışında da tıbbın her alanında çeşitli emellerle kullanılmaktadır.
Ultason aygıtı, ses dalgaları gönderir ve dokulardan geri yansıyan ses dalgalarını anlar. Bunun bedene tutulan kısmına ise ‘’prob’’ ismi verilir.
Prob geri yansıyan ses dalgalarını algılamaktadır. Algıladığı ses dalgalarını ise bilgisayar sayesinde görüntülemeye müsaade verir. Yani bu sayede, ultrason ile imaj sağlanmaktadır.
Transvajinal ultrason:
Ultrasonun prob kısmı yani bedene temas eden alanı vajina içerisine de uygulanabilecek biçimde dizayn edilmiştir. Çoğunlukla erken gebelik süreçlerinde ve çeşitli jinekolojik sıkıntıların araştırılması için kullanılmaktadır. Obezite sorunu olan hastaların da karnından daha net manzara alabilmek için başvurulan bir usuldür.
Normal standart pelvik ultrason:
Geniş bir prob aracılığı ile gebelik haftalarının ilerlemesi durumunda kullanılmaktadır. Bunun dışında çeşitli jinekolojik sıkıntılar için de başvurulur.
Doppler ultrason:
Renkli ultrason, formunda tabir edilebilir. Organ ya da damarların kan akışının incelenmesi için kullanılır.
3 boyutlu ultrason:
Prob ve bilgisayar yazılımı 3 boyutludur.
4 boyutlu ultrason:
4 boyutlu ultrasonlarda, 3 boyutlu ultrasondan farklı olarak hareket de algılanmaktadır.
Ekokakardiyografi:
Gebeliğin kalbinin anatomik yapısı ve fonksiyonları bakımından araştırılması için uygulanan bir ultrason formülüdür.
Ultrason nedir?
- Ultrason ya da ultrasonografi, tıp dünyasında vazgeçilmez bir görüntüleme metodudur.
- Ultrasonda rastgele bir biçimde X- ışınları kullanılmaz. Bu sebeple de radyasyon içermemektedir. Sırf ses dalgalarından yararlanır.
- Olumlu istikametlerinden bir tanesi de manzaranın gerçek vakitli olmasıdır.Eş vakitli olarak manzara, monitöre yansıtılmaktadır.
- Ultrason, hayli uzun vakittir tıp branşlarının çabucak hemen hepsinde kullanılmaktadır. Bayan doğum alanında ise rutin bir formda uygulanmaktadır. Gebelik takipleri için sık sık uygulanır. İçeriğinde radyasyon olmaması, sadece ses dalgalarının kullanılması bu sebeple hayli avantajlıdır.
- Vücut içindeki farklı problemleri ve dokulardaki yoğunluk değişkenliğini saptamaka ismine ultrasonik pulse-eko metodunun kullanılmasıdır. Ultrasonik dalgalar , ses dalgalarıdır. Bu ses dalgaları 1 Hertz’den çok sayıda Megahertz’e dek ulaşabilir.
- Ancak çoğunlukla 1-15 mhz ortası uygulanmaktadır.
Ultrason Özellikleri
- Hastaya ve doktora rastgele bir biçimde hasar vermez,
- Ön hazırlık yapılmasına muhtaçlık yoktur,
- Bebek ya da anne rastgele bir ziyan görmez.
Ultrasonun Tıp Alanındaki Özellikleri
Ultrason, yüksek frekanslı ses dalgalarının kullanılmasıdır. Tıp alanında çabucak hemen her branşta kullanılır. Ultrason, teşhis koymak için, tedaviye yardımcı olmak için kullanılır.
Birçok hastanede ultrason aygıtı bulunur. Ultrason dalgalarının fiziki özelliklerinden yararlanılarak geliştirilmiş bu aletler, her alanda kullanılabilir.
Ses dalgalarının farklı yoğunluktaki doku ve organlara yayılma suratları, emilmeleri ve yansımaları değişkenlik gösterir. Bu sayede tıbbın her branşında kullanılabilir.
Teşhis İçin Ultrason
Ultrason ile rastgele bir sorunun teşhis edilmesi; yüksek frekanslı ses dalgalarının farklı yoğunluktaki dokularda farklı oranlarda tutulmaları ve yansımaları ile sağlanır. Ultrason dalgalarının rastgele bir riske sebep olmaması, gebeliklerde inançlı bir formda uygulanabilmesi, röntgen ışınlarıyla tespit edilemeyen yumuşak dokular ortasındaki yoğunluk farkını da ortaya koyması sebebiyle epey avantajlıdır. Bu sayede iç organ kanserleri ve kistleri bakımından teşhis koymak için kullanılmaktadır.
Bunun dışında safra ve böbrek taşları için teşhis yapılması, ultrason sayesinde hayli pratikleşmiştir.Ultrason sayesinde taşların sayıları ve büyüklükleri de tespit edilebilir.
