Yardımcı üreme teknikleri (YÜT) ya da İngilizce ismiyle assiste reprodüktif teknikler (ART) bayan bedeninde üretilen yumurta hücrelerinin özel iğnelerle beden dışına alınarak erkeğin spermi ile laboratuvar ortamında döllenmesi ve elde edilen embriyo yahut embriyoların bayan rahmi içine transfer edilmesi mantığına dayalı süreçlerdir.
Yardımcı üreme tekniklerinin kullanılmaya başlamasıyla bugün birçok çift bebek sahibi olabilmektedir. Çağdaş tıptaki yardımcı üreme teknikleri klasik tüp bebek ya da in-vitro fertilizasyon (IVF) ve mikroenjeksiyon ya da öteki ismiyle intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) dir. Çağdaş tıptaki yardımcı üreme teknikleri klasik tüp bebek ya da in-vitro fertilizasyon (IVF) ve mikroenjeksiyon ya da başka ismiyle intrasitoplazmiksperm enjeksiyonu (ICSI) dir.
Tüp bebek ve mikroenjeksiyon ortasındaki tek fark döllenmenin halindedir. Mikroenjeksiyon ya da kısaca ICSI, yardımla üreme tekniklerinde gelinen en son noktalardan biridir. Bu teknikle yumurtanın içine spermin direkt olarak girişi sağlanmaktadır. ICSI’in uygulamaya girmesi ile tüp bebek uygulamalarının ve bilhassa de erkek sorunlarına bağlı kısırlığın tedavi edilebilme talihi epey yükselmiş ve yeni ufuklar açılmıştır.
TESE VE TESA olarak isimlendirilen prosedürler ise semen örneğinde spermi olmayan ya da sperm üretimi olmasına karşılık dışarı atılamayan durumlar için kullanılan tekniklerdir.
Örneğin erkeğin kanallarının tıkalı olduğu ve testisindeki bol sayıdaki spermi boşalma ile çıkaramadığı durumlarda erkeğin testisinden iğne ile doku alınır, bunun içinden spermler bulunur ve elde edilen spermle döllenme sağlanır. Bu sürece Testisten sperm aspirasyonu kısaca TESA denmektedir. Ya da testisten direkt parça/doku örneği alınır ve bu dokudan sperm elde edilir, buna datestiküler sperm ekstraksiyonu -çıkarılması (TESE) ismi verilmektedir.
TESE süreci evvelce testisten kabaca bir iki doku kesimi almak biçimindeyken şimdilerde operasyon mikroskobu kullanılarak süreç gerçekleştirilmektedir. Bu sürece de mikroTESE denilmektedir. Klasik TESE uygulamasına nazaran hem sperm bulma talihi daha yüksek hem de testise ziyan verme mümkünlüğü daha düşüktür.
Testiküler sperm aspirasyonu (TESA) uygulamasında, kanalları tıkalı olan hastalarda sperm aspire edilerek yani negatif basınç ile çekilerek elde edilir. Tüm tüp bebek uygulamalarında, kullanılan değişik yumurtlama tedavilerinin ortak gayesi fazla sayıda yumurta imalini sağlamaktır. Bu tedaviye denetimli yumurtalık uyarımı.
Rahim kanalları (tüpleri) tıkalı olan kadınlarda
Sperm işlevlerinin ileri derecede bozuk olduğu durumlarda
Endometriozis hastalığı nedeniyle karın içinde yaygın yapışıklıkları olan ve tedavi ile gebelik elde edilemeyen kadınlarda
İmmünolojik (bağışıklık sistemini ilgilendiren) infertilitede
Kimi hormonal bozukluklarda
Başka tedavi teknikleri ile gebelik elde edilememesi durumlarında
Sebebi yapılan testlerle açıklanamayan infertilitede
Kalıtsal birtakım hastalıkların embriyo kademesinde teşhis edilerek sağlıklı bir bebek elde etmek emeliyle (tutunma öncesi genetik teşhis yolları ile beraber)
Tekrarlayan düşükleri olan bayanlarda sağlıklı embriyoların genetik teşhis tekniği ile seçilebilmesi amacıyla
Aşılama formülü ile birkaç kere uygulanmasına karşın gebelik elde edilememişse
