Yardımcı üreme teknikleri (YÜT) ya da ingilizce ismiyle assiste reprodüktif teknikler (ART) bayan bedeninde üretilen yumurta hücrelerinin özeliğnelerle beden dışına alınarak erkeğin spermi ile laboratuar ortamında döllenmesi ve elde edilen embriyo yahut embriyoların bayan rahmi içine transfer edilmesimantığına dayalı süreçlerdir.
Yardımcı üreme tekniklerinin kullanılmaya başlamasıyla bugün bir çok çift bebek sahibi olabilmektedir. Çağdaş tıptaki yardımcı üreme teknikleri klasik tüp bebek ya da in-vitro fertilizasyon (IVF) ve mikroenjeksiyon ya da öteki ismiyle intrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI) dir. Çağdaş tıptaki yardımcı üreme teknikleri klasik tüp bebek ya da in-vitro fertilizasyon (IVF) ve mikroenjeksiyon ya da başka ismiyle intrasitoplazmiksperm enjeksiyonu (ICSI) dir.
Tüp bebek ve mikroenjeksiyon ortasındaki tek fark döllenmenin halindedir. Mikroenjeksiyon ya da kısaca ICSI, yardımla üreme tekniklerinde gelinen en son noktalardan biridir. Bu prosedürle yumurtanın içine spermin direkt olarak girişi sağlanmaktadır. ICSI’in uygulamaya girmesi ile tüp bebek uygulamalarının ve bilhassa de erkek sorunlarına bağlı kısırlığın tedavi edilebilme talihi hayli yükselmiş ve yeni ufuklar açılmıştır.
TESE VE TESA olarak isimlendirilen usuller ise semen örneğinde spermiolmayan ya da sperm üretimi olmasına karşılık dışarı atılamayan durumlar içinkullanılan tekniklerdir.
Örneğin erkeğin kanallarının tıkalı olduğu ve testisindeki bol sayıdaki spermiboşalma ile çıkaramadığı durumlarda erkeğin testisinden iğne ile doku alınır,bunun içinden spermler bulunur ve elde edilen spermle döllenme sağlanır. Buişleme Testisden sperm aspirasyonu kısaca TESA denmektedir. Ya da testistendoğrudan parça/doku örneği alınır ve bu dokudan sperm elde edilir, buna datestiküler sperm ekstraksiyonu -çıkarılması (TESE) ismi verilmektedir.
TESE süreci evvelce testisten kabaca bir iki doku kesimi almak şeklindeykenşimdilerde operasyon mikroskobu kullanılarak süreç gerçekleştirilmektedir. Buişleme de mikroTESE denilmektedir. Klasik TESE uygulamasına nazaran hemsperm bulma bahtı daha yüksek hem de testise ziyan verme mümkünlüğü dahadüşüktür.
Testiküler sperm aspirasyonu (TESA) uygulamasında, kanalları tıkalı olanhastalarda sperm aspire edilerek yani negatif basınç ile çekilerek elde edilir. Tüm tüp bebek uygulamalarında, kullanılan değişik yumurtlama tedavilerininortak maksadı fazla sayıda yumurta imalini sağlamaktır. Bu tedaviye kontrollüyumurtalık uyarımı.
Rahim kanalları (tüpleri) tıkalı olan kadınlarda
Sperm işlevlerinin ileri derecede bozuk olduğu durumlarda
Endometriozis hastalığı nedeniyle karın içinde yaygın yapışıklıkları olan ve tedavi ile gebelik elde edilemeyen kadınlarda
İmmünolojik (bağışıklık sistemini ilgilendiren) infertilitede
Bazı hormonal bozukluklarda
Diğer tedavi usulleri ile gebelik elde edilememesi durumlarında
Sebebi yapılan testlerle açıklanamayan infertilitede
Kalıtsal birtakım hastalıkların embriyo kademesinde teşhis edilerek sağlıklı bir bebek elde etmek emeliyle (tutunma öncesi genetik teşhis metotları ile beraber)
Tekrarlayan düşükleri olan bayanlarda sağlıklı embriyoların genetik teşhis usulü ile seçilebilmesi amacıyla
Aşılama usulü ile birkaç defa uygulanmasına karşın gebelik elde edilememişse