Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Gönül Çimen, serviks kanserinin belirtileri ve teşhisi, smear testinin değeri ve HPV tipleri hakkında değerli bilgiler verdi. Serviks yani rahim ağzı rahmin alt 1/3’lük kısmını oluşturan, rahmin vajinaya açıldığı ve doğum esnasında genişleyen kısmıdır. Kanser ölümlerinin önde gelen nedenlerinden birisi olan serviks kanseri ortalama 35-55 yaşları ortasında görülür. Ancak sistemli taramalar ve aşı ile önlenebilen bir kanserdir.
Serviks Kanseri Ansızın Değil, 10-15 Yıllık Süreçte Oluşur
Kanserin erken periyodunda kişinin hiçbir şikayeti yoktur ve bulgular ileriki periyotlarda gözükür. Rahim ağzında başlayan değişiklikler ile şikayetlerin başlaması ortasındaki geçen mühlet ortalama 10-15 yıl ortasındadır. Serviks kanseri aniden değil, sonradan kansere dönüşecek olan kanser öncesi değişiklikleri takiben ve ekseriyetle yıllar sonra oluşur. Tertipli aralıklarla yapılan taramalar sonucu önlenebilen tek jinekolojik kanser olan serviks kanserinin farkında olmak gerekmektedir.
Serviks Kanseri Dünya Üzerinde Her 2 Dakikada Bir 1 Bayanın Vefatına Neden Olur
HPV, 120’den fazla tipe sahip olmakla bir arada, sosyokültürel ve ekonomik seviyeden bağımsız olan her bayan HPV açısından risk altındadır. Rahim ağzı kanseri ve HPV ortasında yüksek oranda bir alaka bulunmaktadır. HPV’nin en kıymetli bulaş yolu cinsel münasebettir lakin cilt teması, dış genitallere virüslü bir gerecin teması ve alafranga tuvalet kullanımıyla da bulaşabilir.
Cinsel yaşama başlama yaşının erken olması, çok eşlilik yahut eşin çok eşli olması ve sigara kullanımı da riskler ortasındadır. HPV enfeksiyonunun % 90’ının geçicidir ve 1-2 yıl içinde bedenden immunolojik olarak temizlenir ama devamlılık gösteren enfeksiyonlar kanser açısından risk taşımaktadır.
Serviks kanseri bayanlarda göğüs kanserinden sonra en sık 2. Kanserdir ve dünya üzerinde her 2 dakikada bir 1 bayanın vefatına neden olmaktadır. Başarılı tarama programlarının yapılmasıyla da kanser sıklığı azalmaktadır. Sıhhatini ve geleceğini düşünen her bayan taramalarını tertipli yaptırması gereklidir.
Kanserden Korunmak İçin HPV Aşısı Tesirli Bir Yöntem
Kanserden korunmak için tek eşlilik, kondom kullanımı, sigaranın bırakılması, sağlıklı beslenme ve antrenmanın yanı sıra HPV aşısı da değerli bir etken. Aşılamadan en büyük fayda genç kızlar ve HPV ile enfekte olmamış bayanlarda sağlanıyor, seksüel etkin bayanların aşılanması hasta ile tabibin bir arada vermesi gereken bir karardır. HPV aşısı yapılmış olsa bile bayanların serviks kanseri taramasına nizamlı olarak devam etmesi gerekiyor.
Serviks Kanseri, Nizamlı Aralıklarla Tarama İle Önlenebilen Tek Jinekolojik Kanserdir
30 yaş üzerindeki bayanlarda görülen HPV enfeksiyonu daha genç yaştaki bayanlara nazaran daha dirençli seyretme eğilimindedir. Bayanların bilhassa 30 yaş itibariyle smear ve HPV taraması yaptırması gerekmektedir. Kanser öncesi devirde uygun formda tedavi edilen bayanlarda kanser gelişmiyor. Rahim ağzı kanseri ile HPV virüsü ortasındaki bağ %99 oranındadır. Bu yüzden bayanlara smear testi ile bir arada tertipli olarak HPV taraması yaptırmalarını öneriyoruz. Bilhassa 30 yaş itibariyle bayanlar 3 yılda bir sistemli olarak smear taraması, 5 yılda bir smear ve HPV taramasını birlikte yaptırmalıdır. Başarılı tarama yapıldığında serviks kanserine bağlı ölümlerin azaldığı gözlemlenmiştir.
