Kist içi sıvı dolu yapıdır. Her yaştaki bayanda görülebilen kistler bazen bir portakal büyüklüğüne ulaşabilir.
Yumurtalık kistlerinin birçoğu zararsız olsa dahi ağrıya yol açabilir ve çok büyüdüklerinde
patlayabilirler.Menopoz sonrası periyotta yumurtalıklarda oluşan büyümeler yumurtalık kanserine
bağlıdır.
İşlevsel kistler; Yumurtlamadaki bozukluklara bağlı olarak oluşan, ekseriyetle ağrı yapmayan ve
resen kaybolan kistlerdir. Ağrıya neden oluyorsa yahut büyüyorsa cerrahi olarak çıkartılması
gerekebilir.
Folikül kistleri; olağan olarak gelişen ve içindeki yumurta olgunlaştığında çatlayarak yumurtayı salıveren
foliküllerin çatlamayıp büyümeye devam etmeleri sonucunda oluşurlar. Ekseriyetle tek taraflıdırlar.
Korpus Luteum kistler; korpus luteum folikül çatladıktan sonra oluşan olağan yapıdır, bazen bu yapı
yumurtlamadan sonra uzun mühlet kalır ve kendi içine kanar. Ekseriyetle ağrı yapmaz lakin bazen adet
periyodunun 20-26. günleri ortasında rahatsızlığa neden olabilir. İşlevsel kistler ekseriyetle kendiliğinden
kaybolur, kist şayet ağrıya neden oluyorsa yahut büyüyorsa cerrahi olarak çıkartılması gerekebilir.
Dermoid kistler; En sık 20’li yaşlarda görülen bu kistler deri, diş ve saç üzere değişik dokular içerir. Bu
kistlerin cerrahi olarak çıkarılması gerekir.
Endometrioma; Endometriozis hastalığında görülen içi kahverengi koyu bir sıvı ile dolu olan kistlerdir.
Yumurtalık kistleri kasık ağrısı ve sistemsiz adetlere neden olabilir. Bu kistlerin tanısı genital muayene ve
ultrasonografik inceleme ile konur.
Polikistik over hastalığı; Şişman bayanlarda daha çok görülen bu hastalığa yumurtalık ve böbrek üstü
bezlerinden fazla ölçüde erkeklik hormonu salınması neden olur. Bu hastalarda yumurtalıklar büyür ve
kistler oluşur, sistemsiz kanamalar ve tüylenme görülebilir. Bu hastalık sistemli yumurtlamayı
engelleyerek kısırlığa neden olur. Hasta bekar ise yahut çift bebek istek etmiyorsa tedavide doğum kontrol
hapları kullanılır. Kısırlık sebebi de olan polikistik over hastalığında bebek isteği varsa tedavide
yumurtlamayı sağlamak için yumurtalıkları uyaran ilaçlar kullanılır. Şişman bayanlarda daha çok görülen
bu hastalığa yumurtalık ve böbrek üstü bezlerinden fazla salınan erkeklik hormonu neden olur. Bu
hastalarda yumurtalıklar büyür ve kistler oluşur, sistemsiz kanamalar, tüylenme ve kısırlık
görülebilir.Tedavide doğum denetim hapları kullanılır.
Yumurtalık kistlerinin belirtileri
Yumurtalık kistleri kasık ağrısı, adet düzensizlikleri ve ağrılı adet kanamasına yol açar. Yumurtalık
kistlerinin tanısı genital muayene ve ultrasonografik inceleme ile konur. Kist torsiyonu olarak adlandırılan
durumda kist yahut yumurtalık döner ve buna çoklukla tüp de eşlik eder. Şiddetli ağrı, bulantı ve
kusmanın görüldüğü bu durum apandisit ile karıştırılabilir. Kist torsiyonunun teşhis ve tedavisi laparoskopi
(kansız ameliyat) ile yapılır.
Yumurtalık kistlerinin tedavisiÇapı 5 cm’den küçük kistler çoklukla 1-3 ay içinde tabiatıyla kaybolur.
Bu kistlerin küçülmesini sağlamak gayesi ile doğum denetim hapları kullanılabilir. Kaybolmayan kistler
ameliyat ile çıkarılır. Menopozdan sonra oluşan kistler daha dikkatli değerlendirilmelidir.
Yumurtalık kistlerinin iğne ile tedavisi
İlaç tedavisine yanıt vermeyen yumurtalık kistlerinin ameliyat ile tedavisi kelam konusu olduğunda birçok
bayan kaygı ve tasaya kapılır. Doğum yapmamış bayanlarda ameliyat karın içi yapışıklıklara ve
sonrasında üreme sıhhatinde sorunlara neden olabilir. Ameliyatın işgücü kaybına, fizikî gerilime ve
bazen de kalıcı hasara neden olabildiği göz önünde bulundurulduğunda başvurulacak en pratik çözüm
yumurtalık kistinin iğne ile boşaltılmasıdır. Yumurtalık kisti içi sıvı dolu kesedir. Ultrason rehberliğinde
iğne ile kistin içeriğinin boşaltılması birkaç dakika süren bir süreçtir. Bu süreç ağrısızdır, yara izi
bırakmaz, yapışıklıklara neden olmaz, sıhhat üzerinde olumsuz tesiri yoktur, hastanede kalmayı ve
anestezi almayı gerektirmez. Kistin iğne ile boşaltılmasından sonra ilaç tedavisi ile desteklenmesi
tedavide başarıyı yükseltir.