Kadın sıhhati İnisiyatifi (WHI) çalışması sonuçları açıklanana kadar menopozda hormon tedavisi yaygın olarak önerilmekte ve emniyetli bulunmaktaydı. WHI sonuçları tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de tartışılır bir duruma geldi.
En çarpıcı olanı “Hormon tedavisi göğüs kanserine yol açıyor” başlığıydı ve haber üzerine birçok bayan hormon tedavisini bıraktı. Bu başlıklarda anlatılmayan doğal menopoza girmiş ve östrojen – progesteron kombinasyonunu kullanan her 10 bin bayanda yaklaşık 10 yeni göğüs kanseri hadisesi görüldüğü idi.
Bize nazaran çalışmanın en kıymetli sonucu, tedavinin menopoz sonrası kalp hastalığı riskini azaltmadığını göstermesidir. Hormon tedavisinin menopoz sonrası bayanda desteklenmesi ve önerilmesinin tahminen de en kıymetli sebebi olan kalp hastalığına bağlı vefat riskini yüzde 50 azalttığı bulgusu, bu çalışma ile desteklenmemiş hatta riskte çok hafif bir artışa yol açtığı bildirilmiştir. Bu nedenle doğal menopozda östrojen – progesteron tedavisi yalnızca önemli ateş basması gece terlemesi şikâyeti olan bayanlarda kısa müddetli olarak önerilmektedir. Cerrahi menopozdaki bayanlarda ise tek başına östrojen tedavisi yetmektedir. Tek başına östrojen tedavisinde göğüs kanseri riski azalmakta ve kalp ve damar hastalığı riski değişmemektedir. Hala tüm menopozdaki bayanlarda ateş basması, gece terlemesi üzere yakınmaların en tesirli tedavisi hormon tedavisidir. Tedavi hekiminiz tarafından size uygun, en düşük dozda ve kısa periyodik olarak planlanmalıdır.
Selektif östrojen reseptör modülatörleri (SERM’ler)
Bu ilaçlar östrojenin kalp damar sistemi, göğüs ve rahim üzerindeki olumsuz tesirlerini içermeyen lakin kemik üzerindeki olumlu tesirlerine sahip ilaçlar olarak özetlenebilir. Lakin menopozal şikâyetlerin en değerlisi olan ateş basmalarını ortadan kaldırmadığı üzere bu şikâyetlerin sıklığı ve ciddiyetinde artışa sebebiyet verirler. Damar tıkanıklığı hikayesi olanlar kullanmamalıdır.
Vajinal östrojen
Vajenin menopoz öncesi mevcut elastikiyetinin korunması ve menopoz sonrası artan vajinal, üriner enfeksiyonların ve idrar kaçırma şikâyetinin engellenmesi için önerilmektedir. Vajinal tablet, krem ve fitil formları bulunmaktadır. Yurtdışında uzun vadeli, denetimli salınım yapan vajen içi halka formu da bulunmaktadır.
Kemik erimesi (osteoporoz) için kullanılan tedaviler
Bisfosfonatlar, stronsiyum, SERM’ler, kalsitonin, kalsiyum, D vitamini kemik erimesinin (osteoporoz) tedavisinde kullanılan ilaçlardır. Menopoz sonrası birinci yıllarda bariz kemik kaybı olmaktadır. Bu periyotta sigara ve alkol tüketiminin azaltılması, tertipli antrenman, doymuş yağlardan yoksul diyet ve hekiminizin önereceği bir kalsiyum dayanağı ile kemik kütlenizi koruyabilirsiniz.