Kısırlık (İnfertilite) Nedir?

Çocuk isteyen bir çiftin yıl tertipli bağa girmelerine karşın gebelik elde edememelerine Kısırlık (İnfertilite) denir. Toplumda çiftlerin inde kısırlık sorununa rastlanmaktadır. İnfertilite primer ve sekonder olarak 2 ye ayrılır.

Daha evvelden hiç çocuğu olmayan ve gebelik elde edemeyen çiftlere duruma primer infertilite ,daha evvelce çocuğu olan bir çiftin sonradan gebelik elde edememe durumuna da sekonder infertilite denir.

Gebelik oluşabilmesi için aşağıdaki kaidelerin kesinlikle olağan olması gereklidir.

• Erkekte kâfi sayıda ve biçimde sperm olmalı
• Kadında yumurtlama (ovulasyon) işlevinin tertipli bir biçimde cereyan etmesi
• Spermlerin tüplerden yumurtaya geçerek döllemesi
• Oluşan zigotun rahim içine tutunabilmesi ve burada varlığını sürdürebilmesi

Erkeklerde Kısırlık Oranı Nedir?

İnfertil çiftlerde sıkıntıların %40’ı erkeklerdeki meselelerden kaynaklanır. Sıkıntıların %40 ‘ı bayanlardan kaynaklanır. Geriye kalan %20 grupta ise çiftlerin her ikisinde de yapılan testler olağan olup görünen bir neden saptanamamıştır ve bu kümeye sebebi bilinmeyen infertilite denmektedir.

Çiftlerin çocuk sahibi olabilmeleri için birtakım kurallar gereklidir.

• Kadınlarda yumurtlama olması ve yumurtalıklarda bir patoloji olmaması,
• Kadının yaşı,
• Erkeğin sağlıklı sperm üretebilmesi
• Rahimde gebeliğin oluşmasını engelleyecek bir anormalliğin olmaması
• Tüpler denilen rahim kanallarının en az birinin açık olması,
• Normal bir cinsel ömür ve tertipli bir cinsel ömür olması,

Kısırlık sorunu olan çiftler doktora ne vakit başvurmalı?

En az 6 ay sistemli münasebete girmelerine karşın çocuk sahibi olamayan çiftlerin doktora başvurmaları önerilmektedir. Lakin kimi durumlarda doktora hastalar daha kısa müddette başvurmalıdırlar.

Bunlardan birkaçı;

• ileri yaşta evlilik
• Çok önemli adet düzensizliği
• Daha evvelden enfeksiyon geçirmiş olmak
• Tekrarlayan düşükler yapmış olmak

Kadınlardaki Kısırlık Nedenleri

Kadınlarda kısırlığın en sık nedenleri;

• Adet düzensizliği ve yumurtlama bozuklukları
• Endometriosis
• Polikistik Over Sendromu
• Erken menopoz
• Tüplerin kapalı olması

Kadın organlarındaki yapısal anomaliler

1-Yumurtlama Bozukluğu;

Kadınlarda en sık görülen kısırlık sebebidir. Yumurtlamanın hiç olmaması yada sistemsiz ve seyrek olması halinde görülür.Tüm infertilite nedenlerinin %5-25 ‘ini oluşturur.Normalde bayanlarda her ay yumurtalıklardan bir tane yumurta büyüyerek çatlar ve yumurtlama gerçekleşir .Kadınlar adet gördüğü halde yumurtlama olmayabilir.Bu duruma Anovulasyon denir. Adet düzensizliklerinin ve infertilitenin en değeri nedeni anovulasyondur yani yumurtlama olmamasıdır.

Yumurtlama bozukluğu esas dört kümede toplanır;

• Birinci küme; yumurtalıklara buyruk veren hormon eksiktir.
• İkinci küme; Polikistik Over Sendromlu olgular vardır. Seyrek adet görme yada ilaçsız adet görememe üzere bir durum sözkonusudur.Fazla kilo,sivilcelenme,tüylenme olabilir.
• Üçüncü küme; Erken menopoz hastaları bu gruptadır. Bu kümede yumurtlamayı uyarıcı ilaçlar, tüp bebek tedavileri bile başarısızdır.Vakaların kimilerinde ortalama oranında yumurtalık işlevleri geriye dönebilmektedir.
• Dördüncü küme; Prolaktin denilen süt hormonunun fazla olması ile karakterize bir durumdur. Prolaktin yüksek olunca yumurtlama bozulmaktadır. Prolaktin düşürücü tedavi ile yumurtlama düzelmektedir.

2-Tüplerin tıkalı yada hasarlı olması;

Tüplerin kısmen yada büsbütün tıkalı olması durumunda spermlerin yumurtaya ulaşmasını yada spermle yumurtanın tüp içinde buluşmasını engelleyerek gebeliğin oluşumunu imkansız hale getirir. Tüm infertilite nedenlerinin %35’ini tüplere ilişkin bozukluklar oluşturur. Değişik nedenlerden ötürü her iki tüp ve yumurtalıklarda anatomik bağlantısını bozacak formda yapışıklık olması kısırlığa neden olmaktadır. Bu yapışıklıkların nedenleri geçirilmiş enfeksiyon,endometriosis, ve geçirilmiş bir ameliyat sonrasında olabilir.

3-Rahim içi yapışıklıklar;

Rahim içindeki yapışıklıklar da kısırlığa neden olabilmektedirler. Küretaj süreci ,rahim ameliyatları sonrasında rahim içinde yapışıklıklar gelişebilir.Tüp bebek uygulamalarından evvel kesinlikle rahim içini histerosalpingografi yada histereskopi ile değerlendirilmelidir.Histereskopi sırasında saptanan rahim içinde yapışıklıklar,polipler,myomlar yada rahim içinde septum yada perde üzere meseleler o esnada müdahale edilerek düzeltilebilmektedir.

4-Rahim ağzı (servikal faktörler) ;

Rahim ağzındaki yapısal anomaliler, enfeksiyonlar ve rahim ağzı salgısının kalitesinin bozuk olması, rahim ağzında form bozuklukları gebeliğe pürüz olabilen faktörlerdir. Bayanlarda siklusun ortasında hormonal salgı artarak spermlerin geçişini kolaylaştırmaktadır. Bayanlarda Estrogen ve Progesteron hormonlarının yetersiz salgılanması mukus içerisindeki spermlerin ilerlemesine mani olmaktadır.

5-Endometriosis;

Endometriosis rahim içindeki endometrial dokunun rahim dışında yumurtalıklarda, rahim yüzeyinde, tüplerin üzerinde yerleşebilmektedir. Bu bölgelerde vakitle yapışıklıklara neden olarak yumurtlamayı bozabilir,tüp-yumurtalık ilgisini bozarak döllenmeye pürüz olmaktadır.Endometriosisi olan hastaların %70’i kısırlık sorunu yaşamaktadır.Endometriosisin tanısı çoklukla Laparoskopi ile konmaktadır. Endometriosis yumurtalık içerisinde yerleşirse Endometrioma yani Çikolata Kisti ismini almaktadır. Yumurtalığın içinde her ay adet kanaması birikerek çikolata renginde bir kan biriktirir. Yumurtalıktaki bu endometrioma kisti yumurtlamayı bozarak hamile kalmaya pürüz olmaktadır. Hamile kalamama nedeni ile başvuran bayanların ortalama %20 sinde değişik büyüklüklerde endometriomaya rastlanmaktadır.

6-Otoimmun Faktörler;

İmmunolojik nedenler az da görülmektedir. Spermlerin hareketine mahzur olan kimi antikorlar oluşur.Bu antikorlar servikal salgıda,spermlerin yüzeyinde bulunabilirler.Çiftlerin her ikisinden alınan kan örneklerinde bu faktörler saptanabilmektedir. Bu sorunun tedavisi sonludur.Genellikle bu sorunu olan çiftlere inseminasyon (aşılama) önerilmektedir.

7-Nedeni Bilinmeyen Kısırlık;

Çiftlerde her türlü testlerin yapılmasına karşın bir sorun bulunamayan ve teşhis konulamayan yaklaşık %5-10 oranında bir küme vardır.Bu olaylarda testler ile ortaya çıkarılamayan sperm işlev bozuklukları,spermlerin tüplerin içindeki hareketlerinde kimi bozuklukların varlığı üzere meseleler olabileceği iddia edilmektedir.Stres ve ruhsal nedenlerin de gebelik hormonları üzerinde dengesizlik yaratabileceği bilinmektedir.Bu sebebi açıklanamayan kısırlığın tedavisinde ovulasyon indüksiyonu ve aşılama tercih edilmektedir.

8-Kadının Yaşı;

Kadınların yaşı ilerledikçe yumurta kalitesi düşer ve yumurtlama sıklığı azalır.Özellikle 35 yaş ve üzerindeki bayanlarda östrogen hormon düzeyi düştüğü için hamile kalma mümkünlüğü gitgide azalmaktadır.Hatta 40 yaş üzerindeki bayanlarda hamile kalma mümkünlüğü ’un da atlına düşer. Yumurta geliştirme gücü azalır,ovulasyon oluşsa bile yumurtanın döllenmesi epeyce güç olmaktadır.

Stres ve Kısırlık

Stres bedende kimi organların aktivitelerini arttırarak adrenal bezlerlerden salgılanan hormonların istikrarını bozabilmektedir. Gerilimin infertiliteye neden olduğunu gösteren çok net çalışmalar yoktur.Çok ender olarak bayanlarda yüksek seviyede gerilimin birtakım bayanlarda hormonal değişikliklere ve sistemsiz yumurtlamalara neden olduğu söylenebilir.Erkeklerde de gerilimin sperm üretimini azalttığı istikametinde çalışma sonuçları bulunmaktadır.

Gebe kalmayı deneyen çiftlerde her ay gebe kalma umudu taşımaktadırlar ve gebelik gerçekleşmeyince de hayal kırıklıkları ve gerilim yaşamaktadırlar.Kısırlık teşhisi konan şahıslarda anne-baba olma içgüdüsü riske girdiği için büyük gerilim yaşamaktadırlar.Kısırlık tedavileri sırasında çiftler fizikî,psikolojik ve maddi açıdan hayli ağır gerilime maruz kalmaktadırlar.Özel yaşantıları,iş ömürlerinin istikrarları bozulabilir bu durum da ayrıyeten gerilimi attırabilir.

Stresi Azaltmak İçin Neler Yapılabilir?

• Bu fizikî ve duygusal yoğunluğu azalmak için antrenman yapmak yararlı olacaktır.
• Çiftlerin birbiri ile daima irtibat ve paylaşım halinde olmaları önerilir.
• Bu bahislerle ilgili duygusal dayanak seansları almak, takviye küme çalışmalarına katılmak, kitaplar okumak bu meselelerle daha kolay gayret etmenizi sağlar.
• Yoga ve Meditasyon üzere gerilimden arınma teknikleri uygulayarak gerilimden uzak durulabilir.
• Kafein üzere uyarıcıları içeren içecekleri daha az tüketmek uygun olacaktır.
• Gebelik elde edememe ile ilgili çok okuyup bilgi edinmek olayı anlamak bakımından çok rahatlatıcı olacaktır.

Kilo ve Kısırlık İlişkisi

Aşırı zayıflık ve çok şişmanlık hamile kalamama nedeni olabilmektedir.Kadınlarda beden yükünün olağandan az olması hormonları olumsuz tesirler ve adet düzensizliklerine neden olarak hamile kalmaya pürüz olabilir.Kadınlardaki östrojenin 2/3’ü yağ hücrelerinde üretilmektedir.Yağ hücrelerinin sayısı ne kadar fazla ise bedende o kadar fazla östrojen üretilir.Yani östrojen düzeylerinin azalması ve yükselmesi durumunda hamile kalabilmeyi olumsuz olarak etkilemektedir.İdeal kiloya gelmek, antrenman ve ilaç tedavisi ile hormonların dengelenmesi hamile kalmayı epey kolaylaştırmaktadır.

Kadınlarda Çok Kilo Kaybı Nasıl Hamile Kalmaya Mani Olmaktadır?

Vücuttaki yağ ölçüsü –15 civarında azaldığında hormonal istikrar de bozulmaktadır.Çok zayıflık durumunda beyinden yumurtalıklara giden sinyaller azaldığı için östrojen üretimi azalır,rahim içi katmanı gelişemez ve gebeliğin rahime tutunması da epey zorlaşır.Kilosu çok zayıf bayanlarda hamile kalamamanın daha çoğunlukla yumurtlama istikrarının bozulmasıdır.

Kadınlarda Şişmanlık Neden Kısırlığa Neden Olur?

Aşırı şişmanlık da çok zayıflık üzere hamile kalamama nedenidir.Aşırı kilo durumunda fazla olan yağ hücreleri fazla ölçüde östrojen salgılamaya neden olur.Vücuttaki çok yağlanma insülin salgısını arttırır ve bu durum yumurtalıklardan fazla ölçüde erkeklik hormon salgılanmasına neden olur. Bu formda yumurtlamaya bozulur ve hamile kalmak zorlaşır. Hastaların ülkü kilosuna kavuşması durumunda yumurtlama düzelir ve hamile kalmak kolaylaşır.

Yapılan çalışmalarda kilolu bayanların %5 oranında kilo vermesi ile birlikte adet düzensizliğinin %60 oranında düzeldiği ve hamile kalmanın daha kolaylaştığı bildirilmiştir.

Aşırı Kilo Kısırlık Tedavisini Olumsuz Tesirler Mi?

Aşırı kilolu bayanlarda gebelik tedavisi sırasında hamile kalma talihinin %20 oranında daha az olduğu bilinmektedir. Bu çeşit hastaların tedavisinde daha çok ilaç kullanılması gerekir ve tedavi mühleti daha çok vakit almaktadır. Ancak bu hastalar kilo verdiği takdirde tedavi sırasında hamile kalma oranlarının arttığı daha sağlıklı gebelik elde etme talihinin daha fazla olduğu bilinmektedir.

Kısırlığa Neden Olan Enfeksiyonlar

Yapılan çalışmalarda genital kanaldaki birtakım enfeksiyonların spermlerin sayı,hareket ve canlılığını etkilediği gösterilmiştir.Bu enfeksiyonlardan en çok Chlamydia trachomatis,Ureaplasma Urealyticum ve Mycoplasma üzere casusların döllenmeye mahzur olduğu tespit edilmiştir.

Chlamydia Trachomatis (klamidya) Enfeksiyonu

Cinsel alaka ile bulaşan hastalıklar ortasında en sık görülen enfeksiyondur.25 yaşın altındaki bayan ve erkeklerde en sık görülen cinsel yolla bulaşan hastalıktır.Ayrıca bu enfeksiyonda hastalar taşıyıcı olabilir lakin farkında olmayabilirler.Bu bakteri insan bedeninde bilhassa rahim ağzı,fallop tüpleri, idrar yolu,göz kapağının içi üzere mukozal bölgeleri tercih eder. Ayrıyeten boğaz ve makat mukozasına da yerleşebilir.Bu enfeksiyon daha çok sosyoekonomik seviyesi düşük toplumlarda ve birden fazla partneri olanlarda daha çok görülmektedir.

Bulaşma; Klamidya cinsel yolla bulaşmaktadır.Vaginal akıntı,meni içerisinde ve prostat salgısında bulunabildiği ,için prezervatif kullanılmayan cinsel bağlarda çiftler bu enfeksiyonu birbirlerine bulaştırmaktadırlar.

Belirtiler;

• Kadınlarda büyük bir kısmında belirti vermez ekseriyetle taşıyıcıdırlar.
• Kokusuz bir vaginal akıntı vardır.
• Kasık ağrısı ekseriyetle vardır.
• Cinsel ilgi sırasında ağrı vardır.
• İdrar yaparken ağrı ve yanma mevcuttur.
• Tüplerde harabiyet yaparak kısırlığa neden olurlar.

Tanı;

Jinekolojik muayene ile teşhis koymak zordur.Laboratuar incelemesi ile sonuca daha kolay ulaşılır. Vaginadan ve rahim ağzından farklı ayrı özel klamidya kültür yapılması,laboratuarda incelemesi gerekmektedir.Ayrıca PCR (polimeraz zincir reaksiyonu) ve EİA (Enzim İmmun Assay) üzere testlerle antijen taraması yapılabilmektedir.

Klamidya Hangi Hastalıklara Neden Olur?

• Klamidya enfeksiyonu vaktinde tedavi edilmezse fallop tüplerine yerleşerek burada iltihap ve yapışıklıklara neden olur .
• Pelvik enfeksiyon denilen tüm genital organları tutan bir enfeksiyona neden olabilir.
• Fallop tüplerini enfekte ederek yaptığı hasarlar tüplerde tıkanıklığa yol açar ve bu biçimde kısırlığa neden olur.
• Klamidya enfeksiyonunun tüplerde yaptığı enfeksiyona bağlı olarak yaptığı ağır hasardan ötürü dış gebelik riski artmaktadır.
• Klamidya enfeksiyonu olan bir hamile bayan, doğum sırasında bu enfeksiyonu bebeğine bulaştırabilir. Yenidoğan bebekte enfeksiyon ve ölümlere yol açabilir.Bazen de pnömoni yada göz enfeksiyonlarına neden olabilir.
• Bu hastalık erkekte epididim enfeksiyonuna yol açarak epididim bezinde çok hassasiyet , ağrı ve şişkinlik yaratabilir.

Tedavi;

Hemen güzel bir antbioterapiye çok yeterli karşılık verir. Ana prensip kesinlikle eşler birlikte tedavi edilmelidir. Tedaviden sonra geçtiğini denetim etmek için denetim vaginal akıntı kültürü alınmalıdır.

Korunma;

Bu enfeksiyon hastaların büyük bir kısmında belirti vermediği için ekseriyetle hadiseler tedaviye geç kalmaktadır. Cinsel bağda prezervatif kullanmak, 6 ayda bir nizamlı denetim olmak ve tek eşli ömür da kıymetli muhafaza prosedürleridir.

Mycoplasma ve Ureaplasma Enfeksiyonu

Mycoplasma ve Ureaplasma üzere mikroorganizmalar hem erkekte hem bayanda enfeksiyona neden olduğu üzere doğum sırasında da bebeğe geçerek yenidoğan enfeksiyonuna neden olabilir.

Belirtileri Nedir?

Mycoplasma ve üreoplasma enfeksiyonu ekseriyetle rastgele bir belirti vermez lakin yapılan kültürlerde saptanır. Erkeklerde ekseriyetle üretrit yapabilir bayanlarda da bazen idrar yolu enfeksiyonu üzere yakınmalara neden olur. Çoğunlukla diğer bir mikrobun neden olduğu vaginal enfeksiyonlara ek olarak bulunabilirler.

Hangi Hastalıkları yapabilirler?

• Kadın ve erkekte Üretrit ,idrar yolu enfeksiyonu,böbrek iltihabı
• Kadınlarda genital ve pelvik enfeksiyon
• Düşük ve tekrarlayan düşükler
• Erkekte sperm bozuklukları ve kısırlık
• Erken doğum,su kesesinin erken patlaması
• Gebelikte rahim,bebek ve plasentayı etkileyen enfeksiyon,koriyoamnionit
• Yara enfeksiyonu

Tanı;

Sadece özel vaginal kültürlerle teşhis konabilmektedir.Özel olarak antijen ve antikor belirleme yolları ile yapılan tekniklerle sonuç alınabilmektedir.

Tedavi;

Bazı antibiotiklere dirençli oldukları için bilhassa vaginal kültür ile yapılan antibiogramlardaki belirlenen ilaçlar kullanılarak tedavi edilirler.Tedavi bittikten 1 hafta sonra tekrar kültür alınarak enfeksiyonun geçip geçmediği değerlendirilmelidir.Devam ediyorsa bir kür daha tedavi edilmelidir.

Kısırlıkta Yapılan Testler

Gebelik istemelerine karşın çocuk sahibi olamayan çiftler bir müddet sonra doktora kesinlikle başvurmaktadırlar. Bu çiftlerin gebelik elde etmeleri bakımından değerlendirilmeleri ve araştırılmaları çok kıymetlidir. Üreme organlarının çalışması gebelik oluşumunu etkilediği için bu işlevlerin hassas bir biçimde incelenmesi gerekmektedir.

Hangi Analizler Yapılmalıdır?

Jinekolojik Muayene Ve Ultrason; Jinekolojik muayene ve Vaginal Ultrasonografi ile Üreme organlarındaki enfeksiyonlar,anatomik ve yapısal bozukluklar,rahime ilişkin myomlar ve polipler,yumurtalıklarda kistler tespit edilebilmektedir.Özellikle adet sürecinde yumurta gelişiminin takibi ve çatlamasının izlenmesi çok yararlı olmaktadır.Yumurta takibi adetin 10-12. günlerinde başlanır ve 17-20 mm civarına ulaşması takip edilir.Yumurtanın çatlaması ile birlikte ovulasyon günü tespit edilmiş olur.

Kadınlarda Yapılan Hormon Testleri

Kadınlara yapılacak olan hormon testleri adetin 3.günü sabah aç olarak yapılmalıdır.

• FSH
• LH
• E2
• Prolaktin
• Serbest T3,Serbest T4,TSH
• 17-OH Progesteron
• DHEA-SO4
• Kan kümesi ve Kan sayımı

Erkeklerde Spermogram;

Erkek kısırlığını belirleyen en kıymetli faktör olan sperm hücrelerinin sayı ve kalitesini belirleyen teste Spermogram denir.3-5 günlük bir cinsel perhizden sonra alınan numunede spermlerin sayısı,hacmi,hareketlilik oranları ve formları kıymetlendirilir.Bir enfeksiyon durumu varsa tespit edilebilir.

Spermiyogram Yapılırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

• 3-5 günlük cinsel perhiz yani bağa girmeme müddeti gereklidir.Süre kısalırsa sayı etkilenir,süre uzarsa hareketlilik etkilenir.En ideali 3günlük cinsel perhizin gerisinden yapılmalıdır.
• Sperm örneği mastürbasyon ile laboratuar tarafından verilen pak bir kaba alınmalıdır.
• Sperm laboratuvar dışında verilecek ise sperm örneği laboratuara en geç 30 dakika içinde ulaştırılmalıdır.
• Sperm örneği verilirken kayganlaştırıcı olarak bir kimyasal kullanılmamalıdır.

Sperm Testi Sonuçları Değerlendirilmesi

Sperm verildikten sonra sayımı yapacak olan uzman tarafından özel bir mikroskobik sayma ve kıymetlendirme süreci ile rapor hazırlanır.Sperm incelenirken ölçü,renk,koku,akışkanlık,sıvılaşma müddeti kıymetlendirilir.Sperm sayımı yapılır,sperm hareketliliği ve yapısı kıymetlendirilir.Lökositlerin ve mikroorganizmaların varlığı incelenir.

Normal bir Spermogram sonucu aşağıdaki üzere olmalıdır.

• Hacim: 2-6 ml
• Sayı:20 milyon/ml
• Total Sperm Sayı: >40 milyon/ml
• Hareket: >%50
• Şekil (Morfoloji): >%30
• Canlılık (Vitalite): >%75
• Lökosit: < 1.0x105/ml
• Morfoloji: >%4 (Kruger Kriterleri)

Sperm Sonuçlarını Etkileyen Faktörler:

• Sigara sperm sayısını hareketlerini ve yapısını olumsuz etkilediği için bırakılmalıdır.
• Alkol cinsel gücü azaltır,sperm sayı ve hareketini olumsuz tesirler.Aşırı alkol tüketiminde Testosteron denilen erkeklik hormonu üretimi azalmaktadır.
• Uyuşturucu hususlar,bağımlılık yapan ilaçlar sperm kalitesini ve üretimini olumsuz tesirler.

Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar sperm sayı ve hareketliliğini olumsuz tesirler.Antbiotikler,parazit ilaçları,depresyon ilaçları,ülserde kullanan ilaçlar,Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçların kimileri spermler üzerine olumsuz tesirler yaratmaktadır.

Kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar da sperm üretimine ziyan vermektedir.Bu ilaçların bazları sperm üzerine kalıcı tesirlerde bulunabilir.Bu yüzden bu çeşit ilaçları kullanmadan evvel ileride kullanabilmek için spermleri alıp dondurmak gereklidir.

Yüksek ısı bilhassa hamam,sauna ve sıcak su banyoları sperm üretimini olumsuz tesirler.

Özellikle kimi kimyasallar ve bilhassa haşere ilaçları da sperm üretimini olumsuz etkilemektedir.

Kadınlarda Rahim Sineması ( Histerosalpingografi)

Özellikle rahim içi ve tüplerin değerlendirildiği bir formüldür.Rahimdeki biçim bozuklukları, tüplerdeki tıkanıklıklar rahim içine verilen bir kontrast husus ile görüntülenerek bir röntgen sineması üzerine kaydedilir.Bu sinemanın kısaltılmış ismi HSG dir.Halk ortasında kanal sineması olarak da isimlendirilen HSG kısırlık araştırmalarında kesinlikle uygulanan bir sistemdir. Ayıca HSG nin tedavi edici bir özelliği vardır.Bu sinema çekildikten sonra tüplerin içindeki küçük yapışıklıkların açılması ve tüplerdeki tıkaçların atılması mümkündür.HSG çekilen her dört hastadan biri hiçbir tedaviye gerek kalmadan 3-4 ay içerisinde hamile kalabilmektedir.

HSG Ne Vakit ve Nasıl Çekilir?

HSG çekimi adet bitiminden sonraki 3-4 gün içerisinde yapılması tercih edilir.Adetin başladığı gün birinci gün kabul edilerek 5-10 günleri ortasında yapılmalıdır.Hasta bu periyot içinde cinsel temasta bulunmamış olmalıdır.Bu tetkik bir görüntüleme merkezinde bayan doğum tabibi tarafından çekilmelidir.Genel anestezi ile yada anestezi vermeden çekilebilir.Hasta jinekolojik durumda hazırlanır .Konrast unsur rahim içine enjekte edilerek rahmin içini,tüplerin durumunu ve ilacın karın boşluğu içinde dağılımı o esnada sinema çekilerek görüntülenir. Sinema anında bayan doğum tabibi yada radyolog tarafından kıymetlendirilerek rahim içinde bir septum yada polip varlığı,rahim yapısı,tüplerin açık olup olmadığı kıymetlendirilir.

Rahim Sineması Çekmek Ağrılı Bir Süreç midir?

Hastaların bir kısmı bu süreç sırasında ağrı duyabilmektedir.Bu süreç sırasında uyumsuz olabilecek hastalara anestezi altında süreci uygulamakta yarar vardır.Rahim ağzı tutulduğunda ve kontrast husus tüplere geçince hasta ağrı duyabilmektedir.

Gerektiğinde Yapılan İleri Tetkikler

Laparoskopi:

Karın boşluğuna ışıklı metal bir aletle girilerek rahim ,tüpler,yumurtalıklar ve kanalların açıklığı gözlemlenir.Hastanede ameliyathanede ve genel anestezi altında yapılır.Bu süreç sırasında rahim ağzından verilen boyalı hususun tüplerden karın boşluğuna doğu geçişi izlenebilmektedir.Bu teknikle ayrıyeten Endometriosis denilen ve gebeliğe mani olan hastalığın teşhisini koymak mümkün olmaktadır.Yine diğer rahim anomalilerini,açıklanamayan kasık ağrılarında,adet görememe durumlarında teşhis ve tedavi emeliyle Laparoskopi uygulanmaktadır.

Histereskopi:

Rahim ağzından ışıklı bir aletle girilerek rahim içinin gözlenmesidir.Cihazın ucundaki kamera yardımı ile rahim içi gözlemlenir.Rahim kanalı ve rahim boşluğu kıymetlendirilerek rahimde olabilecek polip,myom üzere patolojiler görülerek birebir esnada bunların tedavisi de mümkün olmaktadır.

Endometrial Biopsi:

Gerek görüldüğünde yapılabilir.Özellikle Yumurtlama sonrası Luteal Faz devrini pahalandırmak için uygulanır.Rahim içinden ince bir kanül ile biopsi alınmasıdır.Alınan modül incelenerek yumurtlama olup olmadığı .