Kanser, büyük kahır ve acılara neden olan, birden fazla vakit çaresizlik duygusu ve ruhsal çöküntünün de eşlik ettiği bir sıhhat meselesidir. Kanser, ömrü tehdit eden tarafının yanı sıra önemli ağrı sorunları ile de ömür kalitesini bozmaktadır. Ekseriyetle kanser ağrıları hastalığın seyri sırasında ortaya çıkmakta ve birçok vakit da hastanın tedavisini ve yaşamsal faaliyetlerini engelleyecek boyutlara varan bir sorundur. Kanserde ağrı tedavisinin emeli, hasta açısından kâfi bir analjezi sağlayıp hastanın olabildiğince faal ve kaliteli hayat sürmesine katkıda bulunmaktadır.
KANSER AĞRILARINDA GİRİŞİMSEL TEDAVİ ve TEKNİKLER:
*Nöroliz: Kansere bağlı ağrıların tedavisinde nörolitik hudut blokları kıymetli bir yere sahiptir. Hudut mesajında uzun müddetli yahut kalıcı kesinti oluşturmak gayesiyle kimyasal casuslar ya da fizikî uygulamalarla yapılan teşebbüslere nöroliz ismi verilir. Değişik anatomik düzeylerde yapılan nöroliz uygulamaları farklı yapıda hudutlara yönelik olarak yapılabilmektedir.
* Stellar ganglion bloğu: Baş ve kollardaki nöropatik ağrılarda kullanılır. Blok sonrası o taraf göz kapağında düşme ve göz bebeğinde küçülme görülür. Blok tıpkı anda iki taraflı yapılmamalıdır.
*Çöliak pleksus bloğu:Pankreas, safra kesesi, mide, karaciğer ve bağırsak tümörlerine bağlı üst karın ve bel ağrısından yakınan kanserli hastalarda ağrı denetiminde kullanılan bir metottur. Blok tesiri ile bağırsak hareketleri de artacağı için dışkılama olağana döner. Kullanılan ilaçların dozu azalır. Bu süreç ile %80-90 oranında muvaffakiyet sağlamakta ve tesiri ortalama 3-12 ay sürmektedir.
*Superior hipogastrik pleksus bloğu:Kadın üreme organları ve prostat kanserlerinde ortaya çıkan ağrı ve bilhassa dışkılama hissini ortadan kaldırmak için kullanılmaktadır. Bu blok ile %70-80 oranında muvaffakiyet sağlamakta ve tesiri ortalama 3-12 ay sürmektedir.
*İmpar ganglion bloğu: Kansere bağlı makat ağrılarında bilhassa, yanıcı ve batıcı özellikte hissedilen ve oturma yahut ayağa kalkma ile artan ağrılarda uygulanır.
*Kalıcı (nörolitik) hudut blokları: Kalıcı ya da nörolitik hudut blokları ağrı tedavisinde kıymetli bir yere sahiptir. Hudut mesajında uzun müddetli yahut kalıcı kesinti oluşturmak maksadıyla kimyasal casuslar ya da fizikî uygulamalarla yapılır.
*Radyofrekans Termokoagülasyon (RF) : Radyofrekans termokoagülasyon (RF), radyo dalgaları ile ısı oluşturularak hudut iletiminin kesilmesidir. Ağrı tedavisinde bu sistem kullanılarak ağrı ileten hudut lifleri devre dışı bırakılır. Tesir mühleti ağrının yerine, tipine, başlangıç vaktine ve ferdî özelliklere nazaran değişiklik gösterebilir.
*Spinal opioid uygulamaları (Omurilik pompaları): Daha evvel uygulanan ilaç tedavisine karşılıksız olan hastalar yahut kullanılan yüksek doz ilaç nedeniyle oluşan yan tesirleri tolere edemeyen hastalar spinal opioid uygulaması için aday olabilir. Morfin gibisi ilaçların bu yolla kullanılması, öteki veriliş yollarına nazaran daha düşük dozda, daha uzun vadeli ağrı denetimi sağlamaktadırlar. Bilhassa omurilik pompaları çok düşük dozlarla ağrının kesilmesini sağlayan programlanabilen sistemler olarak bu tedavide değerli bir yere sahiptirler. Ağrının gün içindeki seyrine nazaran doz programlamaları yapılabilen bu sistemler, omurilik yakınına yerleştirilen çok ince bir kateter ve cerrahi olarak cilt altına yerleştirilen pompa sistemlerinden oluşmaktadır.
Yapılan tedavide hedef hastanın ömrü müddetince konforlu ve dayanılabilir bir hayat sürmesidir. Bugün kanser ağrısında ağrının tedavisi kanser tedavisi kadar kıymetli kabul edilmiştir.
