İdrar kaçırma denetim edilemeyen ve insan hayatını olumsuz tarafta etkileyen toplumsal bir sıhhat sıkıntısıdır. Bu durum sık sık tekrar ettiğinde sorun olarak kabul edilmeli ve altında bir sıhhat sorunu aranmalıdır. Bayanlarda erkeklere nazaran daha sık karşılaşılan bir durum olan idrar kaçırma sorununun birçok nedeni olabilmektedir. İdrar kaçırma sorununda teşhis yolları ile sorunun ana nedeni çözülmeli ve tedavi uygulanmalıdır. Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte idrar kaçırma sorunu kısa müddette tahlile ulaşmaktadır.
İdrar Kaçırma Sorunu Kimlerde Görülmektedir?
- Kadınlarda, bilhassa doğum sayısı arttıkça ve menopoz devrinde hormonal değişikliklerin yaşanması nedeniyle idrar kaçırma sorunu sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Genital bölgenin kaslarının yaşla ve deformasyonla birlikte gevşemesinden ötürü 50 yaş ve üstündeki bayanlarda, daha sık görülmektedir. Öksürürken, hapşırırken, gülerken, hatta ileri düzeyde yalnızca ayağa kalkarken bile idrar kaçırma sorunu ile karşılaşılabilmektedir.
- Yine gelişen birtakım endokrin yahut metobolik hastalıklardan ötürü da artış saptanmaktadır. Burada en değerli faktör diabettir. – İdrar yolları enfeksiyonları, süratli kilo alıp-verme, açık derili ırk, karın içi kitleler(miyom,kist tümer vs.)
- Kullanılan birtakım ilaçlar; tansiyon ilaçları, antitepresan vb.,
İdrar kaçırma sorunu alışılması imkansız, gündelik hayatı olumsuz tarafta etkileyen bir durumdur. Bu sorunu yaşayan şahıslar dışarı çıkmaktan kaçınmakta ve vakitle bu durum önemli ruhsal meselelere neden olmaktadır. Bir başka yandan bu sorunu yaşayan bireyler su içmekten kaçınmakta ve vakitle çok daha önemli sonuçlara neden olabilecek böbrek rahatsızlıkları yaşamaktadır.
İdrar Kaçırma Sorununda Teşhis Teknikleri Nelerdir?
İdrar kaçırma sorununda teşhis sistemleri epeyce çeşitlidir. Birinci basamakta tabip tarafından tıbbi hikaye dinlenmeli ve teşhis için bir yol haritası çizilmelidir. Tabip bu evreden sonra hastadan idrar günlüğü tutmasını istemektedir. İdrara çıkma sıklığının not edildiği bu günlüğü hekim inceleyecektir.
Bu tekniklerin haricinde teşhis gayeli yapılan testler de bulunmaktadır,
- Boya Testi: Sıhhat açısından ziyanı olmayan özel bir boya idrar torbasına verildikten sonra hastaya verilen ped ile yapılan inceleme ile sonucunda teşhis konulmaktadır. Pedin boyanıp boyanmaması sonucunda hekim tedavi yolu belirleyecektir.
- Ürodinami: İdrar boşalırken akış suratı ve idrar torbası dolduğunda oluşan basıncın hacimi incelenerek alınan sonuçlar doğrultusunda tedavi uygulanmaktadır.
- Stres Testi: Bu testin gerçekleştirilmesi için idrara sıkışmış olmanız gerekmektedir. Bu sırada hekim öksürmenizi isteyecek ve idrar kaçırma olup olmadığı tespit edilecektir.
- Sistoskopi: İdrar torbasının içini görme imkanı sunan bir teşhis yoludur. İnce, ışıklı, ucunda mercek olan bir tüp ile hekim idrar torbasının içerisinde inceleme yaparak idrar kaçırma nedeni hakkında fikir sahibi olacaktır.
- Q-tip test; idrar yolu çıkışındaki hareketliliği gösteren bir testtir.
İdrar Kaçırma Sorunu Tedavi Edilebilir mi?
İdrar kaçırma sorununda teşhis teknikleri sonrasında tabip sorunun nedeni ile bağlı olarak tedavi sistemine karar verecektir. Bu tedavi seçenekleri 4 ana kümeye ayrılmaktadır.
- İlaç Tedavisi: Tabip, yapılan testler sonucunda öncelikle idrar kaçırma sorununun nedenini saptayacaktır. Daha sonra tedavi sistemleri ortasından ilaç tedavisini seçmesi durumunda, mesane rahatlatacak ilaçlarla sorun ortadan kaldırılabilmektedir.
- Davranışsal Tedavi: Hayat stilinde değişiklik yapmak hedefiyle davranışsal tedavi uygulanmaktadır. Sigarayı bırakmak, kilo vermek, ağır kaldırmaktan kaçınmak idrar kaçırma sorunlarının aşılmasında büyük ölçüde başarılı olmaktadır. Davranışsal tedavi sonucunda idrar kaçırma nedenleri saptanmakta ve bu nedenlerin ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır.
- Fizik Tedavi: Vajina, Üretra ve Rektum kaslarının güçlenmesine yönelik olan Kegel antrenmanı ile idrar kaçırma sorunundan kurtulmak mümkündür. Bir öbür yandan idrar kaçırma sorunu olmayanların da kegel idmanını vakit zaman uygulamayı alışkanlık haline getirmesi ileride idrar kaçırma sorunu yaşanması riskini azaltmaktadır.
- Cerrahi Tedavi: İdrar Kaçırma Sorununda teşhis teknikleri sonucunda sorunun altında yatan neden ortaya çıktığında hangi cerrahi tekniğin uygulanacağına tabip karar vermektedir.
- Jinekolojik Lazer : 6 hafta orta ile onar dakikalık üç seans biçiminde uygulanır.
İdrar Kaçırma Nedenleri Nelerdir?
İdrar kaçırma nedenleri, tedavi sisteminin belirlenmesi açısından epeyce kıymetlidir. İdrar kaçırma sorununda teşhis teknikleri sırasında idrar kaçırma nedenleri teşhis konusunda yol göstermektedir.
- İdrar yolu taşları ve idrar yolu tümörleri
- Vajinal Enfeksiyonlar
- Menopoza bağlı hormonal değişiklikler
- Erkeklerde prostat büyümesi
- Şeker hastalığı
- Yaşa bağlı sıhhat sorunları
- Kabızlık
- Aşırı kilo alımı
- Rahim ve idrar yolu sarkmaları
- Beyin işlevi rahatsızlıkları ( Alzheimer, demans, damar rahatsızlıkları)
İdrar kaçırma nedenleri unsurlarla belirtildiği üzere birçok farklı nedene bağlı olarak yaşanabilmektedir. Bu sebeple, teşhis sonrasında izlenecek yol farklı olmaktadır. Bu noktada idrar kaçırma sorununda teşhis yolları de çeşitlilik göstermektedir. İdrar yolundaki taş ya da tümörlerin tespiti için ultrasonografiden faydalanılırken, vajinal enfeksiyonlarda, vajinal muayene ya da idrar ve kan analizleri yol gösterici olmaktadır. Beyin işlevi rahatsızlıkları için teşhis teknikleri farklıyken, şeker hastalığı tespiti için yapılacak denetimler farklı olacaktır. Bu nedenle idrar kaçırma nedenleri hekim tarafından ayrıntılı olarak incelenmeli ve tedavi uygulanmalıdır.
