HPV (Human Papilloma Virüs) genital siğile ve bazı kanserlere yol açan bir DNA virüsüdür. Cinsel yolla bulaşır ve bulaşıcılığı oldukça yüksektir. Her yıl yaklaşık 14 milyon insan HPV enfeksiyonu kapmaktadır. Toplum için önemli bir sağlık sorunu olan HPV den korunmanın da tek yolu aşı olmaktır.
İlginizi Çekebilir: HPV Enfeksiyonu
HPV Aşısı Nedir?
HPV aşıları virüs benzeri partikül içerir. İçerdikleri partikül miktarına ve çeşidine göre 3 çeşit HPV aşısı vardır. İlk defa 2006 yılında Cervarix ve Gardasil aşıları piyasaya çıkarıldı. Bu aşıların ikisi de en sık görülen ve kansere yol açan HPV 16 ve 18 e karşı koruma sağlar. Gardasil ise ek olarak HPV 6 ve 11 e karşı koruma sağlar, böylelikle Gardasil genital siğillerden de korur.
En son çıkan Gardasil 9 aşısı Gardasil e ek olarak kansere yol açan HPV 31, 33, 45, 52, 58 tiplerine karşı da koruma sağlar. Ancak Gardasil 9 aşısı henüz ülkemize gelmemiştir.
Yapılan çalışmalarda aşıların cross reaksiyon yapması nedeniyle daha fazla HPV tipine karşı da korunma sağladığı saptanmıştır.
HPV Aşısı Nasıl Korur?
HPV aşılarının içinde virüs benzeri proteinler bulunur. Bu proteinler antijeniktir ve vücudun HPV e karşı antikor oluşturmasını sağlar. Antikor miktarı ne kadar fazla olursa HPV den koruma o kadar fazla olur.
Çünkü oluşan bu antikorlar HPV nin bulaşmasını engeller ve HPV den koruma sağlar. HPV aşıları rekombinant DNA teknolojisi ile üretilir. Aşının içinde gerçek virüs yoktur.
HPV Aşısı Ne İşe Yarar?
HPV aşısı cinsel yolla bulaşan ve tek bir temasta bulaşıcılığı %70 olan HPV virüsünden korur. Bu sayede HPV aşısı genital siğillerden ve rahim ağzı kanseri, penis kanseri, anal kanser ve orofarinks gibi bazı kanser türlerinden hem kadını hem de erkeği korur.
HPV Aşısı Ne Zaman Yapılır?
HPV aşısının virüs vücuda girmeden önce yapılması gerekir. HPV cinsel yolla bulaştığı için aşının cinsel ilişki başlamadan önce yapılması HPV e bağlı hastalıklardan koruma sağlar. HPV in bulaşması için tam cinsel ilişkiye gerek yoktur. Sürtünme ile de bulaşabilir. Bu ayrıntıyı da gözden kaçırmamak gerekir.
HPV Aşısı Kimlere Yapılır?
HPV aşısı ilk çıktığında 9-26 yaş arası kızların bu aşıyı yaptırması gerektiği önerilmişti. Ancak 3 yıl sonra erkek çocukların da HPV aşısını yaptırması gerektiği bildirilmiştir.
Bilimsel komiteler HPV aşısının 9-26 yaş arası tüm kızlara ve erkeklere yapılması gerektiği ile ilgili fikir birliğine varmıştır. Özellikle 11-12 yaş aşılanma için kritik yaşlardır.
Aşının etkili olmasına rağmen toplumun sadece %20 si HPV e karşı aşılanmıştır. Bu oran ülkemizde çok daha düşüktür.
HPV Aşısı Kaç Yaşına Kadar Yapılır?
HPV aşısının 26 yaşına kadar yapılması gerekir. Ancak bazı çalışmalarda 45 yaşına kadar da HPV aşısının yapılabileceği ve etkili olduğu gösterilmiştir.
Bu nedenle FDA 45 yaşına kadar kadınların ve erkeklerin aşılanabileceğini savunmaktadır. Özellikle daha önce hiç cinsel ilişkiye girmemiş ileri yaş kadın ve erkeklerde aşının etkinliği artmaktadır.
HPV Aşısı Kaç Doz Yapılmalı?
HPV aşısı 13 yaşından sonra 3 doz yapılmalı, 13 yaşından önce ise 2 doz yapılmalıdır. Gardasil aşısı 0-2-6 aralıklarla yapılır. Cervarix ise 0-1-6 ay aralıklarla 3 doz şeklinde yapılır.
13 yaşından önce ise aşının 0-6. Ay şeklinde 2 doz yapılması yeterlidir. Aşı doz aralıkları uzarsa yani hasta aşısının diğer dozunu yapmayı unutursa etkinliğin azalmadığı ama erken yapılırsa dozun tekrarlanması gerektiği yapılan çalışmalarda gösterilmiştir.
Aşı Kaç Yıl Korur?
HPV aşısı ile ilgili yapılan çalışmalarda aşının 10 yıl koruduğu gösterilmiştir. 10 yıldan uzun süre koruma sağlayıp sağlamadığı ile ilgili çalışmalar ise halen devam etmektedir. 3 dozun dışında ilerleyen yıllarda hatırlatma doz aşısı gerekip gerekmediği ile ilgili de henüz fikir birliği oluşmamıştır.
Hangi Aşı Daha İyi?
HPV aşıları birbiri ile kıyaslandığında bazı avantaj ve dezavantajlara sahiptir. Örneğin Cervarix aşısı HPV 16 ve 18 e karşı daha çok antikor üretilmesini sağlar. Yani kansere karşı daha koruyucudur. Ama Cervarix aşısı genital siğilden korumaz.
Gardasil in içinde HPV 6,11 e karşı koruma sağlayacak protein bulunduğu için genital siğilden korur. Ama HPV 16 ve 18 e karşı koruyuculuğu Cervarix e göre daha azdır. Gardasil 9 aşısı ise daha fazla HPV tipine karşı korur. Bu nedenle şu an için en iyi HPV aşısı Gardasil 9 dur. Ancak Gardasil 9 henüz Türkiye’ye gelmemiştir.
HPV Aşısı Tedavi Eder mi?
HPV aşısı HPV e bağlı hastalıkları tedavi etmez. Buna genital siğiller, prekanseröz ve kanseriz lezyonlar da dahildir. Ayrıca aşı HPV in vücuttan atılmasını da sağlamaz. Ama HPV e bağlı hastalığı olanlara aşı yapılmasının bir zararı da yoktur. Bu nedenle HPV belirtileri olsa bile yaş aralığı aşılanma için uygunsa HPV durumuna bakmaksızın HPV aşısının yapılması gerekir.
HPV Olan Biri Aşı Olabilir mi?
HPV olan biri 11-26 yaş arasında ise HPV aşısı olabilir. 26-45 yaşına kadar da HPV aşısı yapılabilir ama etkinliği düşük olacaktır. Yani HPV belirtileri olan veya HPV testi pozitif olan biri aşı olabilir. Hatta HPV taşıyanlara aşı yapıldığında daha fazla antikor oluştuğu ve aşının etkinliğinin arttığı bazı bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir. Ama bunun için daha fazla kanıta ihtiyaç vardır.
Bakireler Aşı Olabilir mi?
Esas bakirelerin yani cinsel olarak aktif olmayanların aşı olması gerekir. Çünkü aşılanmada amaç vücut virüs ile karşılaşmadan virüse karşı antikor oluşturmaktır.
Erkekler de HPV Aşısı Olabilir mi?
2009 yılına kadar sadece kızların aşılanması önerilirken, 2009 yılından sonra erkeklerin de aynı kızlar gibi aşılanması gerektiği önerilmiştir. Aşı dozu ve aralığı erkeklerde kızlarla aynıdır.
HPV Aşısı Tek Doz Yeterli mi?
Hayır ,HPV aşısının tek dozu yeterli antikor oluşumu için yeterli değildir. İdeali 3 doz şeklinde yapılmasıdır.
HPV Aşısı Diğer Aşılarla Beraber Yapılabilir mi?
Evet, HPV aşısı diğer aşılarla beraber yapılabilir. Yapılan çalışmalarda HPV aşısının diğer aşılarla beraber yapılmasın, aşının etkinliğini azaltmadığı ve her hangi bir zararının olmadığı gösterilmiştir.
Gebelikte HPV Aşısı Yapılabilir mi?
HPV aşısı gebelik kategorisi olarak B grubundadır. Yani yapılan çalışmalarda bebek üzerine her hangi olumsuz bir etkisi görülmemiştir. Yani HPV aşısı gebelikte ve emzirme döneminde yapılabilir.
HPV Aşısı Güvenli mi? Zararı Var mı?
HPV aşıları 2006 da piyasaya sürülmeden önce onbinlerce insan üzerinde faz 2-3 çalışmaları yapılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda HPV aşısının güvenli ve etkili olduğu saptanmış ve FDA onayı almıştır. Bu nedenle HPV aşısının zararı yoktur ve güvenli bir aşılama yöntemidir.
HPV Aşısını Nereden Bulabilirim?
HPV aşısının eczanelerden, özel hastanelerden veya muayenehanelerden bulabilirsiniz. Reçetesiz alınabilir. Ama doğru doz aralığı için mutlaka doktorunuzla görüşmeniz gerekir.
HPV Aşısı Fiyatı Ne Kadar?
HPV aşısı henüz ülkemizde rutin aşı programında olmadığı için SGK tarafından karşılanmaz. Hastanın aşıyı kendi imkanlarıyla ücretli alması gerekir. HPV aşısı fiyatı dolar kurundan etkilendiği için değişkenlik gösterir. Ortalama HPV AŞI FİYATI 850-1100 TL arasında değişmektedir. Ankara HPV Aşı fiyatları hakkında ayrıntılı bilgi almak için 05059819919 numaralı telefondan bize ulaşabilirsiniz.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…
Referanslar:
1-Satterwhite CL, Torrone E, Meites E, et al. Sexually transmitted infections among US women and men: prevalence and incidence estimates, 2008. Sex Transm Dis 2013;40:187–93.
2- CDC. Quadrivalent human papillomavirus vaccine: recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR 2007;56(No. RR-2).
3- CDC. FDA licensure of bivalent human papillomavirus vaccine (HPV2, Cervarix) for use in females and updated HPV vaccination recommendations from the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP). MMWR 2010;59:626–9.