Hamilelikte sıkça rastlanan rahatsızlıkların üstesinden nasıl gelinir
Gebelik Son mestruasyonilk günden itibsren 280 gün yada 10 gebelik ay yada 40 hafta sürer gebelik müddetince oluşan anatomik, fizyolojik ve biyokimyasal değişiklikler besbellidir. Sistem değişiklikleri endokrin, üreme, kas-iskelet, kardiyovasküler, hematolojik, teneffüs, üriner sistem ve ciltte olmaktadır. Doğum sonrasında ise annenin evvelki anatomik ve fizyolojik durumuna dönüş olur. Bu değişiklikler gebelik boyunca kimi şikayetlerin oluşmasına neden olur. Bunlardan kimiler ile nasıl başedebileceğinizi anlattık.
Sabah bulanı ve kusma
Mide bulantısının sabahları ve hamileliğin erken devirlerinde daha sıkça görülmesine rağmen, günün rastgele bir vaktinde ya da hamileliğin rastgele bir periyodunda meydana gelebilir. Çoğunlukla hamileliğin yaklaşık altıncı haftasında başlar ve yaklaşık 14 ile 16. haftalarında sona erer. Nedeni bilinmemekle bir arada, hamilelik periyodunda hormon seviyelerinde oluşan değişikliklerle bağlantılı bulunmaktadır. Yardımcı olabilecek teklifler:
• Yemek ve hafif yiyecekleri az ve sıkça yiyin; midenizin boş olması ve açlık hissetmeniz bulantıyı artırır
• Su kaybını önlemek için bol ölçüde sıvı için; konsantre meyve suyu (cordial), meyve ve zerzevat suları, çorbalar, buzlu meyveli çubuklar ya da jöle, limonata, sade gazoz, soda yahut maden sularını deneyin
• Bol baharatlı ya da yağlı ve ağır yiyecek kokuları, kahve, çay, alkol ya da sigara içme üzere mide bulantınızı uyarıcı hususlardan ve davranışlardan sakının
• Yataktan süratle kalkmak ya da duş almaya koşmak üzere ani davranışlar da sizi hasta yapabilir
• Yorgun olmanız durumunda mide bulantısının daha makûs olabilmesi nedeniyle, çokça dinlenin. Hiçbirinden olumlu sonuç alamamanız, kendinizi bitkin hissetmeniz ya da kusuyor ve kilo kaybediyor olmanız durumunda, hekiminiz ya da ebenizle görüşün. Sabah hastalıklarını denetim edici ve hamilelikte itimatla kullanılabilecek ilaçlar bulunmaktadır.
Kabızlık
Hamilelik hormonlarının bağırsak kaslarının çalışmasını yavaşlatması nedeniyle, birtakım bayanlarda kabızlık görülebilir. Bu hususta yardımcı olabilecek teklifler aşağıda açıklanmaktadır:
• diyetinizin bol lifli yiyecekler içermesini sağlayın, örneğin; taze meyve ve sebzeler, kepekli ekmekler ve kahvaltı tahılı, kuru meyveler, fındık fıstık gibisi kuru yemiş ve baklagiller gibi
• Psyllium üzere ek bir elyaf alın
• Çokça su ve sıvılar için
• Tertipli olarak idman yapın. Tabip ya da ebenizle görüşmeden müshil almayın. Kabızlık bazen demir tabletleri alınması nedeniyle oluşabilir – diğer bir çeşit ile değiştirme konusunu hekiminizle görüşün.
Bazı yiyeceklere duyulan şiddetli istek
Bazı bayanlar hamilelik periyotlarında kimi yiyeceklere şiddetli istek duyabilirler. Bunun nedenini hakikaten anlamıyoruz lakin, süt (hamilelikte daha fazla kalsiyuma gerek duyarız) ya da domates ve portakal (hamilelikte C vitamini ihtiyacı iki kat artar) gibi birçok kere gerek duyduğumuz yiyeceklerin şiddetle istenmesi değişiktir. Kimi bayanlar, tebeşir (kireç taşı) ya da kil üzere yenmeyecek hususlara şiddetli istek duyarlar. Tat değişikliği ve yiyecek içeceklerden hiç hoşlanmama Bayanlara bazen yiyecek ve içeceklerin tadı değişik gelebilir ya da çay, kahve ve et üzere muhakkak birtakım besin unsurlarından ‘hoşlanmamaya’ başlayabilirler. Bu durum birden fazla defa hamilelik periyodunun ilerlemesi ile düzelir. Bu nedenle, diyetiniz için değerli makul yiyecekleri yemede zorluk çekmiş olmanız durumunda, sözkonusu yiyecekleri hamileliğinizin ileri devrinde tekrar denemek isteyebilirsiniz.
Mide ekşimesi
Mide ekşimesi, bir dereceye kadar hormonlardaki değişme ve daha sonra bebeğin büyümesiyle midenize yaptığı baskı nedeniyle oluşur. Mide ekşimesi, göğsünüzde yanma duygusu ile birlikte ağzınıza acı tad veren bir sıvının gelmesiyle algılanır. Bu mevzuda yardımcı olabilecek teklifler aşağıda açıklanmaktadır:
• Hafif yiyecekler halinde daha sık ve yavaş yavaş yiyin
• Yağlı, kızarmış ve baharlı yiyeceklerden sakının
• Yarı dik ve çokça yastıklarla desteklenmiş olarak uyuyun
• Yemekten bir mühlet evvel bir bardak süt için
• Yemekle birlikte rastgele bir içecek almayın. Bu tedbirlerin yardımcı olmaması durumunda, hekiminiz asit önleyici bir ilaç verebilir.
Yorgunluk ve uyumada zorluk
Hamile bayanların birden fazla, hamileliğin ileri devirlerinde uyumada zorlanırlar. Bu periyotta, tuvalete gitme, mide ekşimesi, bebeğin tekmeleri ya da yatarken duyulan rahatsızlık nedenleriyle, uyku kolaylıkla bozulabilir. Kimi bayanlar, yaklaşan doğum ve annelik ile ilgili tasalar nedeniyle, son iki ay içinde rahatsız edici düşler ya da kabuslar görebilir. Yeterli bir uyku sağlayabilmek için denenebilecek tavsiyeler aşağıda açıklanmaktadır:
• Karnınızın altına ve dizlerinizin ortasına birer yastık yerleştirerek bir yanınıza dönük olarak yatın
• Gün müddetince dinlenin
• Çay, kahve ve alkol üzere uyarıcıları yatma vaktinden evvel almayın
• Sadece yorgun olduğunuz vakit yatın
• Yürüme üzere antrenmanları öğlenden sonra ya da akşam erken vakitte yapın
• Yatmadan evvel, banyoya girme, müzik dinleme, masaj yaptırma ya da meditasyon üzere rahatlatıcı etkinliklerde bulunun.
Hemoroitler (Basurlar)
Bunlar, kalın bağırsak ve makat etrafında bulunan kaşıntı, acı ya da ağrı oluşturabilen sişmiş damarlardır. Basurlar biraz kanayabilir ve tuvalette dışarı çıkarken rahatsızlık verebilirler. Bunlar kabızlık ve bebeğin başından gelen baskı nedenleriyle uyarılabilirler. Bu hususta yardımcı olabilecek teklifler aşağıda açıklanmaktadır:
• Diyetinizin bol lifli yiyecekler içermesini sağlayın, örneğin; meyve ve sebzeler, kepekli ekmekler ve kahvaltı tahılı (cereal) gibi
• Uzun mühlet ayakta durmaktan sakının
• Tuvalette otururduğunuzda ıkınmaktan kaçının
• Kanama ve ağrının sürmesi durumunda, uygun bir merhem ya da fitil kullanma konusunda ebeniz ya da hekiminizle görüşün.
Vajinal mantar
Hemen çabucak tüm bayanların hamilelik periyodunda vajinal akıntılarında artış görülür. Bu akıntının makus kokması, kaşıntı oluşturması ya da renk değiştirmesi durumunda, vajinal bir enfeksiyonunuz bulunabilir. En sık rastlanan enfeksiyon tipi mantardır. Tedavinin başlatılabilmesi için hekiminizle görüşmeniz kıymetlidir.
Sıkça idrar yapma (sıkça idrar yapma gereği duyma)
Hamileliğin erken devirlerinde sıkça idrar yapma hormonal değişikliklerle alakalıdır. Lakin, hamileliğin ileri periyotlarında, bebeğin büyüyen vücudunun idrar torbasına baskı yapmasına bağlı olarak bu sorun ortaya çıkar. Hamileliğin ileri devrinde idrar torbanızı tam olarak boşaltmakta zorluk çekebilirsiniz. Hamileliğin son birkaç haftası içinde, öksürdüğünüz, aksırdığınız ya da bir şey kaldırdığınız vakit, bir ölçü idrarınızı ‘sızdırabilirsiniz’. Pelvis (alt karın) tabanı idmanları konusunda hekiminizle görüşebilirsiniz. İdrarınızı yaparken rastgele bir ağrı ya da yanma duymanız bir enfeksiyonla irtibatlı olabilir. Bu durumda hekiminizle görüşün.
Kramplar
Hamilelikte, ayak, bacak ya da uyluk bölgesinde, bilhassa geceleri oluşan kas kramplarına çok rastlanır. Bu krampların nedeni açıkça bilinmemektedir. Araştırma sonuçları, ek olarak kalsiyum alınmasının anılan krampları güzelleştirmede ya da rahatlatmada bir tesiri olmadığını ortaya koymuş bulunmaktadır. Kas kasılması ya da kramplarında rahatlama sağlamak için:
• Kramp sırasında etkilenen kol, bacak ya da kası masaj yaparak germeniz durumunda birden fazla defa rahatlama sağlanır.
Bilek, ayak ve parmaklarda şişme
Hamile bayanların %80’inde bu tıp şişmeler oluşacaktır. Hamilelikte vücut dokunuz içinde gereğinden fazla sıvı bulunur ve bilhassa hamilelik periyodunun sonuna yanlışsız bu sıvının bir kısmı bacaklarınızda toplanır. Bilhassa sıcak havada uzun müddet ayakta durmanız durumunda, bu sıvı bilek ve ayaklarınızda şişmeler oluşturabilir. Şişmeler, günün sonuna hakikat daha barizleşir ve birden fazla defa gece siz uyurken iner. Aşağıda belirtilen durumlarda hekiminize bilgi verin:
• Şişkinliğin çok olması
• Dinlenmeyle azalmaması
• Vücudunuzun öbür kısımlarında de şişmeler görmeniz. Şişmeyi azaltmak için:
• Uzun müddet ayakta durmaktan sakının
• Ayaklarınızı yükseğe kaldırarak sık sık dinlenin
• Rahat ya da bol ayakkabılar giyin. Şişmeler yüksek kan basıncı ya da eklampsi (ağır gebelik toksikozu) başlangıcı belirtisi olabilir.
Bel ağrısı
Birçok bayan, hamileliklerinin birtakım devirlerinde bel ağrısı çeker. Bunun nedenleri, bebek büyüdükçe vücut duruşunun değişmesi, bağlarda gevşeme oluşturan hormonlardaki değişmeler ve dokuların daha fazla su tutması üzere konuları içerir. Bel ağrısı çoğunlukla geceleri ve bilhassa hamileliğin son devirlerinde uyumada karşılaşılan zorluklara katkıda bulunur. Bel ağrısını nasıl azaltabılırız:
• Ağır kaldırma ve mesken işlerinden sakının
• Uzun müddet ayakta durmayın
• Ayaklarınızı yükseğe kaldırarak sık sık dinlenin
• Vücut duruşunuza dikkat edin
• Oturmak için uygun bel dayanağı sağlayan sandalyeler kullanın.
Bayılma
Bazı bayanlar, bayılma duygusu sorunu yaşayabilirler. Bir sandalye ya da sıcak banyodan süratle kalkmanız ya da uzun müddet ayakta durmanız durumunda, büyük olasılıkla bayılma hissi duyabilirsiniz. Baygınlık hissinin birinci belirtisinde çabucak oturun ya da uzanın. Hamileliğin ileri periyodunda sırt üstü yatmanız bayılma duygusu oluşturabilir; bu durumda yan tarafınıza dönmeniz sizi rahatlatacaktır. Sık sık baş dönmesi ya da bayılma hissinin oluşması durumunda, hekiminiz ile görüşün.
Kaşıntı
Bebeğinizin büyümesiyle, karın deriniz gerginleşir ve hafif kaşıntıya neden olur. Hamilelikte bu sıkça rastlanan bir durumdur. Bununla birlikte, kaşınmanın daima devam etmesinin daha önemli sıkıntıların belirtisi olabileceğini göz önüne alarak, hekiminiz ile görüşün. Hekiminiz tedavi önerir yada sebebi araştırmak için daha ileri testler uygulanabilir.
Cilt
Hamilelik hormonlarına bağlı olarak cidinizin ton ve renginde değişiklik görülebilir. Vücudunuz etrafındaki kan dolanımının artmasıyla, cildinizin ‘parlak’ bir görünüm almasına rağmen kırmızı benekler oluşabilir, sivilceler çoğalabilir ve cildinizin birtakım kısımları kurulaşabilir ve pullar meydana gelebilir ve yüzünüzde pigmentasyonların daha da derinleştiğini görebilirsiniz. Bilhassa, benler, çiller ve göğüs uçları (areola) gibi vücudun gözenekli bölgelerindeki değişiklikler, çabucak her bayanda görünür. Cinsel organının, uyluk kısmının iç tarafının, gözlerinizin altının ve koltuk altlarınızın rengi yoğunlaşabilir. Kimi bayanlarda, mide bölgesinden aşağıya hakikat uzanan koyu renkli bir çizgi belirebilir. Bu çizgi linea nigra olarak tanımlanır. Gözenekli cilt kısımlarında güneş ışınının tesiri daha güçlü olur ve bayanların birçok gebeyken cilt renklerinin daha kolay bronzlaştığını farkederler. Doğumdan sonra dahi, derin olarak gözeneklenmiş cilt kısımları bir müddet daha koyu renklerini sürdürürler lakin, bu koyu renk giderek solar ve gözden kaybolur.
Kholoasma
hamilelik maskesi olarak da isimlendirilen özel bir gözenek oluşum cinsidir. Bu çeşit gözenek oluşumu burun köprüsünde, yanaklarda ve uzunluğunda görülür. Koyu renk ciltli birtakım bayanların yüz ve boyunlarında daha soluk cilt lekeleri görülebilir. Bu lekeler bebeğin doğumundan sonra giderek solarlar. Bu lekeleri örtmek için makyaj yapabilirsiniz.
Gerilme işaretler (cilt çatlamasi olarak da bilinir)
Kadınların yaklaşık %90’ının cildinde gerilme işaretleri oluşur. Bunlar çoklukla karın bölgesinde çaprazlama olarak meydana gelmesine rağmen, oyluk bölgesini, kalçaları, göğüsleri ve kolların üst kısımlarını da tesirler. Giderek alınan kilolar, cildin yırtılmadan gerilmesini sağlar. Hamilelik mühletince kırmızı çizgiler besbelli olarak görülürken, doğumdan sonra bunlar soluk gümüş renginde çizgi görünümüne dönüşür. Cildinize sürdüğünüz kremler bunların oluşmasını engellemez.
