Son yıllarda önemli manada tartışılan hayati bir bahis hakkında bilgi verelim bu yazıda. Üstte okumuş olduğunuz sorunun karşılığı “Evet, yapılmalıdır” olacak. Yaşanan tartışmalar hamilelerin başını epeyce karıştırsa da hem anne hem de bebek sıhhati açısından bu testin yol gösterici olduğu ve birçok tedbirin buradan çıkacak sonuçlara nazaran alınabileceğini belirtelim.
Gebeliğe bağlı şeker oranlarında son yıllarda artış var
Gestasyonel diyabet yaygın bilinen ismiyle gebeliğe bağlı şeker, anne adaylarının gebelik müddetince karşılaşabileceği kıymetli sıhhat sorunlarından biridir. Üstelik bu tabloda şeker hastalığı geçmişi olanlar değil, şeker hastası olmayıp gebeliğe bağlı kan şekerinin yükselmesi ve hamileliğin bitimiyle de bu durumun sona ermesi olarak tanımlanabilir.
Son yıllarda gündemi oldukça meşgul eden gestasyonel diyabet konusunda anne adaylarının başı oldukça karışık. Kimi anne adayları gerekli testleri yaptırıp hastalığı denetim altında tutmak isterken, kimi anne adayları ise testlerin hamileliği olumsuz istikamette etkileyeceğine inanmaktadır. Fakat son yıllarda hamilelikte diyabet görülme oranlarının artması, ileri yaşta anne olma ve süratle değişen yeme alışkanlıkları nedeniyle bu testlerin yaptırılması büyük değer taşıyor.
OGTT (Hamilelikte şeker yükleme testi) ne vakit yapılıyor?
Hamilelikte bebeği beslenmek için oluşan plasenta isimli organ, bebeğin gelişmesi ve büyümesi için kimi hormonlar üretir. Bu hormonlar anne adayının sirkülasyonunda süreksiz olarak şeker kullanımını zorlaştırabilir. Hal bu türlü olunca da insülin direnci ve insülin gereksinimi artar. Bu nedenle hamilelikte diyabet nedeniyle gelişebilecek tüm komplikasyonları önlemek için hamileliğin 24-28. haftaları ortasında evvelce bilinen diyabeti olmayan gebelerde kesinlikle tarama testi yapılması toplum sıhhati açısından epeyce kıymet taşımaktadır.
Hamilelikte şeker yükleme testi yapılmazsa ne oluyor?
Hamilelikte tanısı konulmamış diyabet yahut düzgün denetim altına alınmamış kan şekeri düzeyleri anne karnındaki bebeğe ziyan verebilir. Gestasyonel diyabeti bulunan hastada, insülin muhtaçlığı arttığı için pankreas daha fazla çalışmaya başlar. İnsülin plasentayı geçemediği için bebeğin dolanımına giremez lakin şeker olduğu üzere bebeğe geçiş gösterir. Böylelikle anne karnındaki bebeğin de kan şekeri yükselmiş olur.
Gebelik diyabeti ne sıklıkta görülüyor?
Hastalık Tanıma ve Tedbire Merkezi’nin 2014 bilgilerine nazaran tüm dünyada gestasyonel diyabet görülme sıklığı yüzde 9,2’dir. Bu da yaklaşık olarak her 10 gebeden birinde bu hastalığın göründüğü manasına gelmektedir. Bu nedenler test, hamileliğin önerilen haftalarda kesinlikle yaptırılmalıdır. Şayet yaptırılmaz ve varsa gebelik diyabeti denetim altına alınmazsa yükselen kan şekeri düzeylerini dengelemek için bu sefer bebeğin pankreası ekstra insülin üretmeye çalışır. Böylelikle bebekte daha fazla güç ortaya çıkar, fazlasını da yağ biçiminde depolar. Böylelikle iri bebek ismi verilen makrozomik bebekler dünyaya gelir.
Gebelik diyabeti bebeği nasıl etkiliyor?
-
Bebeklerin pankreasından ekstra insülin yapılması sonucunda yenidoğan periyodunda kan şekerleri düşük seyredebilmektedir.
-
Solunum ezası sorunu daha sıklıkla görülmektedir.
-
Bebeğin iri olmasına bağlı olarak sezaryen oranları artmaktadır.
-
Travmatik olağan doğum ve omuz takılmaları üzere çok önemli komplikasyonların görülme sıklığı artmaktadır.
-
Bu biçimde doğan bebekler ileri hayatlarında tip 2 diyabet ve obezite riskiyle karşı karşıya kalmaktadır.
