Kadın sıhhatinin en kıymetli başlıklarından biri “Genç Bayan Sağlığı”dır. Bayanların kız çocukluğundan
çıkıp bayan olmaya başladığı bu devirde, genç bayanlar hem ruhsal hem de fizikî değişimler
yaşamaktadır. Genç kadınlık devri ergenlikle başlamaktadır.
Ergenlik devri bedende değişikliklerin olduğu bir periyottur. Beden erişkin bedeni haline gelmektedir. Bu
değişiklikler ile ilgili birçok sorun olabilir. Web sayfamızdaki bu kısımda hem ergenlik dönemindeki
değişiklikler hem de genç bayanların sıhhati konusunda sizi bilgilendirmeye çalışacağız. Bu
bilgilendirmelerde American College of Obstetrics and Gynecology ve UptoDate’in önerilerinden
faydalanılmıştır.
Ergenlik periyodu sağlıklı yaşamanın öğrenilebileceği bir dönemdir
Ergenliğin başlaması için beyin bedenin kimi kısımlarına sinyaller gönderir. Bu sinyallere “hormon” denir.
Bunlar bedenin yapacaklarını düzenleyen kimyasallardır. Ergenlik sırasında; uzunluk uzar, kilo artışı olur,
kalça kemiği genişler, göğüs dokusu büyür, koltuk altı ve genital bölgede kalın tüyler çıkar, beden kokusu
değişir, sivilce yahut siyah noktalar oluşur ve birinci adet kanaması görülür. Bu değişikliklerin hepsi bir arada
ve bir anda olmaz. Bedendeki değişiklikler en erken 8, en geç 13 yaşında başlar.
Ergenlik periyodunda olacak değişiklikler
Memede değişiklikler
Vücuttaki değişikliklerin birincisi göğüste başlar. Birinci başlarda koyu renk olan alanlar biraz şişkinleşir. Meme
vakitle daha yuvarlak ve dolgun hal alır. Bir göğsün başkasından biraz daha küçük olması olağan bir
durumdur. Kimi vakitler göğüste ağrı olabilir. Bu değişikliklerin hepsi çok olağandır.
Adet dönemi
Vücutta olacak bir öteki değişiklik ise adet kanamasının başlamasıdır. Her ay, bayan bedeni, olabilecek
gebelik için kendini hazırlar. Hormon denen sinyaller ile yumurtalıktan her ay bir tane yumurta salınır. Bu
yumurta fallop tüpü denilen tüpe ilerler. Tıpkı vakitte rahim içini döşeyen deride kalınlaşma olur. Eğer
gebelik oluşmazsa bu deri modülünde çatlamalar olur ve tekrar incelir. Bunun sonucunda kanama oluşur.
Buna adet kanaması denir. Adet kanamasının olması kişinin bebek doğurma kapasitesini kazandığını
gösterir.
Adet kanamasının olması büyümenin olağan ve sağlıklı bir göstergesidir
Bir genç kızın adet kanamasının ne vakit başlayacağı evvelce bilinemez. Göğüste değişiklikler
başladıktan 2 – 3 yıl sonra kanama başlaması olur. 11-14 yaş ortasında kanamanın başlaması olağandır.
Adet periyodunu takip etmek önemlidir
Adet kanaması 2 – 7 gün ortasında sürer. 21 – 45 günde bir oluşur.
İlk yıl adet kanamasının nizamlı olmaması olağandır. Birinci 6 yılda 1 ayda 2 adet görme yahut 2 – 3 ayda bir
adet kanamasının olması olağan bir durumdur.
Adet periyotlarını takip etmek için takvim kullanmak uygun bir yoldur. Bunun için “period tracking yahut cycle
tracking” üzere appler mevcut. Her genç kız, nizamlı olarak yaşadığı bu duruma hazırlıklı olmalıdır. Henüz
başlamamış bile olsa adet kanaması için meskende ve çantasında ped hazır olmalı.
Ped nasıl kullanılır?
Pedler iç çamaşırının içine yapışır. Kanama olduğunda bu ped kanamayı emer. Ped 4 – 8 saatte bir
değiştirmelidir. Adet kanamasının birinci birkaç gününde kanama ölçünüz biraz daha fazla olabilir. Bu
nedenle daha sık ped değiştirmek gerekebilir.
Adet kanamasının birinci günlerinde kasık ağrısı ve kramplar olabilir. Bunlar için ağrı kesici kullanabileceğiniz
üzere antrenman de yapabilirsiniz. Antrenman yapmak bu periyotta olan krampları azaltır. Krampları azaltmak
için kasığa yahut bele sıcak su torbası koyulabilir.
Hangi durumlarda doktora başvurulmalı?
15 yaşına gelmiş ve şimdi adet görülmemişse
Kanama düzenliyken sistemsiz olmaya başladıysa
Adet kanaması 21 günden evvel yahut 45 günden uzun sıklıkta oluyorsa
Adet kanaması 90 gün ortayla olmaya başladıysa
Adet kanaması 7 günden fazla sürüyorsa
Adet kanaması saatte bir ped değiştirecek kadar çok oluyorsa
Adet devrinde kramplar için ağrı kesici alındığı halde ağrı geçmiyorsa ve kramplar günlük aktivitelerin
yapılmasını engelliyorsa
