1-Gebeliğe karar veren bayan ne yapmalıdır?
Günümüzde bayanların eğitim ve meslekle ilgili gaye ve beklentileri hayli ilerlediği için evlilik yaşı artmakta ve planlanan çocuk sayısı azalmaktadır. Bu nedenle çocukla ilgili planlamaları gerçek vakitte yapmak çok kıymetlidir. Gebelik planlayan bayan hamile kalmadan evvel kesinlikle jinekolojik muayeneden geçmeli, göğüs muayenesi ve smear testi yapılmalı ve gebelikten 2-3 ay evvel folik asit kullanmaya başlamalıdır. Jinekolojik muayene ile gebeliği engelleyebilecek yahut gebelik sırasında önemli meselelere yol açabilecek myom, polip, kist üzere sorunların varlığı açığa çıkartılır. Gerekirse bu sorunların tedavisi yoluna gidilir. Göğüs muayenesi değerlidir. Zira gerek gebeliğin ileri aylarında, gerekse emzirme devrinde göğüslerdeki değişikliklerden ötürü göğüste ortaya çıkacak kitleleri yanlışsız kıymetlendirmek pek kolay değildir. Smear testi ile rahim ağzında hücresel değişiklik yahut kanser öncüsü değişiklerin tespiti ve uygun tedavisi mümkündür. Halbuki gebelik sırasında tespit edilecek bu çeşit sorunların tedavisi, gebelikte kimi önemli meselelere yol açabilir. Gebelikten 2-3 ay evvel kullanılmaya başlanan folik asit, bebekte oluşabilecek beyin-omurilik sistemi anomalilerinin değerli ölçüde azalmasını sağlayacaktır. Jinekolojik muayene sırasına bayanın evvelden bilinen hastalıkları varsa, bunlar da değerlendirilmeli ve gerekirse ilgili uzmanlık kısımlarından kıymetlendirme istenmelidir. Gebelik öncesinde bayanın fazla kilolarından kurtulması da çok kıymetlidir. Böylelikle bayan, gebeliğin bedeninde oluşturabileceği olumsuz fizikî tesirlerden korunabilir.
2- Hakikat zamanlama ve en uygun yaş nedir?
Her şeyden evvel bayanın kendisini gebeliğe ve anneliğe hazır hissetmesi gereklidir. 20-35 yaş aralığını en uygun doğurganlık yaşı olarak söyleyebiliriz.
3- Erken ve ileri yaş gebeliklerle ilgili sorunları değerlendirirecek olursak ..
Hem erken yaş (19 yaş altı) hem de ileri yaş (35 üzeri) gebelikleri çeşitli riskleri de beraberinde getirmektedir.
Adölesan dediğimiz erken yaş (19 yaş altı) gebeliklerinin çoğunluğu plansız gebeliklerdir. Plansız olduğu için bu gebeliklerin değerli bir kısmı düşükle sonuçlandırılır. Bu periyot gebeliklerinde hem anne hem bebek açısından birtakım riskler kelam hususudur. Gebelikte ortaya çıkan tansiyon yüksekliği (gebelik zehirlenmesi) ve buna bağlı hastalıklar nedeniyle anne ve bebek vefatları artmıştır. Bebeklerde erken doğum ve düşük doğum yüklü bebek ihtimali de artmıştır. Bu yaş kümesi doğumlarda, hem anne hem de bebek mevt oranları da daha fazladır.
İleri anne yaşı dediğimiz 35 yaş üzeri gebelikler de riskli kümeye girmektedir. Bu kümedeki gebeliklerde de düşük riski artmıştır. Anne yaşına bağlı olarak bebekte gelişebilecek anomali oranları artmıştır. Bunların başında Down sendromu dediğimiz Mongol bebek olguları gelmektedir. 30 yaşın altındaki bayanlarda Mongol bebek doğurma ihtimali 1/1000 iken, 35 yaşında bu oran 1/400, 40 yaşlarında ise 1/100 kadardır. Gebelik tansiyonu ve buna bağlı hastalıklar (gebelik zehirlenmesi), gebelikteki şeker hastalıkları, erken doğum oranları artmıştır. Doğumda sezaryen oranları, anne ve bebek mevt oranları yüksektir. Alışılmış ki bayanın evlilik yaşı yahut eğitim yahut meslek nedenleriyle gecikmiş bir gebelik planlaması yapılabilir ve sağlıklı bebekler dünyaya getirilebilir. Burada değerli olan, gelişebilecek riskleri ortaya çıkaracak uygun bir gebelik takip programını uygulamaktır.
4- Hamile kalmak için yaz mı, kış mı, bahar mı? Hangi mevsim?
Gebelikte bayan bedenindeki metabolik faaliyetler, kalbin iş yükü ve nabız sayısı artar. Hormonal değişikliklerden ötürü beden ısısı bir ölçü artar. Bu kaçınılmaz değişiklikler gebeliğin ikinci yarısında daha besbellidir. Münasebetiyle yaz aylarında gebeliğin ileri periyotlarını yaşamak bayan için biraz daha külfetli olacaktır. Aslında artmış hava sıcaklıkları, bayanın beden ısısının artması nedeniyle daha fazla hissedilecektir. Varisi olan bayanlarda önerdiğimiz varis çoraplarının yaz aylarında kullanımı pek mümkün olmamaktadır. Sonbahar ve kış aylarında başlayan gebeliklerin son ayları yaz mevsimine denk gelmektedir. Meğer ilkbahar ve yaz aylarında başlayan gebeliklerin ileri ayları sonbahar ve kış aylarında olmaktadır. Gebelik planlanırken bunlara dikkat edilebilir.
5- Hangi saat? Saatin ehemmiyeti var mı?
Gebeliğin oluş saatinin gebeliğin sıhhati üzerine bilinen bir tesiri yoktur.
6- Sağlıklı hamilelik için bayanla erkek ortasında yaş farkı ne olmalıdır?
Bu türlü bir yaş farkı tanımlaması yapılamaz. Ancak bayanlarda 19-35 yaş aralığı dışındaki gebelikler riskli kümeye girmektedir. Erkeklerde 40 yaşlarından itibaren üreme kapasitesi çok hafifte olsa azalmaya başlar ve 70’li yaşlara kadar devam eder. İleri erkek yaşı da, gebelik üzerine azda olsa olumsuz tesirler yapar.
