Gebelik takibi ile, gebeliğin tespit edilmesinden gebeliğin sonuna kadar geçen süreçte, bayan doğum uzmanı tarafından belirlenmiş belirli haftalarda hamilenin ve bebeğin güzellik halinin kimi tetkik ve analizlerle kıymetlendirilmesi, anne baba adaylarının gebelik ve bebekle ilgili bilgilendirilmesi ve hamilenin doğuma hazırlanması amaçlanır.
Aslında bu sürece, daha sağlıklı bir gebeliğin planlanması için gebelik öncesi devirde bayan doğum uzmanı tarafından yapılacak muayene de dahil edilmelidir. Gebelik planlayan bir çift öncelikle doktora başvurarak, hamile kalmasında sakınca olup olmadığını yahut gebelik öncesi tedavi edilmesi gereken sıhhat sorunu olup olmadığını öğrenmelidir. Örneğin tiroid hastalığı, kansızlık toxoplazma ve kızamıkçık üzere enfeksiyonlar, hemoroid, şeker hastalığı, bazı gen hastalıkları ve gibisi durumlar araştırılmalıdır. Rastgele bir sıhhat sorunu saptanırsa bu sorunun tedavi edilmesi önerilir. Zira bu sıhhat sorunu gebelikte daha berbata gidebilir, bebeğe geçerek yahut aktarılarak bebeği etkileyebilir. Gebeliğe hazırlık için vitamin, diğer ilaçlar verilebilir.
Adeti geciken ve gebelik kuşkusu olan her bayanın fazla vakit kaybetmeden gebelik testi ile gebeliğini tespit ettirmesi ve gebelik kesesinin ultrasonda saptandığı en erken devirde kıymetlendirilmesi mümkün bir dış gebelik riski açısından değerlidir. Nöral tüp defekti riskini azaltmak için gebelik öncesi periyotta başlanılan folik asite üçüncü ayın sonuna kadar devam edilir. Gebeliğin birinci muayenesinde gebelik öncesi devirde yapılmamışsa, bireye özel makul tetkikler yapılır.
Birinci trimester taraması dediğimiz kombine test (ikili test ve ense saydamlığı ölçümü) 11-14. haftalar ortasında yapılır. Bu test bebeğin down sendromu üzere birtakım kromozomal hastalıklar açısından riskinin düzeyini (düşük, orta ve yüksek riskli gibi) belirlemek maksadıyla yapılır. Bu testin sonucuna nazaran “bebeğiniz down sendromludur yahut değildir” üzere bir söz söylenemez. Yüksek risk kümesinde olan hamilelere, tanıyı nihaileştirmek için koryon villus biyopsisi (bebeğin eşinden örnek alma) yahut amniyosentez (bebeğim suyundan örnek alma) önerilir.
Kombine testi düşük risk kümesi olarak sonuçlanan hamilelere, ileri tarama yahut teşhis testi önerilmez. Lakin kombine testi yaptırmamış olan hamilelere 16-20. haftalar ortasında dörtlü yahut üçlü testi önerilir.
Yeterli ve istikrarlı beslenen bir hamileye multivitamin takviyesi önerilmemektedir. Demir dayanağı ise gereksinim arttığı için genellikle önerilir. Beslenme sorunu olanlara yahut vejeteryanlara vitamin yahut ek ilaçlar verilebilir.
Gebeliğin her periyodunda yapılan ultrason, o periyoda mahsus kimi anormalliklerin saptanabilmesi için dikkatli ve detaylı yapılmalıdır. Fakat fetus anatomisinin belirginleşmesi nedeniyle 20-22. haftada yapılan detaylı ultrasonun değeri farklıdır.
Gebeliğin 24-28. haftalarında şeker yükleme testi yapılması önerilir. Riskli bir gebelik değilse 34. haftadan itibaren bebeğin güzellik halini takip etmek için muayeneye NST tetkiki eklenir.
32. haftada çalışan anneler için, 37. haftaya kadar çalışabilir yahut 40. haftaya kadar çalışamaz raporu düzenlenir.
Son haftalarda annenin vajinal doğum için uygunluğunu tespit etmek için bebeğin başı ile anne çatı kemikleri ortasındaki ahengi anlamak maksadıyla muayene yapılır. Bu muayeneye karşın vajinal doğumun gerçekleşebilirliği, lakin doğum sürecinde mutlaklaşır.
Sonuç olarak; gebelik takibi yapılarak, bebeğin gelişimi aylık olarak izlenir, gebelik ve bebekle ilgili anne baba ayrıntılı bilgilendirilir ve doğum sürecine daha planlı ve hazırlıklı gidilir.
