HAMİLELİK TAKİBİ NEDEN DEĞERLİDİR?
Bayanın adetinin gecikmesiyle birlikte gebe olup olmadığı kuşkusu başlar. Adetin 1 hafta, 10 gün kadar gecikmesinin akabinde yapılacak gebelik testi ile de hamile olup olmadığı anlaşılır. İşte bunun sonrasında doktora giden bayan için gebelik takibi başlamaktadır. Çünkü gebelik takibi gebe olduğu anlaşıldığı andan doğumdan sonraya kadar olan süreci kapsamaktadır. Gebelik takibini yapacak olan tabip öncelikle anne ve baba adayını hamilelik ile ilgili bilgilendirir ve mümkün durumlar hakkında evvelden bilgi verir. Bilhassa de birinci kere gebe kalan anne adaylarının bu hususta bilgilendirilmesi çok kıymetlidir.
Anne adayının gereksiz kuşkulara kapılmaması, bu sürecin daha sağlıklı bir formda geçirilebilmesi için tabip ve anne adayının anlaşabilmesi çok kıymetlidir. Çünkü bayanın tabibine güvenmesi gebeliğin çok daha memnun ve huzurlu geçmesini sağlayacaktır. Bayana büsbütün yabancı olan hamilelik devrini daha yaşanır ve daha olağan geçirmek, birden fazla vakit hekim ve hamile ortasındaki irtibatın güçlü olmasına bağlıdır.
HAMİLELİK TAKİBİ NASIL YAPILIR?
Gebelik testini meskende idrarda yapan ve müspet sonuç alan bayan, birkaç gün sonrasında bir sıhhat kuruluşuna gidip kanda gebelik testi yaptırırsa sonucu kesin olarak öğrenmiş olacaktır. Akabinde hekimiyle birlikte gebelik takibi planlaması yapılır. Hamilelik periyodu boyunca tabip, anne ve bebek sıhhati için tertipli olarak kan analizleri ve bebeğin gelişimini denetim eden birtakım testler uygular. Bu testler gebeliğin sağlıklı, tertipli ve olması gerektiği üzere ilerleyip ilerlemediğini tespit etmeye yarayacaktır. Anne adayının sağlığındaki küçük bir aksaklık bile bebeğe tesir edebileceğinden gebelik takibi yaparken aslında annenin sıhhatinin takibi de yapılıyor.
Aralıklarını tabibin belirleyeceği her muayenede anne adayının kilosu, kan kıymetleri ve tansiyonu üzere kıymetler ölçülüp not edilir ve bu sonuçlar doğrultusunda hekim anneye tekliflerde bulunur. Anne adayı bu periyot boyunca sıhhatine ekstra ihtimam göstermelidir. Zira hamilelikte grip, enfeksiyon, kızamık üzere çeşitli sıkıntılar yalnızca anne adayını değil, bebeğin sıhhatini da olumsuz etkileyecektir.
Anne ve bebek denetimi ekseriyetle hamilelik evreleri denen aylık dönemlerle yapılıyor olsa da riskli durumlarda yahut çoğul gebeliklerde bu denetimler hafta hafta gebelik takibi formunda de gerçekleştirilebilir. Hamilelik evreleri bebeğin embriyo halinden sağlıklı doğum anına kadar olan süreçte göstermiş olduğu gelişme evrelerinin tamamını kapsıyor. Bu bağlamda hafta hafta gebelik evrelerinde anne adayları her randevuda bebeğin gelişimini yakından görme talihine sahip oluyor. Bu sayede gebeliğin haftalık süreci ve kısa süredeki ilerleme görüldüğünden gün gün gebelik takibi yapmak, gelişmeleri takip etmek mümkün oluyor.
Hafta hafta yapılan gebelik takibi ile anne adayının beslenme tertibi ve kilo artışı sağlıklı bir biçimde takip edilir ve anne, bebek sıhhatini olumsuz etkileyebilecek bir durum kelam konusu ise erken periyotta tedbir alınır. Bu bağlamda gebelikte anne adayının aldığı kilo ölçüsü çok yakından takip ediliyor. Çünkü bebeğin sıhhati ve hamileliğin seyri açısından çok büyük kıymet taşıyor. Ekseriyetle etraf baskısından ötürü “iki kişilik” yemek yiyen bayanlar, yanlış ve sıhhatsiz bir yaklaşım izliyorlar. Uzmanlar bu mevzuda, anne adayının az ve sık yemesini öğütlüyor ve genelde her anne adayları için bireye özel beslenme listesi sunuyorlar. Bu bağlamda anne adayı sağlıklı bir hamilelik süreci geçirmek, kolay bir doğum anı yaşamak için tabiplerin tekliflerine kulak vermelidir. Bu teklifler çoklukla; bol sıvı tüketmek, yürüyüş yapmak, tertipli beslenmek ve pak hava almak biçiminde çok kolay ve uygulanabilir tavsiyelerdir. Tüm bunlar, hamileliğin daha sağlıklı geçmesini sağlayacak, doğumun daha ağrısız ve kolay olmasına yardım edecektir.
HAMİLELİK TAKİBİNİN ÖGELERİ NELERDİR?
Hamilelik takibindeki asıl gaye; sağlıklı bir gebelik devri, sağlıklı bir bebek ve rahat bir doğum sürecidir. Bu gayeye ulaşabilmek için de;
Anne ve bebeğin genel sıhhat durumu belirlenir.
Hamilelik haftası belirlenir.
Ortaya çıkabilecek tehlikeler bakımından, risk altında olan gebelikler belirleniri ve bu risk faktörleri en aza indirilir.
Sağlık sıkıntıları ortaya çıkmadan evvel öngörülür ve mümkün olduğunca önlenir.
Anne ve baba adayları süreç konusunda bilgilendirilir, sıkıntılarda desteklenir.
HAMİLELİK TAKİBİ NEDEN DEĞERLİ?
Hamilelik devri, anne adayının hayatını ruhsal, fizikî ve ruhsal açıdan çok fazla değiştiren bir süreçtir. Anne adayı, birden fazla defa hiç de deneyimlemediği bir olayla ve durumlarla karşı karşıyadır. Hamilelik periyodunun hem anne adayı hem de bebek için en sağlıklı ve en konforlu biçimde geçebilmesi için bir uzmanın yönlendirmesi ve takip etmesi çok değerlidir. Bilhassa de bu periyoda mahsus olarak anne adayının beslenmesinde, hayat şartlarında yapılacak değişiklikler ve bu sürecin çok daha başarılı bir halde atlatılmasını sağlayacaktır.
HAMİLELİK TAKİBİNDE HANGİ TESTLER YAPILIR?
Anne adayının gebe olduğu katılaştıktan sonra bütün bayanlardan istenen rutin analizler, tetkikler vardır. Bunlar; ultrasonografi, tam kan sayımı, kan kümesi testi, kızamıkçık ve Hepatit B taraması, idrar analizi, idrar kültürü, pap testi olarak sıralanabilir. Bu testlerin akabinde yapılan hekim denetimleri, gebeliğin 28. haftasına kadar 4 haftada bir defa, 28 ile 36. haftalar ortası 2 haftada bir kere, daha sonrasında ise, haftada bir kere biçiminde gerçekleştirilir.
HAMİLELİĞİN 16. İLE 18. HAFTALARI ORTASINDA YAPILAN TEST VE TAKİPLER NELERDİR?Gebeliğin 16. ve 18. haftaları arasında fetüste anomali taraması yapılır. Bunun için ayrıntılı ultrasonografi yapılır ve bebeğin omuriliğinin etrafında yer alan kemik gelişiminin gözlenmesi için, kanda ki alfafetoprotein isimli hormon incelenir. Tekrar bu haftalar ortasında bebekte DOWN sendromu taraması yapılır.Bunun için de üçlü test olarak isimlendirilen bir kan testi yapılır. Burada tespit edilen risk, muhakkak bir oranın üzerindeyse hamilelik kesesinin içerisinden su alınıp incelenir (amniyosentez). Anne adayının 35 yaşın üzerinde olduğu hamileliklerde, DOWN sendromu riski daha yüksek olduğundan çoklukla rutin olarak amniyosentez önerilir. Lakin amniyosentezin yaklaşık % 1 riskle düşüğe sebep olabilmesi de mümkündür. Bu bakımdan tabipler yalnızca gerekli olduğunda amniyosentez yaparlar.
HAMİLELİĞİN 24 İLE 28. HAFTALARI ARASINDA YAPILAN TEST VE UYGULAMALAR NELERDİR?
Gebeliklerin tamamında 24. ve 28. haftalar ortasında kapalı şeker taraması yapılır. Bunun için, anne adayına tok karnına 50 gr glikoz içren şeker solüsyonu içirilir. Bunun gerisinde 1 saat geçtikten sonra tespit edilen kıymet, beklenenden fazla ise anne adayına tam şeker yüklemesi yapılır ve sonuç incelenir. Tam şeker yüklemesi genel olarak; ailesinde, birinci derece akrabalarında şeker hastalığı olan, geçmişinde daha evvel düşük yapan ve iri bebek doğuran bayanlara yapılır.
HAMİLELİĞİN 28. VE 32. HAFTALARI ARASINDA YAPILAN TEST VE UYGULAMALAR NELERDİR?
Anne adayına bu haftalar ortasında yine kan sayımı ve idrar kültürü yapılır. Kan uyuşmazlığı (anne Rh-, baba RH+) tespit edilirse denetimler esnasında gerekli olan kan analizi tekrarlanır.
SON 3 AYDA KESİNLİKLE DOKTORA GİDİLMESİ GEREKEN DURUMLAR NELERDİR?
10 dakikada bir başlayan, sistemli olarak seyreden ve git gide daha da sıklaşan kasılmalarda,
Su gelmesinde,
Vajinal kanamada,
Anne karnındaki bebeğin hareketleri azaldığında vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir.
HAMİLELİK PERİYODUNDA KAÇ KİLO ALINMALI?
Hamilelik periyodu boyunca anne adayının alacağı toplam kilo; zayıf bir biçimde hamile kalanlarda 12 – 16 kilo, şişman anne adaylarında 7 – 11 kilo, olağan kilolularda ise 11 – 16 kilo halindedir. Anne adayı hem kendi sıhhati hem bebeğin sıhhati hem de hamileliliğin başarılı olabilmesi için bu kiloları aşmamaya itina göstermelidir.
HAMİLELİK PERİYODUNUN 9. AYINDA DEĞERLİ OLAN BAHİSLER NELERDİR?
Su gelirse doğum başlar ve ivedilikle hastaneye gidilmelidir.
Vajinal kanama olursa çabucak hastaneye gidilmelidir.
Belirli bir sistemde gelen ve aralığı sıklaşan sancılar doğum habercisidir ve çabucak hastaneye gidilmelidir.
Bebeğin hareketlerinin hissedilmiyorsa çabucak hastaneye gidilmelidir.
