Doğum, bebeğin annenin doğal açıklığı olan vajinal yoldan doğması (vajinal doğum) yahut karın alt bölgesine bir kesi yapılarak buradan doğurtulması (sezaryenle doğum) olarak tanımlanabilir.
Normal doğum ise, 37- 42. haftalar ortasında resen başlayan rahim kasılmalarıyla, başıyla doğum yoluna giren bebeğin, anne ve bebeğe ziyan vermeden vajinal yolla canlı olarak doğmasıdır. Vajinal yolla doğum sürecinde bebeğin doğum kanalında ilerlememesi, fazla ölçüde kanama olması, bebeğin kalp atışlarının azalması ile meşakkate girmesi, bebeğin suyunun mekonyum ile koyu kıvamlı olması üzere olağandışı bir durum oluşursa; bebeğin ve annenin yeterlilik hali için sezaryenle doğum yaptırmak, uygun bir karar olacaktır.
Ortalama gebelik müddeti, son adet tarihinin birinci gününden itibaren 280 gün yahut 40 haftadır. 37-42. hafta ortasında gerçekleşen doğumlara miad (zamanında) doğum denir.
Doğumun başladığını gösteren belirtiler; sancı, kanama (lekelenme-nişan) ve su gelişidir. Gebeliğin son aylarında orta ara olan, dinlenmekle ve ağrı kesici kullanmakla azalan sistemsiz sancılara, yalancı doğum sancıları denir. Yalancı doğum sancılarına kasık ağrıları sıklıkla eşlik eder. Bu sancılar doğumun başladığını göstermez. Gerçek doğum sancıları sıklığı ve şiddeti vakitle artan, dinlenmekle ve ağrı kesici kullanmakla azalmayan düzenli rahim kasılmaları biçimindedir. Karnın ellendiğinde epey sertleşmiş olduğu fark edilir. Doğum sancılarına ise bel ve sırt ağrıları sıklıkla eşlik eder. Bazen doğum sancıları ile birlikte kanama ve su gelişi de olabilir.
Kanama ve su gelişi sancı olmadan görüldüğünde, sancı beklenilmeden doktora başvurulmalıdır. Anneden bol akıntı gelmesi su gelişi ile karıştırılabilir. Su gelişi, genellikle dizlere yahut daha aşağılara akacak kadar fazla ve su üzere akışkan olur. Fakat suyu az olan hamilelerde az ölçüde akışkan bir sıvı formunda olabilir. Akıntı gelmesi, ekseriyetle iç çamaşırını ıslatan, su kadar akışkan olmayan ve sürekliliği olmayan bir durumdur. Yine de akıntı mı su mu ayırt edilemediğinde doktora başvurulmalıdır.
Doğumun başladığından şüphelendiğinizde hastaneye gitmelisiniz. Hekiminiz muayene ettiğinde doğumun başlayıp başlamadığını söyleyecektir. Doğum süreci başlamamışsa konuta dönmeniz önerilir. Doğum başlamışsa hastaneye yatırılabilirsiniz yahut doğum sürecinin erken evrelerinde iseniz, bu erken periyot sancıları konutta çekmeniz için tekrar meskene gönderilir ve belirli bir mühlet sonra tekrar muayeneye çağrılabilirsiniz.
Doğum tertipli sancılar başladıktan sonra birinci doğumlarda, ortalama 12-13 saat, ikinci ve daha üstü doğumlarda ise ortalama 7- 8 saat sürer.
Bebeğin doğumundan sonra rahim kasılmaya devam eder. Bu kasılmalarla bebeğin eşi (plasenta) rahimden ayrılır. Plasenta ayrıldıktan sonra doğum yolu ve rahimde kanama denetimi yapılır. Kanaması olmayan ve fizikî durumu âlâ olan anne odasına alınır. Odasında 12- 24 saat gözlendikten sonra hekim tarafından taburcusu uygun görülebilir. Sezaryenlerde ise bu mühlet 24-48 saat olarak belirlenebilir.
