Detaylı fetal anatomik tarama nedir ?
Bu ayrıntılı ultrason incelemesi, en sık yapıldığı gebelik haftalarından ötürü, ‘ikinci trimester ultrason
taraması’ ve temel hamile ultrasonundan daha kapsamlı olduğundan ‘ikinci seviye ultrason’ olarak da
isimlendirilir. ‘İkinci trimester’, 13 hafta 0 günden 27 hafta 6 güne kadar olan gebelik haftalarına denir.
Ayrıntılı ultrason sıklıkla 18-23 haftalar ortası uygulanır.
Birden fazla hamilenin sağlıklı bir bebeği olacaktır, lakin bazen bebeklerin gelişiminde yahut organ
sistemlerinde sorun olabilir. Bu ayrıntılı anatomik ultrason incelemesi ile bebeğin büyüme ve
gelişiminin olağan olup olmadığı denetim edilir. İkinci seviye ultrasonda, temel fizikî anomaliler ve
gelişim bozukluğu varsa saptanması amaçlanır, lakin yanlış gidebilecek herşey yakalanamayabilir.
Ayrıntılı fetal anatomik tarama Nasıl uygulanır?
Bu ultrason incelemesi, tıbbi bir uygulamadır. Mümkün olduğunca karanlık bir odada, kaliteli bir
ultrason aleti ile ve bu işin uzmanı tarafından yapılır. Hamile düz bir muayene masasına uzanır, karın ön
duvarı kasıklara kadar açık olacak biçimde ultrason jeli uygulanır. Jel, ultrason probu ile cildiniz
ortasındaki teması kolaylaştırarak, alınan imaj kalitesini arttırır. Ultrason probu karın ön duvarında
gezdirilerek, çeşitli planlar, açılar ve kesitlerden bebeğin görülmesi gereken tüm yapıları incelenir.
Süreç ağrısızdır, fakat bazen bebeğe daha uygun yaklaşıp manzara kalitesini arttırmak gerekir ki bu da
karın ön duvarına basınç uygulayarak olur.
Bebeğin anatomik yapıları ‘iki-boyutlu’ dediğimiz imajlarla kıymetlendirilir, zira bunlar iç
organların kesitlerini alarak incelemeyi mümkün kılar. ‘Üç boyut’, bebeğin dışardan bakarken
hacimsel anlık manzarasını verir. ‘Dört boyut’ ise aslında fizikî olarak yalnızca üç boyut olmasına
karşın, gerçek vakitli ve hareketli olarak bebeğin hacimsel dış görünümünü veren ultrason için
kullanılan yanlış bir termininolojidir. Üç yahut dört boyut, yapısal anomalilerden en sık uzuvlarla ilgili
kuşkulu iki boyutlu imajları doğrulamak için kullanılır. Bazen hekiminizin konsantre olması
gerekir, bu sırada sessiz kalacaktır; lakin muayene sonrası sorularınızı kesinlikle cevaplayacaktır.
Mesane dolu olarak gelmeniz bu hafta ultrasonunda önerilmez. Muayene, yaklaşık 30 dakika sürer.
Lakin, bebek konumuna, suyunun ölçüsüne ve annenin kilosuna bağlı olarak süreç uzayabilir.
Hatta bazen orta verilir, bazen de diğer güne hasta çağrılabilir.
Bana muayene sırasında birisi eşlik edebilir mi ?
Yanınızda birisinin bulunması tercih edilir. Bir sorun varsa yalnız olmayı istemeyebilirsiniz. Fakat,
çocukla gelinmesi önerilmez.
Yapılan ultrasonun bana yahut bebeğime bir ziyanı var mı ?
Ultrason, ses dalgası kullanılan bir görüntüleme formülüdür. Bilinen bir olumsuz bir tesir rapor
edilmemiştir.
Süreç sırasında neler incelenir ?
Bebeğinizin tüm organları incelenip ölçüler alınır. Ayrıntılı olarak beyin, kalp, batın organları, omurga,
uzuvlar ve yüz görüntülenerek sorun var mı diye araştırılır. Gelişimi kıymetlendirilir. Birden fazla zaman
herşey olağandır, lakin bazen bir sorun yahut kuşku olabilir. Birtakım sıkıntılar başkalarına nazaran daha net
seçilebilir. Kimileri ise, örneğin kalp anomalileri, daha sıkıntı saptanır. Kimi bozukluk operasyon
gerektirir, yarık dudak üzere. Kimi sorun ise doğum sonrası uzman takibi gerektirir, böbrek sorunları
üzere. Gebeliklerin az bir kısmında çok daha önemli sıkıntılar saptanabilir, iç organ gelişiminin normal
olmaması üzere. Bunların bir kısmında ise tedavi mümkün değildir, doğuma kadar yahut doğumdan
sonra bebek kaybedilebilir. Bu muayenenin bir kesimi olarak bebeğin eşi (plasenta) yerleşim, form,
kan damarları açısından ve içinde yaşadığı amniyon sıvısı ölçüsü da kıymetlendirilir.
İkinci seviye ultrasonda neler görülebilir ?
Ayrıntılı fetal anatomik inceleme için nelerin bakılması gerektiğine dair standart bir liste vardır. Bazı
durumlar gebeliğin ilerleyen haftalarında ortaya çıkar, barsak tıkanıklığı, kimi beyin anomalileri, bazı
yapısal kalp anomalileri üzere. Birçok bebekte sorun olmadığından olağan ayrıntılı ultrason sonucu ile
gebelik takibine içiniz rahat devam edebilirsiniz.
İkinci seviye ultrason sürecine ilişkin sıkıntılar var mıdır ?
Ultrason ile Down sendromu tanısı konulamaz. Bunun için genetik inceleme gerekir. Birtakım durumlar
ultrason ile de görülemez. Sebep, soruuna iat sürecin gebeliğin ilerlemesi yahut bebeğin doğması ile
belirmesi olabileceği üzere nitekim ultrason teşhis koymak için kâfi olmayabilir. Ultrason, yapısal
sıkıntıları tanımlanır (normal formda olup olmadığı), lakin işlev hakkında bilgi vermez. Detaylı
fetal anatomik muayene ile edinilen bilgilerin maksadı çiftleri bilgilendirmektir, korku uyandırmak değil.
Bu ultrason muayenesindeki kısıtlamalardan ötürü, yenidoğan muayenesini mutlak yaptırmalısınız.
Bebeğin anne karnındaki durumu yahut annenin batın ön duvarı yapısı nedeniyle kâfi görüntü
alınamazsa sürece orta verilir, hatta diğer güne bile geri çağrılabilirsiniz.
İkinci seviye ultrason yaptırmak zorunda mıyım ?
Bu anomali taraması herkeze önerilir, lakin yaptırmak zorunda değilsiniz. Kimileri sorun var mı diye
bilmek ister. Kimisi de hiçbirşey bilmek istemez. Ayrıntılı ultrason yaptırmasanız bile gebelik takibiniz
olağan devam edecektir.
Muayene raporunu ne vakit alabiliriz ?
Ultrason sırasında sorun olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Muayene sonrası sonuç sizinle
görüşülecektir. Takip eden hekiminize yazılı bir rapor da verilecektir.
İkinci seviye ultrasonda sorun varsa ne yapılır ?
Bir sorun varsa yahut kuşku uyandıysa ikinci bir görüş istenebilir. İleri tetkik gerekebilir. Bu durumda
daha fazla bilgilendirilip karar vermeniz sağlanacaktır. Ultrason tüm sıkıntıları saptayamadığı gibi
ultrasonda saptanamayan bir sorun ile bebeğin doğma riski daima vardır.
