Gebelik mühletince yapılan ultrasonografi incelemeleri, hem fetus (doğmamış bebek) hem de anne adayının durumu hakkında kesin olmayan, fakat tabibin izlemesinde yardımcı olabilecek bulguların elde edilmesini sağlar. Yordamına uygun olarak yapıldığı takdirde gebelikte ultrasonografi ile yapılan tetkikin bir yan tesiri yoktur. Gebelik takiplerinin yalnızca ultrasonografi ile yapılamayacağı unutulmamalıdır.
Her 100 gebelikten 2-3ünde fetusta doğumsal bir anormallik ortaya çıkabilir.
Ayrıntılı ultrason muayenesi, hikaye, klinik kıymetlendirme, yahut evvelki tarama testlerinde artmış fetal anatomik yahut fizyolojik anormallik riskine sahip hastalar için yapılmalıdır. Bu ultrason muayenesi obstetrik ultrason konusunda, maternal ve fetal hastalıklar konusunda uzmanlığı olan bir tabip tarafından yapılmalıdır.
Bunun için ülkü vakit 18-23. gebelik haftaları ortasıdır. Bu devirde yapılan ultrasonografi ile hem gebelik yaşının tayini sağlam bir halde yapılır, hem de fetal (anne rahmindeki bebeğe ait) anatominin tatminkar bir formda gözlenmesi mümkündür.
Bu muayenenin fetal anomalileri (anormallikleri) tespit etmedeki hassasiyeti değişmektedir. En âlâ merkezlerde bile fetal anomali saptama oranı %50-%70 ortasında rapor edilmektedir. Kalp hastalıklarının tespit edilme oranı çok daha düşük olup, besbelli kalp bozukluklarının %20-%30 undan fazlası tespit edilememektedir.
Ultrasonografinin yapıldığı haftada mevcut olmayan bir sorun daha sonraki devirlerde ortaya çıkabilir yahut var olduğu halde fetusun küçüklüğü ya da durumu nedeniyle, yahut annenin kilosu üzere sorunlar nedeniyle görülmeyebilir. Örnek olarak verilirse, beyin işlev bozuklukları, görme ve işitme kusurları, kalpteki küçük defektler, salgı bezi, deri ve hudut hastalıkları, manzara vermeyen yutak, barsak, böbrek, makat tıkanıklıkları, cinsiyet bozuklukları, kalça çıkığı, bariz olmayan kemik kısalıkları, birtakım parmak anormallikleri ve kimi kromozom bozuklukları taramalar sırasında görüntülenemezler ve erken tanınamazlar.
Yapılan bu taramalarda vakit zaman (yaklaşık %10 oranında) aslında var olmayan bir sorun, varmış üzere görülebilir ve gereksiz tasa yaratabilir. Kaygıları gidermek için öbür laboratuar tetkiklerinin istenmesi, fetus ve eklerinden örnek alınması (amniosentez, kordosentez, …) kelam konusu olabilir. Bu teşebbüsler ek masraflara, hatta düşük oranda da olsa (%1) gebelik kayıplarına neden olabilirler.
Sonuç olarak, gebelik sırasında yapılan ultrasonografi incelemesi, doğacak bebek hakkında bir ön fikir verir. Kuşkulu durumlarda daha ileri tetkiklere başvurulması gerekebilir.
