Histeroskopi; kısırlık, tekrarlayan düşüklerin nedeninin araştırılması veya düzensiz adet kanamaları gibi şikayetlerde baş vurulan bir işlem olarak bilinmektedir. Peki histeroskopi nedir, neden yapılır ve ne zaman istenir, bu soruların yanıtlarını biraz daha yakından inceleyelim.
Öncelikle, Rahim içinin ve tüplerin rahime açılan bölümünün optik kamera vasıtasıyla incelenmesi işlemine histeroskopi denilmektedir. Tanısal bir yöntem olduğu gibi aynı zamanda cerrahi tedavi amacıyla da kullanılmaktadır.
Histeroskopi Nasıl Yapılır?
Histeroskopi rahim duvarının ince olduğu regl bitiminden sonraki ilk 3 – 4 gün içinde yapılmalıdır, bunun amacı istemeden olası bir gebeliğe zarar vermemek ve rahim iç boşluğunda optik kamera ile daha iyi bir görüntü elde edebilmektir. Adet kanaması bittikten sonraki 10 – 15. günlerde yumurtlama dönemi olduğu için gebelik olasılığı bulunmaktadır. Bu nedenle histeroskopi işlemi adet bitiminden hemen sonraki günler haricinde yapılamamaktadır.
Histeroskopi vajinal yoldan uygulanan bir işlemdir. Rahim ağzından özel bir mercek ile girilerek gerçekleştirilir. Alınan görüntü işlem esnasında monitöre yansıtılarak izlenmektedir. Rahim içerisinden görüntü almayı sağlayan bu kamera veya mercek sisteminden oluşan boru ise histeroskop olarak adlandırılmaktadır.
Rahim ağzından histeroskop ile rahim içerisine girilir. Bu esnada rahim içini görebilmek için içeriye rahim boşluğunu genişletici sıvı verilir.
Histeroskopi, tanısal veya cerrahi olmak üzere iki yöntemle uygulanabilmektedir. Tanısal histeroskopi esnasında, histeroskopun ucundaki uygun aletler vasıtasıyla gerekli görüldüğü durumlarda ameliyat yapılabilmektedir. Histeroskopi tanı amacıyla uygulandığında lokal anestezi, cerrahi işlem amacıyla uygulandığında ise ameliyathane ortamında genel veya spinal anestezi altında gerçekleştirilmektedir.
Histeroskopi yapılan hasta aynı gün içinde taburcu olup evine dönebilmektedir.
Histeroskopi Hangi Durumlarda Uygulanır?
Histeroskopi; vajinal yoldan çok ince uçlu bir merceğin rahim içerisine gönderilerek görüntüler elde edilmesini ve bazı cerrahi işlemlerin yapılabilmesini sağlar.
Hastanın durumu ve uygulanacak işleme bağlı olarak genel veya lokal anestezi altında gerçekleştirilen Histeroskopi genellikle adet kanamasının bitiminden sonraki ilk günlerde uygulanmaktadır. Böylece rahim içerisi çok daha iyi görüntülenebilmekte ve herhangi bir gebelik varlığı da dışlanmış olmaktadır.
Hem tanı hem de tedavi amacı ile uygulanan histeroskopi işlemi genellikle;
- Tekrarlayan düşüklerde
- Kısırlık probleminde
- Adet düzensizliğinde, düzensiz kanama şikayetlerinde
- Rahim içi yapışıklıkların tanı ve tedavisinde
- Rahim içerisindeki polip veya myomların çıkarılmasında
- Rahim boşluğundaki perde/bölmenin çıkarılmasında uygulanmaktadır.
Tanı Amaçlı Histeroskopi
Kısırlık problemi veya adet düzensizliği problemleri ile birlikte tekrarlayan düşük problemlerinin nedenlerinin araştırılması amacı ile uygulanmaktadır.
Tedavi Amaçlı Histeroskopi
Rahim içerisinde tespit edilen yapışıklık, myom veya poliplerin, rahim iç boşuğunda var olan bölmenin çıkarılması amacı ile uygulanan cerrahi histeroskopi işlemidir. Ameliyathane ortamında ve genel anestezi altında gerçekleştirilen bu işlem sonrasında bazen hastanın en fazla bir gece hastanede kalması gerekebilmektedir.
Histeroskopi Kimlere Uygulanır?
Histeroskopi istenilen başlıca sebepler şunlardır ;
- Kısırlık araştırılmasında
- Tekrarlayan düşüklerin araştırmasında
- Anormal adet kanamaları
- Premenopozal ve postmenopozal rahim kanamaları
- Rahim içinde olabilecek polip, miyomların tanısı
- Rahim içinde olabilecek yapışıklıkların tanısı
- Rahim içinde doğuştan olabilecek anomalilerin tanısı (rahim içi bölme-septum)
Ayrıca histeroskopi ile şu hastalıkları tedavi etmek mümkündür ;
- Polip ve myomlar
- Doğuştan gelen rahim problemleri
- Rahim içi yapışıklıklar
- Rahim içine kaçan spiralin çıkartılması
- Rahim iç duvarlarının ablasyon tekniği ile yakılması
- Düşük veya kürtaj sonrası parça kalmışsa çıkartılması
- Servikal kanal içinde olan lezyonların tedavisi
Histeroskopinin uygulanamayacağı durumlar:
- Rahim ağzı (Serviks) kanseri
- Şiddetli rahim kanaması
- Ağır enfeksiyonlar
- Aktif herpes enfeksiyonu
- Gebelik
Histeroskopi İşlemi Riskli midir?
Histeroskopi uygulamasında da diğer uygulamalarda olduğu gibi birtakım risk faktörleri bulunmaktadır. Doğru zamanda ve nitelikli teknik donanımlar ile ve deneyimli hekim tarafından uygulanması bu işlem sürecindeki risk faktörleri minimum düzeye indirilir. Histeroskopi işlemi sonrasında kötü kokulu vajinal akıntı, ateş, yoğun kanama ve şiddetli karın ağrısı olursa mutlaka doktoruna haber verilmesi gerekmektedir.
Uygulama sırasında ve sonrasında steril şartların sağlanmasına önem verilmemesi sonucunda rahimde enfeksiyon görülebilmektedir. Rahim ağzı yaralanması veya rahim delinmesi gibi problemlerle de karşılaşılabilen Histeroskopi işleminde doktor seçimi oldukça önemlidir.
Histeroskopi Sonrası Gebelik
Histeroskopi, kısırlığın (infertilite) değerlendirilmesinde önemli bir tanı ve tedavi yöntemidir. Kısırlığın birçok nedeninden biri de rahim içinde olan lezyonlar, polipler, miyomlar, rahim içinde perde (septum) ve rahim içi yapışıklıklarıdır. Ancak bu durum histeroskopi ile tanı konup, tedavi edilebilmektedir.