Menstrüel düzensizlik, olağan adet dışında kanma oluşması halinde tanımlanmaktadır. Olağan menstrüel siklusta 21-38 gün aralıklarla 3-7 gün vadeli nizamlı kanmalar oluşur.Kaybedilen kan ölçüsü 30-40ml ortasındadır.Bu ölçü olağan kabul edilir. Sistemsiz kanma, adet günleri dışındaki kanmaları,lekelenmeleri,cinsel ilşkiden sonra oluşan ve postmenopozal kanmaları içerir.Menstrüel düzensizlik sürecinde amenore(adet görmeme) ve menoraji(aşırı kanama) da oluşabilir. Tıbbı bir hastalık yahut pelvik patoloji üzere (myom,kist,polip vs)herhangi bir organik nedene bağlı olmayan kanmalar ise disfonksiyonel kanama olarak isimlendirilir.
Menstrüel düzensizlik sık karşılaşılan problemlerdir. Üretken yaştaki bayanlarda adet düzensizliği oranı %9-30 ortasındadır.Düzenli menstrüel sikluslar için hipotalamus, hipofiz ve over aksının gerçek çalışması ve uterus ile vajina anotomisinin olağan olması gerekir.
Menstrüel Düzensizlik Nedenleri —
1- Endokrin Sıkıntılar..( tiroid,diabet, polikistik over sendr.,prolaktin yüksekliği v.s)
2- Sistemik Hastalıklar..(kan hastalıkları, karaciğer hast., obezite, kullanılan ilaçlar)
3- Jinekolojik Sıkıntılar.. (gebelik komplikasyonları,myomlar,uterin yahut servikal polipler,enfeksiyonlar, kanser, travma, rahim içi araç)
Menstrüel Düzensizlik Nedenlerinin Yaşa Nazaran Değerlendirilmesi–
Menstrüel düzensizliği olan hastalarda şikayetlerin başlangıç yaşı çok değerlidir. Menarş(ilk adetin görülmesi) öncesindeki olağandışı kanama nedenleri enfeksiyon,malignite , travma ve cinsel taciz ve saldırıyı içermektedir.
Adölesan devirdeki menstrüel düzensizlikler çoğunlukla olgunlaşmamış hpotalamo- hipofizer aksın sonucu olarak, nizamlı yumurtlayamamaya bağlıdır. Menarşdan sonraki birinci yılda adet düzensizliği oranı %85 iken, birinci 4 yıldaki oran %56 lar civarındadır. Lakin bu yaş kümesinde fazla kanayan hastalarda hematolojik sorunlar olup-olmadığı mutlak değerlendirilmelidir.
Doğurgan çağdaki bayanlarda, adet düzensizliğinde hormonal, sistemik ve jinekolojik nedenler göz önünde tutulmalıdır. Bu hastalarda öncelikle gebelik mümkünlüğü ekarte edilmelidir.Bu kümede gebelikten sonra en sık rastlanan kanama düzensizliği nedeni hormonal kanamalardır. Yaş ilerledikçe myom,polip,endometrial hiperplazi ve karsinom oranı artar. En sık neden myomlardır. Kanama bozuklukları olan hastalar,hormonal bozukluğu olan hastalar kesinlikle ayırıcı teşhiste ekarte edilmelidir. Duygusal ve fizikî gerilim ve besbelli vücut yükü değişiklikleri, hormonal dengeyi bozarak adet düzensizliğine neden olabilir.
Postmenopozal periyotta oluşan tüm kanamalar aksi kanıtlanmadıkça olağandışı olarak değerlendirilmeli ve araştırılmalıdır. Bu yaş kümesinde enfeksiyonlar, selim yahut habis tümörler ve travma üzere başka jinekolojik meselelerinde kanamaya neden olabileceği unutulmamalıdır.Ayrıca menopoz nedeni ile hormon replasman tedavisi alan hastalarda da lekelenme stilinde sistemsiz kanama olabileceği unutulmamalıdır.
Sonuç olarak; menarşdan menopoza kadar her yaşta bayan, menstrüel siklus bozukluklarında mutlak jinokologlarına danışmalıdır. Neden tespit edildikten sonra tedavi nedene uygun seçilecektir..