Sigara ve alkolün vücuda olan zararlarını az çok hepimiz biliyoruz. Ancak kadın ve erkek üreme sistemi üzerine olan olumsuz etkileri hakkında net bilgi sahibi olduğumuz söylenemez.
Ben bugünkü yazımda “Sigara ve alkol kısırlığa neden olur mu olmaz mı” sorusunun cevabını bilimsel makaleler ışığında vereceğim.
Sigara Kısırlık Yapar mı?
Sigaranın infertilite (kısırlık) ile ilişkili olabileceği fikri ilk defa 1983’de ortaya atılmıştır. Sigaranın içinde bulunan yaklaşık 4700 zararlı madde vücutta oksidatif strese ve hipoksiye (oksijen azlığı) neden olur. Buna bağlı olarak da sperm parametrelerinde bozulma ortaya çıkar.
Yapılan çalışmalar; sigara içenlerin sperm sayı, hareketlilik, morfoloji ve canlılık oranlarının hiç içmeyenlere göre daha düşük olduğunu göstermektedir. Hatta bazı çalışmalarda sperm parametreleri normal bile olsa bu erkeklerde açıklanamayan infertilite problemi görülebileceği belirtilmektedir.
Açıklanamayan infertilitenin nedeni olarak da spermin yumurtayı dölleyebilmesi için gerekli olan akrozom reaksiyonu ve kapasitasyon fonksiyonlarını yapamaması gösterilmiştir. Çünkü sigara, spermin yumurtayı dölleyebilmesi için mutlak gerekli olan akrozom reaksiyonu ve kapasitasyon yeteneğini bozmaktadır. Buna bağlı olarak da sperm sayı ve hareketi iyi bile olsa sperm yumurtayı dölleyememektedir.
Alkol Kısırlık Yapar mı?
Haftada 8 kadehten fazla alkol tüketimi ise erkeklerde hormonlarda bozulmaya neden olarak sperm sayı ve kalitesinde azalmaya neden olmaktadır. Ancak hafif alkol tüketiminin (<8 kadeh/hafta) sperm parametrelerinde bozulmaya neden olup olmadığı net olarak bilinmemektedir.
Sigara ve alkolün kadın üreme sistemi üzerine olan etkilerine baktığımızda ise; kadında özellikle yumurtalık fonksiyonları üzerine sigara ve alkolün ciddi olumsuz etkisi vardır. Sigara doza bağlı olarak (>10 adet/gün) kısırlığa, yumurtalık rezervinde azalmaya, yumurta kalitesinde bozulmaya hatta erken menopoza bile neden olabilmektedir.
Yapılan çalışmalarda sigara içen kadınların menopoz yaşının 1-4 yıl daha erken olduğu gösterilmiştir.
Sigara Tüp Bebek Başarı Şansını Etkiler mi?
Sigara ve alkolün kullanım miktarına göre tüp bebek başarı şansı etkilenir. Tüp bebekte toplanan yumurta sayısı ve kalitesi sigara içenlerde daha azdır. Gebelik oranları sigara içenlerde %30 daha düşüktür.
Ayrıca tüp bebekte kullanılan ilaç miktarı sigara içenlere göre sigara içmeyenlerde daha yüksektir. Çünkü sigara yumurtalıkların tüp bebek ilaçlarına yanıt verme etkisi azaltır. Bu da sigara içenlerde tüp bebek maliyetini artırır.
Sonuç olarak sigara ve alkol, erkekte sperm yapımını, kadında ise yumurtalık fonksiyonlarını bozarak kısırlığa ya da doğurganlığın azalmasına neden olabilir. O yüzden gebelik planlıyorsanız alkol ve sigarayı mümkünse bırakın! Bırakamıyorsanız en azından miktarını azaltmanız bile çocuk sahibi olmanızı kolaylaştıracaktır.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…
Referanslar
1- Chandra A, Copen CE, Stephen EH. Infertility and impaired fecundity in the United States, 1982–2010: data from the National Survey of Family Growth. Natl Health Stat Rep. 2013;(67):1–18.
2- Oakley L, Doyle P, Maconochie N. Lifetime prevalence of infertility and infertility treatment in the UK: results from a population-based survey of reproduction. Hum Reprod. 2008;23(2):447–450.
3- Practice Committee of American Society for Reproductive Medicine. Diagnostic evaluation of the infertile female: a committee opinion. Fertil Steril. 2012;98(2):302–307.
