Boş gebelik, gebelik kesesi oluşmasına rağmen embriyonun oluşmaması durumudur. Anembriyonik gebelik veya blighted ovum olarak tanımlanan boş gebelik hakkında tüm bilgileri bu yazımda bulabilirsiniz.
Boş Gebelik Nedir?
Boş gebelik ultrasonda gebelik kesesi olmasına rağmen, kesenin içinde embriyonun yani fetal polün olmaması olarak tanımlanır. Normal gebelikte son adete göre 4. Haftada ultrasonda gebelik kesesi görünür.
Gebelik kesesi görüldükten yaklaşık 1 hafta sonra kesenin içinde fetal pol yani embriyo görünür. Eğer gebelik kesesi görüldükten 1-2 hafta sonra hala embriyo ultrasonda görünmezse boş gebelik tanısı konur.
Boş Gebelik Neden Olur?
Boş gebelik nedeni tam olarak bilinmese de çoğunluğunda altta yatan sebep embriyoda genetik problem olmasıdır. Embriyodaki kromozomal anormallikler düşüğe veya boş gebeliğe neden olur.
Genetik sebepler dışında rahimdeki anormallikler, immünolojik nedenler veya hormonal problemler de boş gebeliğe neden olur.
İlginizi Çekebilir: Düşük neden olur?
Boş Gebelik Belirtileri
Boş gebelik belirtileri normal gebelik belirtilerinden farklı değildir. Hasta ultrasona girmeden sadece belirtiler ile boş gebelik olduğunu anlayamaz.
En sık görülen boş gebelik belirtileri şunlardır:
- Adet gecikmesi
- Memelerde hassasiyet
- Bulantı kusma
- Uyku kalitesinde azalma
- Kasık ağrısı
- Kanama
İlginizi Çekebilir: Hamilelik belirtileri
Boş Gebelik Yüzde Kaç İhtimal Olur?
Gebeliklerin yaklaşık %15’i düşükle sonuçlanır. Boş gebelik ihtimalinin ne kadar olduğu net olmasa da yapılan çalışmalarda 1. Trimesterda olan düşüklerin yaklaşık yarısının anembriyonik gebelik nedeniyle olduğu gösterilmiştir.
Boş gebelik ihtimali yaşla da değişir. İleri yaş kadınlarda embriyoda genetik problem olma ihtimali arttığı için, boş gebelik ihtimali de kadın yaşı arttıkça artar.
Boş Gebelikte Beta HCG Değerleri Nasıl Olur?
Boş gebelikte beta HCG değeri normal gebelikler gibidir. Yani 2 günde bir beta HCG ikiye katlar. Ama gebeliğin sağlıklı olup olmadığını gösteren diğer bir marker olan progesteron düzeyi boş gebelikte daha düşük olur.
Boş gebelik tanısı için beta HCG yol gösterici değildir, ama kan progesteron düzeyi boş gebelikten şüphelendirebilir.
İlginiz Çekebilir: Beta HCG değeri kaç olmalı?
Kesenin Boş Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Boş gebelik tanısı sadece ultrasonla konur. Normal gebelikte son adete göre gebeliğin 4. Haftasında ultrasonda gebelik kesesi görünür. Beta HCG değerine göre ise beta HCG >1000-1500 ıu/l olduğunda vajinal ultrasonla gebelik kesesi görünür.
Abdominal ultrasonda gebelik kesesinin görünmesi içinse beta HCG değerinin >6000 ıu/l olması gerekir. Bu değerlere rağmen gebelik kesesi görünmüyorsa dış gebeliğin ekarte edilmesi gerekir.
İlginizi Çekebilir: Dış gebelik nedir?
Gebelik kesesi görüldükten 1 hafta sonra yani gebeliğin yaklaşık 5. Haftasında kesesinin içinde yolk sac görünür. Yolk sac göründükten 1 hafta sonra ise embriyonun (fetal pol) ultrasonla görünmesi gerekir.
Gebelik kesesi >25 mm olmasına rağmen fetal pol ultrasonda görünmüyorsa kesenin boş olduğu anlaşılır ve boş gebelik tanısı kesin olarak konur.
Kese Bir Günde Ne Kadar Büyür?
Normal gebelikte kese 1 günde ortalama 1 mm büyür. Kese büyümesi durduysa gebeliğin sağlıksız olduğu ve devam etmeyeceği anlaşılır.
Gebelik kesesi 25 mm e ulaştığında artık fetal polün ultrasonda görünmesi gerekir. Kese 25mm den küçükse ve fetal pol görünmüyorsa boş gebelik tanısı konmaz. Bunun için 1 hafta daha beklemek gerekir. 1 haftanın sonunda kese boyutu aynı kaldıysa erken gebelik kaybı tanısı konur, >25 mm oldu ve embriyo görünmüyorsa boş gebelik tanısı konur.
Boş Gebelik Kaçıncı Haftada Belli Olur?
Boş gebelik gebeliğin 6. Haftasında belli olur. Diğer bir söylemle adet gecikmesinden 14 gün sonra boş gebelik belli olur. Düzenli adet görmeyen kadınlarda ise boş gebelik belli olma süresi 1 hafta 10 gün gecikebilir.
Boş Gebelikte Yanılma Payı
Boş gebelikte yanılma payı yok denecek kadar azdır. Eğer tanı koymak için acele edilmezse, gebeliğin gelişimini takip etmek için hastaya yeterli süre verilirse boş gebelikte yanılma payı yoktur.
Yanılma payının olmaması için gebelik kesesinin 25 mm olması beklenmelidir. Gebelik kesesinin ölçümleri 25 mm e ulaşmadan boş gebelik tanısı konmamalıdır. Bu kritere dikkat edildiğinde boş gebelikte yanılma payı yoktur.
Anembriyonik Gebelik Kimlerde Görülür?
Boş gebelik tüm kadınlarda görülebilir. Ancak ileri yaş kadınlarda boş gebelik görülme ihtimali genç kadınlara göre daha yüksektir.
Anne veya babada genetik problem olanlarda, akraba evliliği yapanlarda veya daha öncesinde anomalili çocuk doğurma öyküsü olanlarda boş gebelik daha sık görülür.
Polikistik over sendromu olanlar, hormonal problemi olanlar veya rahimde anatomik problemi olanlarda boş gebelik görülme ihtimali artar.
Boş Gebelikte Lekelenme Olur mu?
Boş gebelikte kanama veya lekelenme olabileceği gibi hiçbir belirti olmaya da bilir. Boş gebelik sağlıksız bir gebelik olduğu için normal gebeliklere göre lekelenme şikayeti boş gebelikte daha sık görülür. Çünkü doğal seleksiyon kuralı gereği vücut sağlıksız embriyoyu dışarı atmak ister.
Anembriyonik Gebelik Nasıl Sonlandırılır?
Anembriyonik gebelik tanısı kesin olarak konduysa tedavi için 3 yaklaşım vardır.
- Bekle ve gör
- İlaçla düşük
- Kürtaj
Bu tedavi yöntemlerinden hangisinin seçileceğine hastanın kliniğine, isteğine ve hastane şartlarına göre karar verilir.
Boş Gebelik Ne Zaman Düşer?
Boş gebelik gebeliğin yaklaşık 6-8. Haftalarında düşebilir. Bu süre bazı hastalarda daha kısa bazılarında daha uzun olabilir. Boş gebelik tanısı konduktan sonraki 1-2 hafta içinde kendiliğinden boş gebelik düşmezse anneyi zehirlememesi için kürtaj yapılması gerekir.
Boş Kese Kendiliğinden Düşer mi?
Evet, boş kese kendiliğinden düşebilir. Çünkü vücut sağlıksız embriyoyu atmak ister. Kendiliğinden düşmesi için hastaya 1-2 hafta süre tanınabilir. Ama bu sürenin sonunda hala boş kese kendiliğinden düşmediyse müdahale etmek gerekir.
Boş Gebelik Düşüğü Nasıl Olur?
Boş gebelik düşüğü normal düşükler gibi olur. Boş gebelik düşüğündeki kanama normal gebelik düşüğündeki kanamadan biraz daha fazla olabilir. Ama genel anlamda her iki düşük tablosu da birbirine benzer. Düşükten sonra rahimde parça kalıp kalmadığı kontrol edilmelidir. Eğer içerde parça kaldıysa ilaçla veya kürtajla rahimde kalan parçalar temizlenmelidir.
Anembriyonik Gebelikte Kürtaja Gerek Var mı?
Anembriyonik gebelik eğer kendi kendine düşmezse kürtaj yapılması gerekir. Ya da kendiliğinden düşük olsa bile rahimde parça kalırsa kürtaj yapmak gerekir. Çünkü rahimde kalan parçalar kanamaya veya enfeksiyona neden olarak kadının ileride doğurganlığını olumsuz etkileyebilir.
Boş Gebelik Kürtajı Nasıl Yapılır?
Boş gebelik kürtajı ile normal gebelik kürtajı aynıdır. Sedasyon anestezi altında vakumla kürtaj yapılır. Farklı olarak boş gebelik kürtajında biraz daha fazla kanama olabilir. Ama bu kanama gerekli müdahale ile kolaylıkla durdurulabilir.
İlginizi Çekebilir: Kürtaj nasıl yapılır?
Boş Gebelikten Sonra Ne Zaman Hamile Kalınabilir?
Boş gebelik sonlandırıldıktan sonra 2-3 ay hamile kalmamak gerekir. Bu süre rahimin toparlanması ve sağlıklı bir hamileliğe hazırlık için önemlidir.
Boş Gebelik Olmaması İçin Neler Yapılmalı?
Boş gebelik olmaması için bazı önlemler yapılabilir. Ama bu önlemlerin hiçbiri bir daha boş gebelik olmayacağını garantilemez.
Anne olma yaşının ertelenmemesi, gebe kalmadan önce muayene olunması, gebelikten en az 1 ay önce folik asit kullanılması boş gebelik olmaması için yapılabilecek önlemlerdir.
Sağlıkla ve sevgiyle kalın…
Referanslar
1- Macklon NS, Geraedts JP, Fauser BC. Conception to ongoing pregnancy: the ‘black box’ of early pregnancy loss. Hum Reprod Update. 2002 Jul-Aug;8(4):333-43. [PubMed]
2- Yin Y, Zhang T, Dai Y, Bao Y, Chen X, Lu X. The effect of plasma lead on anembryonic pregnancy. Ann N Y Acad Sci. 2008 Oct;1140:184-9.
3- Shekoohi S, Mojarrad M, Raoofian R, Ahmadzadeh S, Mirzaie S, Hassanzadeh-Nazarabadi M. Chromosomal study of couples with the history of recurrent spontaneous abortions with diagnosed blightded ovum. Int J Mol Cell Med. 2013 Fall;2(4):164-8
