Tüp bebek yöntemi, doğal yollarla gebe kalamayan bayanların hamile kalabilmesi için uygulanan bir tedavi biçimidir. Birinci olarak 1978 yılında İngiltere’de uygulanmaya başlanmıştır. Tüp bebek formülünde erkeğin sperm hücresi ile bayanın yumurta hücresinin alınarak laboratuvar ortamında birleştirilmesi ve makul sıcaklıkta döllendirilmesi disiplinine dayanmaktadır. Birleşme sonucu oluşan embriyo ince bir katater yardımıyla rahim içine yerleştirilmektedir.
Tüp bebek tedavisini etkileyecek faktörler aşağıdaki biçimde sıralanabilmektedir;
Sigara ve Alkol
Tüp bebek tedavisine karar veren anne ve baba adayları sigara ve alkolden kesin olarak uzak durmalıdır. Sigara, bayanlarda yumurta kalitesini ve rahim duvarının sıhhatini etkilemektedir. Erkeklerde ise sperm kalitesini bozmaktadır. Araştırmalara nazaran sigara içen bireylerde tüp bebek tedavisi muvaffakiyet oranı kıymetli derecede düşük olmaktadır. Pasif içicilik durumunda da birebir aksilikler kelam mevzusudur. Tüp bebek tedavisine hazırlık sürecinde tedaviye başlamadan 3 ay evvel sigara ve alkol bırakılmış olmalıdır.
Sıcak Ortamlarda Bulunmamak
Hamam, kaplıca ve sauna üzere sıcak ortamlar erkeklerde sperm kalitesini bayanlarda da yumurta kalitesini düşürür. Tüp bebek tedavisinden en az 3 ay evvel bu türlü ortamlarda bulunulmaması önerilmektedir.
Kilo Denetimi – Obezite
Tedavi gerektiren çok şişmanlık yani obezite tüm beden işlevlerini olumsuz etkilediği üzere bayanlarda, yumurtlama nizamı de, obeziteden olumsuz tarafta etkilenmektedir. Çok şişman bayanlarda adet periyotları sistemsiz, yumurta sayısı ve kalitesi de düşüktür. Obezite bayanın bedenindeki testosteron hormon düzeyinde artışa neden olarak kadınlık işlevlerinde gerilemeye neden olur.
Anne adayları tüp bebek tedavisine başlamadan evvel ülkü kilolarında olmalılar. Araştırmalara nazaran obez bireylerde tüp bebek tedavisinin muvaffakiyet oranı manalı derecede düşüktür. Gebelik elde edilse bile düşük riski yüksektir. Obez bayanların tüp bebek tedavisine başlamaları, yumurta sayısının ve kalitesinin arttırılması için ilaç yüklemesi yapılmasına neden olacaktır. Tüm bunlara karşın obez bayanlarda tüp bebek tedavisine başlanmışsa foliküller yetersiz, yumurta gelişimi de zayıftır. Anne adayları tüp bebek tedavisi hazırlık sürecinde diyetisyen denetiminde kilo vermelidir.
Obezite erkekler için de tüp bebek tedavisinin muvaffakiyetini etkileyen kıymetli bir etmendir. Bu sorun; erkeklerde kısırlık ve düşük sperm kalitesine neden olmaktadır. Obez erkeklerdeki sperm sayısı ülkü kilodaki erkeklere nazaran %20 daha az olduğu gözlemlenmektedir.
Tüp Bebek Tedavisinde Beslenmenin Önemi
Tüp bebek tedavisine karar veren çiftlerin şuurlu ve disiplinli olarak beslenmelerini de düzenlemeleri gerekmektedir.
• E vitamini içeren; buğdaygiller, soya eserleri, baklagiller, brokoli üzere yiyecekler tüketilmelidir.
• A vitamini içeren; kara lahana, karnabahar üzere sebzeler tüketilmelidir.
• C ve D vitamin içeriğine sahip olan süt ve süt eserlerine, portakal suyu üzere besinler tüketilmelidir.
• Kalsiyum, demir ve çinko içerikli yiyecekler tüketilmelidir.
• Yiyeceklerden Omega 3 ve Omega 6 almaya ihtimam gösterilmelidir.
• Her hamile bayan için geçerli olan folik asit vitaminin gebelikten evvel alınmaya başlanması çok değerlidir. Bu vitamin yeşil yapraklı sebzelerden, öğütülmeyen tahıllardan, soya üzere besinlerden alınabileceği üzere gerektiğinde hap biçiminde de alınabilmektedir.
Tüp Bebek Tedavisi Öncesi Hazırlık Sürecinde Baba Adayının Uyması Gereken Davranışlar
Tüp bebek tedavisi öncesi erkeğin sperm kalitesi için kimi bahislere dikkat etmesi gerekmektedir;
• Öteki bir rahatsızlıktan ötürü tedavi görülüyor ve ilaç kullanılıyorsa kesinlikle doktora bilgi verilmelidir.
• Uygulamadan evvelki son 3 ay içinde sigara ve alkol mutlaka kullanılmamalıdır.
• Ağır spor yapılıyorsa tüp bebek tedavisi öncesi hazırlık periyodunda (son 3 ay) bırakılmalıdır.
• Hamam, kaplıca üzere sıcak ortamlardan kaçınmalıdır. Sıcak, sperm kalitesini etkilemektedir.
• Ateşli hastalıklar sperm kalitesini düşürerek tedavi muvaffakiyetini tesirler. Tedaviye başlamadan evvelki 2 ay içinde ateşli hastalık geçirildiyse hekimin bilgilendirilmesi gerekmektedir.
• Bol ve rahat iç çamaşırları tercih edilmelidir. Sıkı çamaşırlar giyilmemelidir.
• Genital bölgede rastgele bir hastalık kelam konusu ise hekim kesinlikle bilgilendirilmelidir.
• Tedavi öncesinde son üç gün, uygulaman sonra da en az 10 gün katiyetle cinsel münasebete girilmemelidir.
Tüp Bebek Tedavisi Öncesi Anne Adaylarının Uyması Gereken Davranışlar
• Diğer bir rahatsızlıktan ötürü tedavi görülüyor ve ilaç kullanılıyorsa hekim kesinlikle bilgilendirilmelidir.
• Geçirilmiş ya da hala devam eden genital rahatsızlıklar hakkında hekim bilgilendirilmelidir. Bu tüp bebek tedavisine hazırlık sürecinde kıymetli bir bahistir.
• Bilhassa karın bölgesi ile ilgili tertipli antrenman yapılıyorsa tüp bebek tedavisine başlamadan 3 ay evvel bırakılmalıdır.
• Tüp bebek tedavisine başlamadan evvel son üç ay evvel sigara ve alkol kullanılmamalıdır.
• Tedaviden evvelki üç ay içerisinde hamam, sauna, kaplıca üzere sıcak ortamlarda bulunulmamalıdır.
• Asitli içecekler içilmemelidir.
• Tedavi boyunca tabip gerek görmediği sürece hiçbir ilaç alınmamalıdır.
• Tedaviden evvel kilo vermek için diyet yapılıyorsa tedavi sürecinde bırakılmalıdır.
• Anne adayları tedavi öncesinde beslenmelerine itina göstermeliler. Bol ölçüde zerzevat ve meyve tüketilmelidir. Kavrulmamış ceviz, badem, fındık üzere besinler sık olarak tüketilmelidir.