AMH testi nasıl yapılıyor?
Kolunuzdan kan alınıp çok kısa müddette sonucu çıkabilen yeni bir test. Bu testle biz bayanların yumurtalık rezervler konusunda epey doğruya yakın bir formda bilgi edinebiliyor ve onların çocuk sahibi olma kapasitesi ve menopoza girebilme vaktinin yakınlığı hakkında bilgilendirme yapabiliyoruz.
Henüz yeni bir test olduğu için, vakitle çalışmalar arttıkça bizimde fikirlerimiz ve testin hassaslığı konusundan küçük de olsa değişiklikler olabilmektedir. Lakin genel olarak günümüzde yumurtalık kapasitesi ve mümkün menopoz ihtimali hakkında bize güçlü, kolay ve ucuz bilgiler verebilmektedir.
Klasik menopoz bulguları ile asıl korkulan yumurtalık rezervinin tükenmesi ve çocuk sahibi olma kapasitesinin kısıtlanmasının bulguları ortasında bir benzerlik var mıdır?
Klasik menopozun; adet görememe, ateş basması, uykusuzluk, sinirlik ve gibisi bulgularının çoğunlukla hiçbiri yumurtalık rezervlerinin erkenden tükenmesinde olmaz. Muhtemel tek uyarıcı bulgu sistemsiz adet görmek hatta adet döngüsünün 22 günden sık olabilmesidir.
Bu nedenler çoğunlukla herkesde ve temiz görünen adet düzensizlikleri için tabibe başvuran hastalarda yapılan testlerle tespit ediliyor.
Erken menopozu ya da yakın ihtimalinin tespit edildiği hastalarda ne üzere reaksiyonlarla karşılaşılıyorsunuz?
Aslında tüm tepkiler çocuk sahibi olmuş olmak ya da olmamakla alakalı. Çocukları olan bayanlar yalnızca artık nasıl yönetelim bu durumu derken, hiç çocuk sahibi olmamış bayanlar çok derin bir dert ve tasa ile karşılaşıyor. Bu gurup bayanlara yalnızca medikal değil kesinlikle ruhsal takviye de vermek gerekebiliyor .
Ayrıca kültürel faktörler de bu durumdan etkilenmeyle çok bağlantılı. Küçük kent ve kırsal kesitlerde muhtemel kültürel ve ekonomik faktörlerden ötürü yıkım çok besbelli olmasına karşın daha çok erken yaşlarda evlenip çocuk sahibi olduklarından etkilenen insan sayısı daha az. Meğer metropollerde hayat derdi süren, meslek planları yapan ve bunları yaparken de evlilik ve çocuk sahibi olmak için daha ileri yaşlara gelen bayanların ise şimdi çocuk sahibi olmadıklarından daha yüksek sayıda etkilenebiliyorlar.
Bu durumla başa çıkabilmek için teklifleriniz nelerdir?
Öncelikle yıllık jinekolojik denetimlerini aksatmasınlar.
Eğer şimdi çocuk sahibi olmamış ve bunu çok önemsiyorlarsa üreme kapasitesi hakkında kesinlikle danışmanlık alsınlar.
Özellikle ailede erken menopoz olanlar ve sistemsiz adet görenler kesinlikle AMH testini muhakkak aralıklarla yaptırıp yumurtalık rezervleri konusunda hayatlarını planlarken bilgi sahibi olsunlar.
Kısıtlı rezervleri olanlar evli bayanlar çocuk sahibi olmayı ertelemesin yada embrio dondurulmasını üzere metotları düşünsünler.
Bekar olanlar ve yasal olarak uygun olanlar ise yumurta dondurulması alternatifi hakkında danışmanlık alsınlar.
Erken menopoza girmiş olanlar ise kesinlikle menopoz için medikal, ruhsal ve toplumsal olarak takviye almayı ihmal etmesinler ve muhtemel kemik erimesi ve buna benze yıkıcı menopoz tesirlerin azaltılması ya da yok edilmesi için yakın doktor dayanağını ihmal etmesinler.