Myomlar, içlerinde düz kas ve bağ dokusu içeren âlâ huylu (kanser olmayan) kitlelerdir. Myomların çapı 2-3 mmden 25-30 cmye kadar olacak halde değişik büyüklükte olabilirler. Ekseriyetle yuvarlak ve pembemsi renktedirler ve rahim içinde her yerde bulunabilirler. Myomlar; tek bir tane olabileceği üzere sayılamayacak kadar çok da olabilirler. Myomlar rahmin değişik yerlerinde görülebilirler. Rahmin içinde, duvarında, dış yüzeyinde, ağzında yahut rahme sapla tutunmuş halde karın içinde olabilirler. Myom, rahimin en sık rastlanan yeterli huylu tümörüdür. Doğurganlık çağındaki bayanların % 20 – 25inde görülür. 40 yaş ve üzerindeki bayanlarda bu oran % 45 ile 50lere kadar çıkabilir.
Ergenlik devrinde görülmesi çok seçkin bir durumdur. Östrojenin myomların büyümesine yol açtığı düşünülmektedir. Gebelik sırasında daha fazla östrojen salındığından myomlarda büyüme görülür. Menapoz periyodunda hormon replasman tedavisi almayanlarda östrojen seviyesi azalır ve myomlarda küçülme görülür. Birinci derece akrabalarında myom olan şahıslarda gelişmesi bahtı fazladır. Siyah ırk olmak myom görülme bahtını, beyaz ırka nazaran dokuz kat artırır.
Birçok bayan myomların farkında olmadan ömrünü geçirmektedir. Hekiminizin teklifleri doğrultusunda hareket ettiğinizde, myomlar kıymetli bir sorun oluşturmayacaktır.
Kimi bayanlardaki myomlar hiçbir şikayete neden olmaz ve muayene esnasında fark edilebilir. Fakat, bazen de çok kanama, sancı, sık idrar ya da kabızlık üzere baskı hisleri, erken doğum, düşük yapma üzere şikayetlere neden olabilir.
Belirtiler
Myomlar çoklukla belirti vermezler. Çok büyük olan myomlar bile bazen belirti vermeyebilirler. Myomların belirtileri yerleşme yerine büyüklüklerine ve gebelik durumuna nazaran değişiklik gösterebilir. En sık rastlanan şikayetler şöyledir;
- Adet Düzensizliği : Adet ölçüsünde artma ve müddetinde uzama yapabilir. Bunun yanında myomlarda adet öncesi lekelenme, orta kanamalar ve uzamış adet görülebilir.
Myom büyüdükçe endometrium dokusunu iter ve dolayısı ile bu dokunun yüzölçümü artar. Kanamaya müsait alan fazlalaştığı için kanamanın ölçüsü da artar. Başlangıçta kanamanın mühleti değişmezken, yalnızca kaybedilen kanın ölçüsü fazlalaşır. Daha sonra yavaş yavaş mühlet de uzamaya başlar. Bu fazla kanamalar bir müddet sonra kansızlığa yani “anemi”ye neden olur.
- Pelvik Ağrı : Myomlarda ağrı çoklukla degenerasyonlara (yapısının bozulmasına) bağlı ortaya çıkar. Yavaş yavaş artan kasık ağrısı olabileceği üzere akut bir ağrı olarak ortaya çıkabilir. Bazen de hastalar kramp üslubunda ağrıdan yakınabilirler. Bel ve kasık ağrısı ve de kasıklarda dolgunluk hissi myomlarla birlikte rastlanan belirtilerdir.
Myom çekirdeği güya yabancı bir cisimmiş üzere davranır ve rahim bu yabancı cismi atmak için kasılır. Kişi bu kasılmaları ağrı olarak algılar. İleri derecede büyümüş bir myom etrafındaki dokulara ve hudutlara baskı yaparak da ağrıya yol açabilir. Burada daha çok bel ağrısı stilinde yakınmalar görülür.
- Bası belirtileri : İdrar kesesine bası yaparak sık sık idrara çıkma üzere üriner belirtiler, kalın bağırsağa bası yaparak kabızlık ve tenezm üzere yakınmalara neden olabilir.
- Karındaki belirtiler : Bazen hastayı doktora getiren neden karnın şişmesi yahut büyümesi olabilir. Zayıf hastalar karnındaki şişliği farkedebilirler.
- Kısırlık : Myomlar bazen kısırlık nedeni olabilirler. Lakin başka kısırlık nedenleri araştırılıp elendikten sonra myom kısırlıktan sorumlu tutulabilir.
Myomlar Makûs huylu mudur?
Myomların makus huylu yani kanser olma ihtimali çok düşüktür. Lakin, çok süratli büyüme gösteren myomlarda bu ihtimali göz önünde bulundurmak gerekir.
Myom tanısı nasıl konulur?
Myom tanısı koymak kolaydır. Tipik belirtilerle gelen bir bayanda yapılan jinekolojik kıymetlendirme (muayene ve ultrason) % 99 doğrulukta teşhis koydurur.
- 1) Ultrasononografi: Ağrısız ve acısız olan inceleme yolu olan abdominal yahut vajinal ultrason yardımıyla, ses dalgalarının yarattığı imajlarla, iç genital organlar kıymetlendirilir.
- 2) Histeroskopi: Bir teleskopik kameranın vajina ve rahim boynu aşılarak rahim içine yanlışsız sokularak incelenmesi temeline dayanır.
- 3) Laparoskopi: Laparoskop ismi verilen aygıtla karından yapılan ufak bir kesiyle karın boşluğunun incelenmesi temeline dayanır.
- 4) Histerosalpingografi: Bu ilaçlı sinema tekniğinde ise yeniden vajinal yoluyla rahim ağzının çabucak iç kısmına giren ince bir tüp ile verilen ilacın, rahim içinden tüpler aracılığıyla karın boşluğuna kadar yayılması görüntülenerek bu organlardaki anomaliler hakkında bilgi edinme amaçlanır.
Tedavi
Myomu olan birçok bayanda şayet bariz bir şikayet yaratmıyorsa tedavi gerekmez. Yalnızca takip kâfi olur. Bu üzere durumlarda her 6 ayda bir muayene ve ultrason ile hastanın takibi ve değişiklik saptanır ise tedavi gereklidir. Tedavi tıbbi ya da cerrahi olabilir.
Düzenli Takip
Tüm myomların cerrahi ile çıkarılmasına gerek yoktur. Ağrı, basınç hissi, sistemsiz ve çok kanama yakınmaları olmayan hastaların nizamlı denetimleri yapılarak myom boyutları takip edilir. İleride gebelik düşünen hastalar yahut menapoza girecek hastalar bu formda takip edilir.
Cerrahi
Yakınmalara yol açan ve süratle büyüyen myomlar cerrahi olarak çıkarılmalıdır. Rahim bırakılarak yalnızca myomların çıkarıldığı ameliyatlara myomektomi denir. Myomun yeri ve büyüklüğü cerrahi sürecin tipini belirler.
Cerrahi Histeroskopi
Rahim boşluğuna yerleşen myomlar cerrahi histeroskopi ile çıkarılabilir. Rahme yerleştirilen histeroskop ile yalnızca rahim içinde yerleşen myomlar çıkarılır.
Cerrahi Laparoskopi
Cerrahi laparoskopi rahimin dış duvarında yerleşen myomların çıkarılması için uygulanabilir. İnce bir kesiden laporoskop ile karın içine girilir, ve myomlar çıkarılır. Hastalar ekseriyetle iki gün içinde düzgünleşir.
Laparatomi
Myomlar çok büyük yahut çok sayıda ise öteki yöntemelere nazaran daha büyük bir teşebbüs olan laparatomi uygulanabilir. Hastanın cerrahiden sonra güzelleşmesi dört ila altı haftayı bulur. Myomektomi geçiren hastalar ileride doğum yaparlarsa sezeryan yapılması gerekebilir.