Ekimin birinci haftası yani 1-7 Ekim dünya emzirme haftasıdır. Bu haftada ekseriyetle anne sütü ve emzirmenin bebek sıhhati açısından kıymeti vurgulanır zira yeni doğan bebeklerin sağlıklı gelişmeleri için birinci 6 ay yalnızca anne sütü çok değerlidir. Bu nedenle Dünya Sıhhat Örgütü ve UNICEF annelere emzirmelerini önermektedir.
“Anne sütü bebeklerin sağlıklı büyümesi ve gelişmesi için en âlâ besindir. Hem anne hem de bebeğin fizikî ve ruhsal gelişimi açısından vazgeçilmezdir. “
Ancak emzirme bebeğe olan yararları dışında anneye olan yararları da çok fazladır:
Annenin bebeği emzirmesi ile anne bebek ortasındaki ilgiyi güçlenir. Annenin bebeği benimsemesi, bebeğin de sağlıklı bir kişilik kazanması kolaylaşır. Annenin duygusal açıdan tatminini sağlar. Bebek daha az ağlar.
Yaklaşık 14 bin bayanla yapılan çalışmaya nazaran , bebeğini emzirmek isteyip emzirebilen annelerde depresyon riski %50 ‘ye kadar azaldığı, bebeğini emzirmek isteyipte, çeşitli nedenlerden ötürü emziremeyen annelerde ise depresyona yakalanma oranının en yüksek kümede yer aldığı gösterilmiştir.
Emzirme sırasında anneden salgılanan hormonlar sayesinde anne huzurlu ve dinlenmiş olur:
Emzirme, annenin rahminin eski haline dönmesini hızlandırır. Rahim hamilelik esnasında yaklaşık 20 kat büyür. Emzirme esnasında salgılanan oksitosin hormonunun yardımıyla rahmin tesirli bir formda kasılmasını sağlar böylelikle rahim hamilelik öncesi büyüklüğüne daha kolay ulaşır. Birebir vakitte kasılmalar, doğum sonrasında rahim içinde açıkta kalan kan damarlarının uçlarının büzülmesini sağlar. Böylelikle doğum sonrası kanama da azalır. Emzirmeyen bayanlarda rahim,emziren bayanlara nazaran özgün boyutlarına daha sıkıntı geri döner ve doğum sonrası kanamayı azaltmak için sentetik oksitosin yahut rahim kasılmaya sevk eden öbür kimi ilaçları kullanmak gerekebilir.
Emziren annelerde demir eksikliği anemisi ortaya çıkma riski azalır; doğum sonrası kanama ölçüsü daha az olduğundan ve emzirmeye devam ettikleri sürece adet görme olasılıkları daha düşük olduğundan emziren anneler, doğumda kaybettikleri demir depolarını kısa vakitte tekrar kazanırlar.
Emziren anneler doğum sonrası daha kolay kilo verirler. Sağlıklı bir anne, günde ortalama 700-800 ml süt salgılar. Bunun için günlük kalori gereksinimine ek olarak ortalama 750 kalori almaları gerekir. Bu ölçünün 500 kalorisi annenin yediklerinden karşılanırken, 250 kalorisi gebelikte depolanan yağlardan karşılanır. Bu da emziren annelerin gebelik sırasında aldıkları fazla kiloların kaybına yol açar.
Emzirme doğal bir gebelikten korunma yöntemidir.
Süt üretiminden sorumlu olan prolaktin hormonu beyinde yumurtlamayı denetim eden hormonları tesirler. Böylelikle yumurtalıklarda yeni yumurta hücresi gelişimi olmaz. yumurtlama olmadığı için hamilelik ihtimali da ortadan kalkar. bebek emmeye devam ettikçe süt üretimi ve bu nedenle prolaktin üretimi devam eder ve yumurtlama baskılanır. fakat bu baskılanma bebekte ek besinlere geçildiğinde yavaş yavaş ortadan kalkar. bebeğini sadece anne sütü ile besleyen bayanlarda yumurtlamanın geri dönmesi 4-6 ay civarında olur ve bu süre içerisinde emziren anneler istenmeyen gebeliklerden büyük ölçüde korunmuş olur. emzirmenin birinci 3 ay için koruyuculuğu %90’ın üzerindedir. lakin bu periyot içerisinde adet kanamaları başlarsa büyük ihtimalle yumurtlama da başlamış demektir ve hamilelik riski kelam hususudur. Münasebetiyle emziren annelerde birinci adet kanamasından ya da kanamanın olmaması halinde 6. aydan sonra ek korunma teklif edilir. Emzirme göğüs kanserinden korur.meme kanseri gelişmiş ülkelerde daha sık görülürken geri kalmış ya da gelişmekte olan toplumlarda ise daha seyrektir. Bu farklılığın sebebi bayanların dünyaya getirdiği çocuk sayısı ve toplam emzirme müddetidir. Toplam emzirme müddetine nazaran bu hami tesir artar. Her emzirme yılı mümkünlüğü % 4.3 riski düşürür. emzirme süresinden bağımsız olarak her doğumun bu riskte %7’lik ek bir azalma sağladığı ortaya konmuştur. Emzirme sürecindeki düşük östrojen düzeyi ve göğüs hücrelerinde süt üretimi sırasında meydana gelen bir ekip moleküler değişiklikler, bu hücreleri kanser gelişimine karşı daha dirençli hale getirir.
Emzirmek annenin yumurtalık kanserine yakalanma mümkünlüğünü da azaltır. Overkanseri çok sinsi seyreden ve son devirlerine kadar belirti vermeyen bir kanserdir. Yapılan araştırmalar 30 yaşından evvel doğum yapan ve bir yıl ya da daha fazla müddetle bebeğini emziren bayanların yumurtalık kanserine yakalanma riskinde bariz bir azalma olduğunu ortaya koymuştur. Gebelik ve emzirmenin her ikisi de yumurtlamayı baskıladığı için bu organın kanserilerinde azalmaya sebep olur. Emziren annelerde endometriozis hastalığının ilerleme suratı daha düşüktür. Şeker hastası olan annenin günlük insülin gereksinimini azaltır. Kalp hastalığı, hipertansiyon, diyabet üzere günümüzün hastalıkları 12-24 ay emzirmiş annelerde manalı olarak daha az ortaya çıktığı gösterilmiştir. Emzirme anneyi ileride ortaya çıkacak osteoporozdan (kemik erimesi) korur. Anne sütü her zana hazır ve bedavadır. biberon ve mama hazırlama, su kaynatıp soğutma üzere zahmetlere gerek yoktur. Anne sütü hiçbir vakit birebir taklit edilemez.
