Çocuk sahibi olmaya karar vermiş ve 1 yıldır korunmasız ve nizamlı cinsel birlikteliğe(haftada 2-3 kez) karşın hamile kalamayan çift infertil olarak kıymetlendirilir. Bayanların doğurganlık açısından en verimli oldukları yaş 25 yaş civarıdır, 35 yaşından sonra ise doğurganlıkta süratle bir azalma gözlenir. Hiçbir sorunu olmayan bir çiftin 3 aylık bir devirde gebeliğe ulaşma bahtı ortalama olarak %57, 6 aylık müddette bu oran %72, 1 yıl sonunda ise %85 dir. Bu nedenle, bilhassa genç çiftlerde çok besbelli bir sorun yoksa 1 yıl beklenmelidir. Lakin 35 yaş üzerinde bu bekleme mühleti 6 aya indirilebilir. Çiftlerin incelemesinde bayan ve erkek farklı başka kıymetlendirilir.
ERKEKLERİN ARAŞTIRILMASINA GEREK VAR MI?
Tabii ki.Ancak,maalesef ki ülkemizde erkekler infertilite tetkik ve tedavisine katılmaya çok istekli olmuyorlar. Halbuki infertil çiftlerin %30’u erkeğe bağlı, %30’u bayana bağlı nedenlerden ötürü çocuk sahibi olamamaktadır. Çiftlerin %25’inde ise infertilite eşlerin her ikisindeki sorunlara bağlıdır. Bu nedenle biz her vakit öncelikle erkeğin incelenmesi tamamlanmadan bayanı incelemeye geçmeyiz. Öncelikle erkeğin mesleği, geçirdiği hastalıklar, ameliyatlar, sigara kullanımı hikayede sorgulanır. Daha sonra spermiogram kıymetlendirilir. Spermiogramda bozukluk mevcutsa erkek hormonal,ürolojik ve genetik değerlendirilme için üroloğa yönlendirilir.
KADINLARIN KIYMETLENDİRİLMESİNE GELİNCE;
Kadının hikayesinde daha evvelki gebelikleri ve gebelik sonuçları, yaşı, adet kanaması sistemi, infertilite(kısırlık) müddeti, daha evvel geçirdiği ameliyatlar, var olan hormonal yahut sistemik hastalıklar, sigara kullanımı ve aile hikayesi değerlidir. Pelvik ağrı, göğüsten süt gelmesi, tüylenme varlığı, adet kanaması öncesinde ağrı ve cinsel bağda ağrı sorgulanmalıdır. Bayanın vücut-kitle indeksi de değerlendirilmelidir.
Dikkatli bir fizik muayene ve jinekolojik muayene kıymetlidir. Adet kanaması periyodunda hormon tetkikleri incelenmelidir. Ultrasonografi ile rahim ve yumurtalıklardaki olabilecek problemler(myom, kist gibi) görülebilir. Bu sırada yumurtalıklardaki yumurta sayısı ve gelişimi gözlenir. Kısırlık tedavisinde bayanda yumurtlamanın olup olmadığının belirlenmesi değerlidir. Bu durum çeşitli testlerle belirlenir.
Kadın incelenmesinin olmazsa olmazlarından biri de rahim içi ve tüplerin durumunu gösteren HSG=histerosalpingografi(ilaçlı rahim filmi)dir. Fakat bu sinemada tüplerin açık olması her vakit tüplerin fonksiyonel olduğu manasına gelmez. Bu nedenle tüplerin durumunu tam olarak gözlemleyebilmek için bazen “laparoskopi” üzere endoskopik teşhis prosedürlerine ihtiyaç duyulabilir. Laparoskopi incelemenin son basamağıdır. HSGde sorun tespit edilen bayanlarda, daha evvel karın ameliyatı geçiren, pelvik enfeksiyon, dış gebelik ve çukulata kisti üzere hastalık hikayesi olanlarda uygulanır.