Myom, uterusun (rahmin) düz kas hücrelerinden köken alan rahmin uygun huylu (kanser olmayan) tümörüdür. Bayan üreme çağının her periyodunda görülebilse de sıklıkla reprodüktif (üreme çağı) devrinde görülmektedir. Görülme sıklığı epey fazla olup yaklaşık her üç bayandan birinde hayat byunca görülebilmektedir. Her ne kadar yeterli huylu lezyonlar olmakla birlikte %0.1 (binde bir) oranında malignite potansiyeli mevcuttur.
Myom neden ve nasıl gelişir?
Myomların nasıl geliştiği yahut ortaya çıktığı net olarak bilinmese de genetik yatkınlık, ırk, hormonal nedenler ve birtakım kullanılan ilaçlar tesirli olabilmektedir. Myomlar hormon bağımlı tümörler olup en çok üreme çağında görülmeleri ve postmenopozal devirde küçülme eğiliminde olmaları bu hormonal tesirin bir sonucudur. Myomlar menopozal periyotta genelde küçülme eğiliminde olsa da bazen küçülmeyip hatta büyüme tarafında değişiklik gösterebilirler. Bilhassa postmenopozal devirde büyüme eğiliminde olan myomlarda malignite (kanserleşme) riski olması nedenl yakından tetkik edilmeleri ve uygun şartlrda tedavi edilmeleri uygun yaklaşım olmaktadır.
Myom belirtileri nelerdir ve neden kıymetlidir?
Myomlar rahimde bulundukları yere ve büyüklüklerine nazaran değişik belirtiler vermektedir. Myomlar rahim boşluğu içinde (submüköz), rahim duvarı içinde (intramural), rahim duvarı dışında (subseröz), servikal (rahim ağzında) ve rahim dışı (karın içerisinde; parazitik myom) üzere yerlerde bulunabilir. En sık belirtisi sistemsiz adet kanamaları olmaktadır. Rahim başluğunda olan myomlar çok adet kanaması, orta kanama, uzun süren kanama üzere düzensizliklere neden olurken rahim duvarı içindeki myomlar uzun ve fazla olan adet kanamalarına neden olmaktadır. Bunun dışında servikal myomlar daima lekelenme biçiminde kanama ve ilişiki sonrası kanamalara neden olabilmektedir. Myomlar ağrı, karında kitle hissi (aşırı büyük myomlar), bası bulguları ve infertiliteye (kısırlık) neden olabilirler. Myomların büyüyerek idrar torbasına bası yapmasıyla sık idrara çıkma ve idrar kaçırma üzere belirtilere neden olabilir. Ayrıyeten rektuma / barsaklara bası yaparak kabızlık ve barsak alışkanlık değişikliklerine neden olabilirler. Bilhassa rahim boşluğu içerisinde büyüyen myomlar, rahim iç duvarına bası yapan myomlar ve çok büyük olup rahim form bozukluğuna neden olan myomlar infertilite (kısırlık) nedeni olabilirler. Gebelikte myomlar çoklukla büyüme eğilimindedir. Kanlanması artmakta ve dejenere olarak gebelikte ağrıya neden olabilirler. Bunun yanında gebelikte myomlar düşük, erken doğum, sıkıntı doğum, doğum sonu kanama üzere komplikasyonlara da neden olabilirler.
Myom tedavisi nasıl olur?
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki myomların tedavisi cerrahidir. Myomlarda medikal (ilaç) tedavisi myomları ortadan kaldırmak için yapılmamaktadır. Myomlarda medikal tedavi faal kanamayı durdurmak yahut cerrahi öncesi myomları küçültmek için uygulanmaktadır.Myomlarda tedavi endikasyonları (nedenleri) myomun semptom yapmasıdır. Yani ağrı, kanama, adet düzensizliği, infertilite, bası semptomları varlığı, tekrarlayan düşükler, myomun süratli büyümesi, menopozdan sonra büyümeye devam etmesi kanser kuşkusu olması myomlarda tedavi endikasyonlarıdır.
Myomlarda cerrahi tedavi myomun alınması yahut rahmin tümüyle alınması biçiminde olmaktadır. Bunun dışında myom embolizasyonu da seçilmiş hadiselerde uygulanabilen bir metottur. Serviksten (rahim ağzından) dışarı çıkan myomlar vajinal yoldan alınmaktadır. Sonrasında myomun devamlılığının denetimi için histeroskopi ile rahim içi denetim edilerek kalan myom kesimi var ise alınmaktadır. Submüköz (rahim boşluğunda olan) myomlarda histeroskopik olarak myomektomi (myom alınması) en çok uygulanan cerrahi usuldür. Histeroskopik cerrahide bedende kesi olmamaktadır. Kameralı görüntüleme sistemi ile rahim boşluğuna girilip myom görülerek alınmaktadır. Rahim duvarındaki ve duvar dışındaki myomlar karından yapılacak operasyonlarla alınmktadır. Burada açık cerrahi uygulanabileceği üzere günümüzde daha konforlu olan kapalı (laparoskopik) sistemle myomlar alınabilmektedir. Laparoskopik teknikle yapılan cerrahilerde daha az ağrı, kanama ve yapışıklık olmakta ve ayrıyeten daha yara izi, daha çabuk güzelleşme ve günlük yaşama dönüş olmaktadır.
Bazı durumlarda (çocuk isteğini tamamlamış, çok büyük ve rahim biçimini bozmuş çok sayıda myom varlığında) rahmin büsbütün alınması da öteki bir cerrahi seçeneğidir. Rahmin alınması açık ameliyat biçiminde olabileceği üzere kapalı (laparoskopik) olarak da yapılabilmektedir.