VAGİNİT

VAGİNAL AKINTI NEDİR? NİÇİN OLUŞUR?

Vaginal akıntı, bilhassa doğurgan çağdaki bayanlarda hormonal değişikliklere bağlı olarak oluşur. Akıntıya, vagina duvarından ve rahim ağzından kaynaklanan sıvı ve hücrelerin daima dökülmesi neden olur. Terleme-tükürük vb üzere vaginal akıntı da fizyolojiktir yani doğaldır. Tüm üreme çağındaki bayanlara az yahut çok akıntı olur. Akıntı ölçüsü, rengi ve yoğunluğu bireyden şahsa ve adet döngüsündeki vakte nazaran değişir. Akıntının ölçüsünde hormonlar tesirli olduğundan menopozdan sonra akıntı ölçüsü azalır, vaginal kuruluk başlar. Gebelikte ise akıntı ölçüsü artar.

Vaginal akıntının bayan için pek çok yararı vardır. Akıntı asidiktir, böylelikle vaginanın sağlıklı kalmasını sağlar, vaginayı enfeksiyonlardan korur. Vaginal kuruluğu mahzurlar, kayganlaştırıcı olarak iş görür ve cinsel bağlantıyı kolaylaştırır. Akıntı ölçüsü ve özellikleri birtakım bayanlarda yumurtlama vaktini tespit etmede de kullanılır. Buna nazaran ilgi zamanlaması yapılabilir.

ANORMAL AKINTI NEDİR?

Normal akıntı beyaz-renksiz-kokusuz ve her bayana nazaran değişmekle birlikte olağan ölçüde olur. Akıntının rengi ve ölçüsü çok susuzluktan etkilenebilir. Gereğince sıvı alınmadığında rengi tıpkı idrarda olduğu üzere yoğunlaşabilir. Lakin her zamankinden farklı ölçüde, makûs kokulu, kaşıntı, yanma ve/veya ağrıya neden olan akıntı olağandışı akıntıdır, nedeninin araştırılması gerekir.

ANORMAL AKINTI NEDEN OLUR?

Anormal vaginal akıntının en sık görülen nedenleri enfeksiyonlardır. Bunlar genelde kolay sık gördüğümüz enfeksiyonlardır. Fakat bazen cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH) ve eş tedavisini de gerektiren enfeksiyonlar da olabilir. CYBH rahim, tüp ve yumurtalıkları etkileyebilir, erkek ve bayanda gelecekteki üreme potansiyelini düşürebilir. Bu nedenle erken teşhis ve tedavisi çok kıymetlidir. Enfeksiyonlar dışında bazen rahim ağzı kanseri, rahim kanseri, tubal kanserler akıntıya neden olabilir. Hamilelerde akıntı ölçüsü artar. Hijyeni berbat olan bayanlarda, tampon kullananlarda, vaginal duş, spreyler, hijyen eseri kullananlarda akıntı olağandan fazla olabilir.

NE VAKİT DOKTORA BAŞVURMALIYIM?

• Akıntının ölçüsünde, renginde, kokusuna değişiklik varsa

• Sarı-yeşil akıntı, makus koku varsa

• Peynir kesiği üzere beyaz akıntı, kaşıntı varsa

• Genital bölgede kızarıklık, yanma, kaşıntı varsa

• Adet dışı kanama varsa

• İlişkide ağrı varsa

• İlişki sonrası kanama varsa kesinlikle doktora başvurmalısınız.

VAJİNİT NEDİR?

Vajinit, vaginal akıntının en değerli nedenidir. Vajinit, vaginanın iltihaplanmasıdır. Akıntı, kaşıntı, yanma ve ağrıya neden olur. Pek çok enfeksiyon yahut irritasyona neden olan etken yahut alerji vajinite neden olabilir.

VAJİNİT NEDENLERİ NELERDİR?

En sık görülen vajinit nedenleri şunlardır:

• Bakteriyel vajinozis: Vaginada olağanda de az ölçüde bulunan birtakım mikroorganizmaların oranının artması ve mikroorganizmalar ortası istikrarın bozulması sonucu oluşur. Vaginada olağanda fazla ölçüde bulunan laktobasil ölçüsü azalır, anaerob dediğimiz başka bakterilerde artma olur, vaginanın olağan florası bozulur. Buda berbat koku ve akıntı, yanma şikayetlerine neden olur.

• Mantar enfeksiyonları: Vaginada az ölçüde mantar bulunur. Mantarların çok artması enfeksiyona neden olur. Genelde kandida tipi mantarlar enfeksiyona neden olur. Hastalarda kaşıntı, yanma, beyaz peynir kesiği üzere akıntı ve kızarıklık olur. Antibiyotik kullananlarda, hamilelerde, şeker hastalarında, çok terleyenlerde daha sık görülür.

• Trikomonas: Trikomonas tek hücreli bir parazittir. Cinsel yolla bulaşır. Beraberinde öteki CYBH olabilir. Bol ölçüde yeşil-sarı köpüklü akıntıya neden olur.

• Enfeksiyona bağlı olmayan vajinitler: Vaginal spreyler, kokulu sabunlar, deterjanlar, pedler ve tamponlar vaginal irritasyona ve vajinite neden olabilir. Bazen vaginada unutulmuş tampon, tuvalet kağıdı vb yabancı cisimler de vajinite neden olabilir.

• Menopoza bağlı vajinit: Menopozda östrojen düzeylerinin düşmesi vagina duvarında incelmeye ve bu incelme vaginal kuruluk ve yanma olur. bu türlü hastalarda kısa periyodik vaginal östrojen tedavisi sorunu çözer.

VAJİNİT OLDUĞU NASIL ANLAŞILIR?

Akıntının renginde, ölçüsünde, kokusunda değişiklik olması en değerli bulgudur. Vaginal kaşıntı, yanma, cinsel alakada ağrı olabilir. Vajiniti olan hastalarda idrar sonrası ağrı da olabilir. Kimi bayanlarda bağlantı sonrası kanama yahut adet dışı kanama görülebilir. Akıntının rengi, kokusu bazen hangi enfeksiyon olduğunu anlamamıza yardımcı olur. Mesela gri-beyaz renk, makûs kokulu, bilhassa bağ sonrası kokmuş balık üzere pis kokuya neden akıntı bakteriyel vajinozun akıntısıdır. Yeşil-sarı köpüklü akıntı trikomonas enfeksiyonunu gösterir. Beyaz peynir kesiği üzere kaşıntılı akıntı ise mantar enfeksiyonudur. Fakat bulgular her vakit bu kadar bariz yahut tipik olmayabilir yada birkaç enfeksiyon bir ortada olabilir. Bu türlü durumlarda yahut tedaviye cevap alınamayan durumlarda vaginal akıntıdan kültür testi yapılarak etkenin belirlenmesi ve ona nazaran tedavi verilmesi gerekir.

VAJİNİT İÇİN RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

• Cinsel ilgi,

• Gebelik,

• Menopoz,

• Doğum denetim hapı kullanma

• Bazı ilaçlar, antibiyotikler

• Diyabet (şeker hastalığı)

• Vaginal duş yapmak (vaginanın içini yıkamak), köpük banyosu

• Vaginal sprey, deodorant, kokulu sabun vb genital hijyen eserleri kullanmak

• Dar sıkı, hava almayan, ter emmeyen kıyafetler giymek

• Genital paklığı arttan öne hakikat yapmak

• Spiral (rahim içi araç) kullanmak

• Daha evvel CYBH geçirmiş olmak

• Sigara içmek

VAJİNİTİN KOMPLİKASYONLARI NELERDİR?

• Vajiniti olan bayanlarda cinsel yolla bulaşan başka hastalıkların görülme riski daha yüksektir. Bu hastalıklar bayanlarda rahim ve tüplere de bulaşabilir ve gelecekteki doğurganlığı etkileyebilir.

• Bazı vajinitler eşlere de bulaşabilir.

• Bazı enfeksiyonlar hamilelerde erken doğuma, düşük doğum yüküne neden olabilir.

• Bazı enfeksiyonlar doğum sırasında bebeğe bulaşabilir.

VAJİNİTİN TANISI NASIL KONULUR?

Vajinitin tanısı için öncelikle hekiminiz sizinle şikayetleriniz hakkında konuşacaktır. Ne vakitten beri şikayetiniz var, daha evvel oldu mu, eşinizde emsal bir sorun var mı, gebelik var mı, ilaç kullanımı var mı, şeker vb bir hastalık var mı, akıntının rengi, kokusu, ölçüsü, beraberinde olan şikayetlerinizi hekiminiz sorgulayacaktır. Sonrasında jinekolojik muayene olmanız gerekecektir. Muayene esnasında vaginadan spekulum takılarak vaginanın duvarları ve rahim ağzı incelenir. Akıntının rengi, kıvamı, kokusu incelenir. Genelde muayene ile birden fazla hastada teşhis konulur ve tedavi verilir. Fakat birtakım hastalarda birkaç enfeksiyon bir ortada olabilir yahut enfeksiyonun tipik bulguları olmayabilir. Bu türlü durumlarda hastalardan akıntıdan kültür testi alınır, sonucunda üreyen mikroba nazaran tedavi verilir.

VAGİNAL ENFEKSİYONDAN NASIL KORUNABİLİRİM?

Genital hijyen konusunda bütün bayanlar bilgilendirilmelidir. Genital hijyen kurallarına uyan bayanlarda enfeksiyon riski azalır.

• Öncelikle genital bölge kuru ve pak tutulmalıdır. İç çamaşırları pamuklu olmalı, sık değiştirilmelidir. Dar, sıkı kotlar, pantolonlar giyilmemelidir. Ter emen, bol kıyafetler tercih edilmelidir.

• Dış genital bölgenin paklığında yalnızca su yahut pH’sı beden pH’sına uygun sabunlar kullanılmalıdır. Deodorantlı, kokulu, antibakteriyel sabunlar kullanılmamalıdır. Sabun kullanıldıysa güzelce yıkanmalı, sonrasında uygunca kurulanmalıdır.

• Tuvaletten sonra genital paklık önden geriye yanlışsız yapılmalıdır. Böylelikle mikropların makattan vaginal bölgeye bulaşması engellenmiş olur.

• Genital temizleyici olarak deodorant, sprey, koku giderici, kayganlaştırıcı vb eserler kullanılmamalıdır.

• Vaginal duş (vaginanın içinin ilgi sonrası yıkanması) asla yapılmamalıdır. Vagina kendi kendini temizler. Olağan banyo dışında yıkanmasına gerek yoktur. İçinin yıkanması vaginada bulunan hastalıklara karşı hami mikroorganizmaların yok olmasına neden olur. Vaginal duş enfeksiyonu temizlemez, tam aksine enfeksiyon riskini artırır.

• Küvet, köpük banyosu yapılmamalıdır.

• İç çamaşırları güzel yıkanmalı, yeterlice durulanmalı, üzerinde deterjan artığı kalmamalıdır.

• Tampon, ped üzere irritasyona neden olan şeylerden uzak durulmalıdır.

• Denize yahut havuza temizlendiği devirde girilmelidir. Islak mayolarla asla durulmamalıdır.

• İlişkide kondom (prezervatif) kullanılması enfeksiyonun bulaşma riskini azaltır.

VAGİNAL ENFEKSİYON VARKEN BAĞA GİRMEK ZİYAN VERİR Mİ?

Vaginal enfeksiyon alakada ağrı, yanma ve rahatsızlığa neden olabilir. Ayrıyeten birtakım enfeksiyonlar cinsel yolla bulaşabileceğinden, enfeksiyon ilgi sırasında eşe de geçebilir. Bu nedenle bu durum hakkında hekimden bilgi alınmalıdır. Alakada ağrı varsa 1 hafta orta verilmelidir. Eşe bulaşma riskini azaltmak için enfeksiyon geçene kadar alakada bulunulmamalı yada uygun hastalarda kondom (prezervatif) kullanılmalıdır. Bulaşma ihtimali olan çiftlerde eş tedavisi de verilmelidir.

VAJİNİT NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Vajinite neden olan etkene nazaran tedavi planlanır. Genital bölge kuru ve pak tutulur. Genital hijyen konusunda hasta bilgilendirilir. Eşe bulaşabilecek enfeksiyonlarda eş tedavisi de verilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklarda tedavi müddetince alaka yasaklanır. Ağrısı, yanması olmayan uygun hastalarda kondom kullanılarak ilgiye müsaade verilebilir. Kaşıntısı şişliği olan hastalarda soğuk kompres, havlu, buz torbası uygulanarak şikayetler azaltılabilir. Genelde 1 haftada şikayetler hafifler ve düzelir. Bir hafta içinde şikayetler gerilemezse daha ayrıntılı testler yapılması gerekebilir.