Human Immunodeficiency Virus ( İnsan İmmun Yetmezlik Virusu),bağışıklık sistemini bozan AİDS’e yol açabilen virustur. HİV retrovirus cinsidir. Bedeni mikroplardan koruyan bağışıklık sistemini bozarak hastalık yapar. HİV virüslerin birinci amacı olan CD4 lenfositlerin sayısı giderek azalması fırsatçı enfeksiyonlar ve kanserlerlerin ortaya çıkmasına neden olur.
HİV bulaşma yolları nedir?
HİV virüsü kısa müddette dış ortam şartlarında yok olur. Bulaşabilmesi için beden sıvılarının içinde bir şahıstan başkasına geçmesi gerekir. 3 bulaşma yolu:
-Cinsel alaka yoluyla
-Kan yoluyla
-Anneden bebeğe doğum ve anne sütüyle
HİV nasıl bulaşmaz?
Virüs kanda, vajinal sıvılarda, anne sütünde ve menide bol ölçüde bulunur. Tükrükte, idrarda, göz yaşında ise virus bulunmaz
Aynı ortamda bulunarak, el sıkışarak, birebir kaptan yemek yiyerek, öpüşmekle, tuvaletten, duştan, sivrisineklerle bulaşmaz.
HİV bulaşması nasıl engellenir?
-Cinsel sıvıların cinsel münasebet yoluyla, cinsel organlara, anüse, ağıza ve açık yaralara teması sonucunda HİV bulaşır. Cinsel bölgede yara varken bağlantıya girmek HİV bulaşma riskini arttırır. Adet devrinde cinsel ilgiye girmekte HİV bulaşma riskini arttırır.
-Prezervatiflerin hakikat kullanımıyla cinsel yolla HİV bulaşması %100’e yakın engellenebilir. Her türlü cinsel ilgide vajinal, anal, oral sekste prezervatif kullanımı gereklidir.
-Cinsel yolla bulaşan HİV nin engellenmesi için cinsel bağa girmeden evvel gençlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgilendirilmesi değer taşır. Hastalık riski hayat uzunluğu edinilen partner sayısıyla yanlışsız orantılıdır. Ama sizin cinsel olarak tek eşli olmanız partnerinizinde tek eşli olduğunu göstermez.
-Kan yoluyla bulaşmasını engellemek için kan nakillerinden evvel HİV taraması yapılır. Tabiplerin, diş doktorlarının kullandığı cerrahi aletler , akupunktur iğneleri, dövme aletleri kullanmadan evvel sterilize edilmelidir. Enjektörler tek kullanımlık olmalıdır. Damar içi uyuşturucu kullananlarda ortak şırınga kullanımı HİV yayılmasına yol açar.
-Anneden bebeğe geçişi önlemek için anne HİV taşıyıcısı ise anneye antiretroviral ilaçlar verilirse bebeğe geçişi engellenir. Antiviral ilaç verilen annelerin bebeklerine bulaşma riski % 0,5 tir.
HİV + olan annelerin bebeklerini emzirmemesi sağlanmalı, bebeklerin mamayla beslenmesi teşvik edilmelidir.
HİV varlığıyla AİDS ortasında ne fark vardır?
HİV bedene alındıktan sonra geçirilen tüm periyotlar HİV enfeksiyonudur. Enfeksiyonun son devrine AİDS periyodu denir. AİDS devrinde olağan bağışıklığı yüksek bireylerde enfeksiyon yapmayan parazit, virus ve mantarlar ağır hastalıklara yol açarlar. Kaposi sarkomu, beyin lenfoması üzere özel kanser cinsleri AİDS li hastalarda görülür.
HİV enfeksiyonunun evreleri nedir?
- Akut enfeksiyon
- Kronik enfeksiyon
- AİDS
AİDS gelişmesini engellemek mümkün müdür?
Antiretroviral ilaçları daima olarak kullanarak HİV nin AİDS’e dönüşmesi engellenir. İlaç tedavisiyle virus denetim altında tutulduğunda hasta daha uzun yaşar, hastalığı diğerlerine bulaştırma riski azalır.