Tüplerin tıkalı olması, en sık rastlanılan infertilite nedenlerinden biridir. Fallop tüpleri
vücudun her iki tarafında yumurtalıklardan rahme yanlışsız uzanır ve tüplerin her ikisinin de tıkalı
olması hamile kalmaya mahzur teşkil eder.
Fallop tüplerinin infundibular kısmı yumurtalıklara en yakın kısım olup buradan fimbria
denilen uzantılar ovaryum yüzeyine kadar uzanır. Fimbria üzeri saç kılı üzere ince tüylerle (cilia
hücreleri) kaplıdır. Yumurtlama devrinde hormonların tesiri ile fimbria yumurtalıklar üzerinde
yumuşak hareketlerle süpürme süreci yaparak atılan ovumu yakalar. Fimbria ve cilia aracılığıyla
yakalanan ovum Fallop tüpüne gerçek sürüklenirken ovum bazen burada sperm ile karşılaşarak
döllenir, zigot halinde beslenerek tüba içinde yoluna devam eder ve rahim içine düşer.
Tüpün en geniş kısmı ampuller bölgesidir, en dar kısmı ise utero tubal birleşim yerinde
olan isthmus modülüdür.
Fallop tüplerinde infundibular ve ampuller bölgede östrojen tesiri ile fazla ölçüde olan
ciliar hücreler ile bunların ortasında tübüler sıvı üreten progesteron hormonu tesiri ile artan peg
hücreleri bulunur. Bu hücrelerin ürettiği sıvı spermlerin kapasitasyonunu da artırıcı tarafta tesir eder
ve spem, oosit ve zigot için epey besleyicidir. Estrojen ve progesteron hormonları tübüler
fonksiyonlar için çok değerli hormonlardır.
Fallop Tüplerinin Tıkanması
Fallop tüpleri tıkandığı bölgeye nazaran sınıflandırılır:
Distal Tubal Tıkanıklık: Fallop tüpleri yumurtalığa yakın ucundan tıkanacak olursa
hidrosalpinx ismi verilir. En sık klamidya ismi verilen cinsel yolla bulaşan hastalıklar nedeniyle
tıkanabilir. Şayet tadavi edilmezse hem tüplerde hem de pelviste yapışıklıklar ortaya çıkar. Fimbria
da hasar görür, yapışırsa yumurtlama vaktinde atılan ovumun yakalanması işlevi ortadan
kalkar ve infertilite sorunları görülür.
Tübanın Orta Segmentinin Tıkanması: Daha çok tüplerin bağlanması sırasında orta
segmentte tıkanıklık olabilir. Tüplerin açılması için yapılan operasyonda %75 muvaffakiyet sağlanır.
Proksimal Tübal Tıkanıklık: Tüplerin uterusa yakın olan kısmında tıkanıklık olması
anlamına gelir. Düşükler, pelvik enfeksiyonlar, meyyit gebelik ve bu kısmı ilgilendiren doğum kontrol
yöntemleri proksimal tubal tıkanıklığa en çok neden olan durumlardır.
Fallop Tüplerinde En Sık Tıkanıklık Yapan Nedenler:
Sezaryen üzere pelvik operasyonlar
Pelvik inflamatuar hastalıklar
Endometriozis
Dış gebelik
Myomlar
Tüplerin bağlanması
En çok az gelişmiş ülkelerde rastlanan genital tüberküloz
Fallop Tüpü Tıkanıklığı Tanısı
Histerosalpingografi (HSG): Bir xray testidir. Fallop tüplerinde tıkanıklık olup
olmadığını anlamak için vajinadan uygulanan bir kanül vasıtasıyla kontras boya maddesi
(radyopak madde) ile evvel rahim içi doldurulur sonra da tüplerden geçmesi sağlanır ve çoğu
zaman skopi altında gözlenerek kontras husus uygulanır ve sonra rontgen sineması çekilir. Eğer
tüplerde tıkanıklık varsa kontras unsur tüplerden geçemez.
Kromotübasyon: HSG sürecine benzeri bir süreç olmakla bir arada, kromotübasyon
mutlaka cerrahi bir süreç (laparoskopi işlemi) sırasında gerçekleştirilir. Laparoskopik gözlem
altında boya (çok vakit metilen mavisi) vajinal yoldan uygulanan bir kanül vasıtasıyla rahme
verilir, şayet tübalar açıksa daha sonra bu boyanın tüplerden geçtiği ve peritona yayıldığı direk
izlenebilir.
Sonohisterografi: Tüplerin geçirgenliğini belirlemek için ultrason eşliğinde yapılan
noninvasif bir süreçtir. Rahim içine steril kurallarda bir kanül ile serum fizyolojik verilerek rahim
içi doldurulurken tübaların içinden sıvının geçmesi sağlanır ve tıpkı anda ultrasonda rahim içinde
myom, polip ya da tüplerde tıkanıklık, hidrosalpinx vs. var mı gözlenebilir.
Fallop Tüplerini Açmak:
Fallop tüplerinin tıkanma nedenine ve tıkanan segmentine bağlı olarak şayet uygunsa
çeşitli tıbbı ve cerrahi süreçler ile Fallop tüplerindeki tıkanıklık tedavi edilmeye çalışılır. İnfertil
olan hastalarda tüpler tıkalı olduğunda birçok vakit cerrahi tedavi yerine tüp bebek tedavisi tercih
Makale Yazım Tarihi: 08.08.2016
Op. Dr. Kutlugül Yüksel
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
Eskişehir yolu, 9. Km, No: 266, Zirve Prime
C Blok No: 45 Ankara
Tel: 0312 4258530
Cep: 0532 6121783
www.kutlugulyuksel.com.tr
www.ankarakadindogumcu.com