Rahim ağzı kanseri nedir?
Rahim ağzı (serviks) kanseri dünya genelinde 45 yaş altı bayanlarda en sık görülen 2. kanser tipi, göğüs ve akciğer kanserinden sonra kanserden ölümlerin önde gelen 3. nedenidir. Rahim ağzı (Serviks) kanseri Türkiye’de en sık görülen 8. kanser tipidir.
Bayan rahmi, gövde ve rahim ağzı kısımlarından oluşur. Rahim ağzı, rahmin doğum sırasında genişleyerek bebeğin çıkmasını sağlayan kısmıdır.
Rahim ağzı kanseri neden olur?
Rahim ağzı kanserine yol açan temel etkenin Human Papilloma Virus (HPV) olduğu bilinmektedir. 100 farklı tipi olmasına karşın en sık kanserle bağlantılı olanların tip16 ve 18’dir. Lakin bu HPV virüsü taşıyıcılarının hepsinin kanser olacağı manasına gelmemektedir.
HPV virüsü nasıl bulaşır?
HPV bedene cinsel yol ile bulaşarak rahim ağzında bulunan yüzey hücrelerinde olağandışı değişikliklere yol açar. Bu değişiklikler 10 – 15 yıl içinde ilerleyerek kansere dönüşür.
Görüldüğü üzere HPV ile enfekte olan bayanda çabucak rahim ağzı kanseri gelişmez. Kolay olağandışı hücrelerin gelişimi çok evvelce tespit edilebilir ise, gerekli tedaviler ile kansere dönüşüm engellenebilir.
Rahim ağzı kanseri belirtileri nelerdir?
Adet dışı kanama, alaka sonrası kanama, menopoz sonrası vajinal kanama, berbat kokulu vajinal akıntı ve hastalığın ileri devirlerinde ağrıdır. Lakin ekseriyetle hastalık uygunca ilerleyinceye kadar hiçbir belirti vermeyecektir.
Smear testi ne sıklıkta yapılmalı?
Rutin aralıklarla PAP-smear testi yaptırmanız değerlidir. Ulusal serviks kanseri tarama standartlarına nazaran 30 yaşından sonra her 5 yılda bir PAP-smear testi yaptırmanız önerilir. Lakin smear sonucunuz ya da risk faktörünüze nazaran bu sıklık sizin durumunuza özel olarak düzenlenebilir.
Serviks kanseri risk faktörleri ortasında çok eşlilik, çok sayıda doğum yapmak, cinsel münasebete 20 yaşından evvel başlanması, viral ve bakteriyel enfeksiyonlar, sosyoekonomik seviyenin düşük olması, sigara içmek, bağışıklık sisteminin baskılanması üzere durumlar yer alır.
Anormal PAP-smear test sonucu epeyce sık görülmekte olup, serviks kanseri olduğunuz manası taşımaz. Hücrelerinizdeki değişiklikler hafif derecede ise sadece PAP-smear testinin tekrarlanması önerilebilir. Zira hafif derecede hücresel değişiklikler sıklıkla kendi kendilerine iyileşebilmektedirler. Besbelli bir anormallik varsa çeşitli tedavi prosedürleri önerilecektir.
HPV virüsüne karşı aşılanma…
Serviks kanserine en sık neden olan HPV tiplerine karşı iki tip hami aşı geliştirilmiştir. 12 ile 40 yaş aralığında uygulanabilmektedir. Ülkü olanı bir genç kızın cinsel tecrübesini yaşamadan aşılanmasıdır. Lakin bilinmelidir ki bu aşılar yalnızca bir kısım HPV tipine karşı koruyuculuk sağlayacaktır. Bu nedenle aşılanan bireylerin PAP-smear taramalarını sistemli yaptırmaya devam etmeleri gerekmektedir.