Gebelikte Tiroid Hastalıkları

Gebelikte Tiroid Hastalıkları

Tiroid Hastalığı Nedir?

Tiroid hastalığı tiroid bezini etkileyen bir hastalıktır. Bazen organizma çok az yahut çok fazla Tiroid hormonu üretir. Tiroid hormonları bedenin güç kullanımını ve metabolizmasını düzenler. Çok fazla Tiroid Hormonu üretilirse buna HİPERTİROİDiZM denir ve beden işlevlerinin bir birçok hızlanır. Tiroid Hormonu çok az üretilirse ortaya çıkan duruma HİPOTİROİDZM denir ki bu durumda da beden işlevleri yavaşlayabilir.

Tiroid hormonu gebelik sırasında anne ve bebek sıhhati açısından kritik rol oynar. Tiroid sorunu olan gebeler kendileri ve bebekleri için sıkı takip edilmeli, Tiroid hormonlarının seviyeleri düşük ise yükseltmek, yüksek ise düşürmek için gerekli ilaç tedavileri verilmelidir.

Unutulmaması Gereken Noktalar

• Tiroid hastalıkları sonucu Hipertiroidi yahut Hipotiroidi tabloları ortaya çıkabilir.
• Gebelik; Tiroid bezinde olağan işlev değişiklikleri de yapabilir, hastalık ta oluşturabilir.
• Gebelikte denetimsiz Hipertiroidizm anne ve doğmamış bebekte önemli sıhhat sıkıntılarına yol açabilir.
• Hamilelikte hafif Hipertiroidi tedavi gerektirmez. Şiddetli Hipertiroidizm kesinlikle tedavi edilmelidir.
• Gebelik sırasında denetimsiz Hipotiroidzm annede önemli sıhhat sıkıntılarına yol açarken, doğmamış bebeğin büyümesini ve beyin gelişimini makûs tarafta tesirler.
• Hamilelikte Hipotiroidizm Tiroksin yani T4 hormonu verilerek tedavi edilir.
• Doğum Sonrası Tiroiditte evvel Hipertiroidi, akabinde Hipotiroidi gelişir ve sonra olağana döner. Bazen Hipotiroidi kalıcıdır.

Postpartum Tiroidit (Doğum Sonrası Tiroid Bezi İltihabı)

Doğumdan sonrası ilk yıl içinde bayanların % 4 – 10 ‘unu etkileyen Tiroid İltihabı türüdür. Bu çeşit Tiroid iltihabında Tiroid hücrelerinde saklanan Tiroid hormonları kana salıverilir. Otoimmun olduğu düşünülen bu hastalıkta birinci bir iki ay hafif bir Hipertiroidi tablosu ortaya çıkar. Bir çok bayanda Tiroid dokusu olağan işlevine kavuşmadan evvel 6 – 12 ay ortasında Hipotiroidi tablosu oluşur. Bu devirde dışarıdan Tiroid Hormonu tedavisi verilmelidir. Az sayıda hastada ömür uzunluğu Tiroid hormon tedavisi gerekir. Çoklukla evvelki doğumundan sonra Tiroidit geçiren hasta sonraki doğumlardan sonra da geçirecektir. Tekrarlayan Tiroidit Atakları Tiroid Bezini tahrip ettikçe ömür uzunluğu dışarıdan Tiroid Hormonu tedavisi kaçınılmaz olur.

Burada dikkat edilmesi gereken bahis bazen Postpartum Hipotiroidi, Postpartum Depresyon ile karışabilir. Doğumdan sonra başlayan huysuzluk, huzursuzluk, yorgunluk, halsizlik, tükenme, uyuşukluk üzere belirtiler Postpartum Depresyon sanılabilir. Hipotiroidi bulguları bariz ise Tiroid Hormonu verilmelidir.

Hipotiroidizm Tanısı ve Tedavisi

Hipotiroidisi olan hamilede şu belirtiler ortaya çıkar;

• Aşırı yorgunluk
• Soğuğa tahammülsüzlük
• Kas krampları
• Kabızlık
• Bellek ve konsantrasyon sorunları

Tanıda yeniden TSH, T3, T4 seviyeleri bakılır. Her ne seviyede olursa olsun sağlıklı bir gebelik ve bebek için Hipotiroidi kesinlikle tedavi edilmelidir. Tedavide dışarıdan Tiroid Hormonu verilir.

Hipotiroidi( Yetersiz Çalışan Tiroid )

Gebelikte Hipotiroidiye Hashimoto Hastalığı denilen ve her 1000 hamilenin 5’inde ortaya çıkan özel bir Tiroid hastalığı neden olur. Hashimoto hastalığı Tiroid bezinin bir çeşit kronik iltihabıdır. Bu da Otoimmun bir hastalıktır. Bu hastalıkta bağışıklık sistemi tiroid bezi hücrelerine saldırır.

Gebelik sırasında denetimsiz Hipotiroidi, anne ve bebekte kimi sorunlara yol açar;

• Preeklampsi
• Anemi; bedene kâfi oksijen alımı sağlanamaz.
• Düşük
• Düşük Doğum Yüklü Bebek
• Ölü Doğum
• Konjestif Kalp Yetmezliği

İlk üç ayda bebeğin beyin ve hudut sistemi gelişimi için Tiroid hormonlarının rolü çok büyük olduğundan kotrolsüz Hipotiroidizm bebeğinizin beyin ve hudut sistemi gelişimini berbat tarafta etkileyebilir.

Gebelikte Hipertiroidi Tedavisi

Gebelikte hafif Hipertiroidizm tedavi edilmez. Daha şiddetli Hipertiroidizm Antitiroid ilaçlarla tedavi edilir.

Gebelikte Radyoaktif İyot tedavisi yapılamaz. Zira Radyoaktif iyot bebeğin Tiroid dokusunu tahrip edebilir. Hamilemiz Antitiroid ilaçları da tolere edemez ise o vakit Tiroid Bezini Ameliyat ile çıkarmak gerekebilir.

Antitiroid ilaçlar plasentayı geçip bebekte Hipotiroidiye neden olabileceği için anneye mümkün olan en küçük doza ilaç verilir ki bebekte Hipotiroidi oluşmasın.

Antitiroid İlaçların Yan Etkileri

• Deride kızarıklık, kaşıntı üzere allerjik tepkiler.
• Vücutta beyaz kan hücrelerini azaltarak, bağışıklık sistemini baskılayabilirler.
• Nadiren Karaciğer Yetmezliğine neden olabilirler.

Eğer Antitiroid ilaçları kullanırken aşağıdaki belirtiler oluşursa ilacı kesmek için Hekiminizle kesinlikle görüşün;

• Yorgunluk
• Zayıflık
• Müphem karın ağrısı
• İştah kaybı
• Deri döküntüsü yahut kaşıntı
• Bir yerinizi yavaşça çarpsanız bile abartılı bir halde morarması
• Sarılık (deri ve gözün ak kısımlarında)
• Sürekli boğaz ağrısı
• Ateş

Anneler kontrol ile hamilelik devrinde de , emzirme devrinde de itimatla Antitiroid ilaçlarını kullanabilirler.

Gebelikte Hipertiroidi Tanısı

Hipertiroidinin birtakım belirtileri olağan bir gebelikte de vardır. Örneğin; artmış kalp suratı, beden ısısında artış, hoşgörüsüzlük, yorgunluk olağan bir gebelikte de görülür.

Hızlı ve sistemsiz kalp atımı, ellerde titremeler, kilo kaybı, yahut kilo alamama, şiddetli bulantı kusma, muhtemelen Hiprtiroidi ile bağlıdır.

Böylebir hastaya kanda TSH, T3, T4 ve TSI testleri yapılmalıdır.

Hipertiroidi ( Çok Etkin Tiroid )

Gebelikte Hipertiroidi ekseriyetle Graves Hastalığı nedeniyle olur ve her 500 gebelikten birinde ortaya çıkar. Graves Hastalığı otoimmun bir hastalıktır. Olağanda İmmun Sistem bedeni dış etkenlerden, bakteri, virus, mantar, parazit üzere hastalık yapan etkenlerden korumak üzere programlanmıştır. Otoimmun hastalıklarda İmmun sistem bedenin kendi hücrelerine ve organlarına saldırır. Graves hastalığında bağışıklık sistemi TSI ( Tiroid Stimulan Immun globulin) adlı bir husus salgılar ve bu husus TSH’ya benzeri bir yapıda olduğundan Tiroid bezini kandırır ve fazla ölçüde Tiroid hormonu salgılatır. Bu hastaların gözleri yuvalarından fırlamış formda görünen özel bir görünümleri vardır.

Graves hastalığı birinci defa gebelikte ortaya çıkabildiği üzere, önceden Graves Hastalığı olan bir bayan gebe kaldığında , hamileliğinin ikinci yahut üçüncü trimestrinde hastalık bulgularında gerileme de meydana gelebilir. Bunun nedeni hamilelikte baskılanmış İmmun sistemdir. Hastalık çoklukla doğumdan kısa bir müddet sonra tekrar kötüleşir. Graves hastalığı olan hamilenin gebelik takibini yanı sıra aylık olarak bu hastalıkla ilgili de takibi gereklidir.

Nadiren Hipertitoidi; gebelikte bulantı, kusma, dehidratasyon, kilo kaybı üzere sorunlara yol açar. Bu gebeliğin birinci yarısında şiddetli olan ve sonra geçen bulantı ve kusmanın artmış Bhcg nedeniyle yükselen Tiroid hormonlarından kaynaklandığı görüşü kabul görmektedir.

Gebelik sırasında denetimsiz Hipertiroidizm Annede şu durumlara neden olur;

• Konjestif Kalp Yetmezliği
• Gebeliğin geç devrinde Preeklampsiye neden olabilecek Tansiyon Yükselmesine
• Tiroid Fırtınası dediğimiz Hipertiroidi bulgularını ani olarak ve çok şiddetli bir biçimde ortaya çıkmasına
• Düşüğe
• Erken Doğuma
• Düşük Doğum Yüklü bebek doğmasına neden olabilir.

Hipertiroidik Annenin Bebeğinde şunlar görülebilir;

• Graves Hastası bir bayan gebelik öncesi Radyoaktif İyot tedavisi alsa da, cerrahi süreç geçirse de dolanımında bulunan TSI ler Plasentayı geçerek bebeğin Tiroid bezini uyarır ve bebekte Hipertiroidizm bulguları ortaya çıkarır. Fakat anne Antitiroid bir ilaçla tedavi ediliyorsa bebekte bu sorunların ortaya çıkma mümkünlüğü son derece azdır.
• Bebeğin Fontanelleri ( bebeğin başındaki bıngıldaklar) erken kapanabilir.
• Taşıkardi
• Hipertiroidik Kalp Yetmezliği
• Sinirlilik
• Büyümüş Tiroid bezinin soluk borusuna yaptığı bası nedeniyle Teneffüs Yetmezliği
• Yetersiz kilo alımı

gibi sorunlara yol açabilir. Doğum sonrası bebek ve anne yakından izlenmelidir.

Hamilelik Olağan Tiroid Bezi İşlevlerini Nasıl Tesirler?

Hamilelikte kanda yüksek seviyelere ulaşan ik hormon vardır. Bunlardan biri Bhcg, bir oburu Östrojendir. Bu iki hormon Tiroid bezinden Tiroid Hormonu salgılanmasını arttırır. Bu nedenle bu olağan fizyolojik değişiklikleri yorumalamak bazen güç olabilir.

Tiroid Hormonu bebeğin beyin ve hudut sistemi gelişimi için çok kıymetlidir. Birinci üç ay bebeğe Tiroid Hormonunu anne sağlar. Anne Tiroid bezinden salgılanan Tiroid Hormonu Plasenta yoluyla bebeğe geçip fonksiyonunu yerine getirir. On ikinci haftadan sonra bebek kendi Tiroid hormonunu üretmeye başlar.

Tiroid bezi hamilelik sırasında olağan olarak bir ölçü büyür. Lakin bu elle tespit edilecek kadar değildir. Şayet ele gelecek kadar genişlemiş ve büyümüş bir Tiroid bezi ile karşı karşıyaysak bu bir Tiroid hastalığı belirtisi olabilir. Olağan bir gebelikte de artmış Tiroid hormon seviyeleri ve yavaşça büyümüş bir Tiroid bezi ile karşılaşılabileceğinden, rastgele bir Tiroid hastalığını atlamamak gereklidir. Zira hamilelikte teşhisi sıkıntı olabilir.

Tiroid Bezi

Tiroid bezi yaklaşık 2,5 cm uzunluğunda, 25 gr tartısında kelebek halinde bir bezdir. Gırtlak altında, ses kutusunun önünde bulunan, nefes borusunun ikiye ayrıldığı bölgede yerleşir. Tiroid beziEndokrin Sistemi oluşturan bezlerden bir adedidir. Endokrin Sisteme mensup bezler ürettikleri Hormon ismi verilen unsurları kana salgılarlar. Hormonlar fonksiyonlarını salgılandıkları bezde değil, kan ile uzun seyahatlere çıkarak amaç hücrelerde yahut tüm bedende yerlerine getirirler.

Tiroid bezi iki çeşit Tiroid hormonu salgılar. Bunlardan biri T3 yani Triiyodotironin, başkası T4 yani Tiroksindir. T3 faal bir hormondur ve T4 deri elde edilir. Tiroid hormonları; metabolizma, beyin gelişimi, teneffüs, kalp ve hudut sistemi işlevleri, beden ısısı, cilt nem seviyesi, kas gücü, adet döngüsü ve kan kolesterol düzeylerini tesirler.

Tiroid Hormonu üretimini; Beyideki Hipofiz bezinde yapılan ve salgılanan TSH ( Tiroid Stimulan Hormon ) isimli hormon düzenler. Kanda Tiroid Hormon seviyeleri yüksek olduğunda , Hipofiz bezi TSH seviyesini azaltarak, tekrar kanda Tiroid Hormon seviyeleri düşük olduğunda Hipofiz bezi TSH salgısını arttırarak cevap verir.