Rahim ağzı (serviks) kanseri human papilloma virüs( HPV) ile çok yakın bağlıdır.HPV virüsü çoğunlukla cinsel temas ile bulaşır.
HPV virüsünün birçok çeşidi olmakla birlikte yalnızca en sık rastlanan tiplere karşı aşı geliştirilmiştir. Ülkemizde 2 tıp HPV aşısı bulunmaktadır.
- Gardasil (kuadrovalan aşı) tip 6.11.16.18’e karşı
- Cervarix (bivalan aşı) tip 16.18’e karşı
HPV aşısı gözetici bir aşı olup tedavi edici özelliği yoktur. Virüs ile karşılaşılmadan evvel aşı yapılırsa koruyuculuk % 100’e yakındır.HPV tip 16 ve 18 serviks kanserinde %70 oranda bağlantılıdır. HPV tip 11 ve 16 kondilomların (genital siğil) %90 sebebidir.
- Aşı kimlere yapılır ?
HPV aşısı şu an ülkemizde 9-26 yaş ortası bayanlara önerilmektedir. Bayanların evli yada bekar olması, daha evvel cinsel tecrübesi olup olmaması, birden fazla partner olup olmaması aşı yapılmasını değiştirmez. Şu an dünyada 55 yaşına kadar aşı kullanan ülkeler var. Lakin yaş ilerledikçe ve cinsel partner sayısı arttıkça aşının aktifliği azalmaktadır.
Gardasil 0,2 ve 6. aylarda
Cervarix 0,1 ve 6.aylarda kas içine (intramusküler) olarak yapılır.
Gebelerde ve bebeklerdeki aşıya bağlı tesirler tem olarak bilinmediği için hamilelik devrinde ve süt verirken aşı yaptırılmamalıdır.Erkeklere aşı birtakım ülkelerde önerilmekte ama şimdi bizim ülkemizde bu uygulamaya geçilmemiştir.
- Aşının yan etkisi
Nadiren uygulama yerinde ağrı, şişlik, kızarıklık ve sistemik olarak da her aşıda olduğu üzere baş dönmesi, yorgunluk, göz kararması, ateş ve bulantı görülebilir. Aşı ve smear
Aşıyı yaptırmış olmak servikal smear takibini ortadan kaldırmaz. Rahim ağzı kanserinin tek etkeni HPV virüsü olmadığı için yıllık smear taraması kesinlikle yaptırılmalıdır.