İstenmeyen hamileliği tıbbı formüllerle sonlandırılmasına kürtaj (Tıbbı terim : Küretaj) denir.
Türkiye Cumhuriyeti maddelerine nazaran, kürtaj süreci yapılacak olan kişinin 18 yaşını doldurmuş, gebelik haftası ise 10 haftadan küçük olmalıdır. Kişi evli ise eşinin onayı gerekir. Evli olmayanlarda kişinin kendi isteği kafidir.
Kürtaj yalnız Bayan Hastalıkları-Doğum Uzmanı tarafından sıhhat kuruluşunda yahut muayenehanede yapılır. Kürtaj sürecinde mahremiyet ve hasta-hekim ortasındaki özel paylaşım konusuna ihtimam gösterilmelidir.
Kürtajin riskleri gebelik haftası ilerledikçe artar. 10 haftalık yasal hudut, kişinin sıhhati göz önünde bulundurarak bu formda tesbit edilmiştir. Münasebetiyle kürtaj kararı kesinlikle 10 haftadan evvel verilmelidir.
Bebeğin sakat olduğu tetkiklerle mutlaklaştığı, hamileliğin devam etmesi annenin sıhhatini tehdit ettiği durumlarda, gebelik 10 haftadan büyükse de, heyet kararı ve anne-babanın isteği ile gebelik sonlandırılabilir.
Kürtaj süreci vakum tekniği ile (Enjektör içerisine negatif basınçla çekme şeklinde) yapılır.
Gebeliğin ilaçla sonlandırılması :
Bu emelle kullanılan ilaç şimdi ülkemizde mevcut değildir (preparat ismi : RU-486). Öte yandan ülkemizde yanlışlı olarak söktürücü ismi altında etken hususu progesteron olan ilaçlar halk tarafından düşük oluşturmak için yaygın olarak kullanılmaktadır. Bilinmesi gerekir ki bu küme ilçalar hamileliği sonlandırmakta etkisiz olduğu üzere, tam karşıtı hamileliği destekleyici özelliği mevcuttur.
Kürtaj (Gebelik Sonlandırılması) süreci nasıl yapılır?
1- İşlem yapılmadan evvel hasta ultrasonla muayene edilir. Ultrasonda gebelik kesesi kesinlikle tesbit edilmelidir. Gebelik kesesi görülmeden yapılan müdahale hastaya ziyan verebilir. (Hasta gebe olmayabilir, dış gebelik olabilir yahut hamileliğin çok erken safhası olabilir).
2- Süreç anestezi altında yapılır. Muayenehanede yapılan anestezi, ofis koşullarında inançla uygulanabilecek anestezidir. Aslında anesteziden fazla bir nevi sedasyon uygulamasıdır. Sedasyon Anestezi Uzmanı tarafından verilen uygun ilaçlarla uygulanır ve rastgele bir risk ve yan tesir kelam konusu değildir. Hasta süreç sırasında rastgele bir şey hissetmez. Daha sonra süreç hakkında rastgele bir şey hatırlamaz. Daha evvel olağan doğum yapan bayanlarda lokal anestezi uygulanabilir. Lakin yeniden de sürecin ruhsal travmasıda düşünülürse genel anestezi daha çok tercih edilir. Merkezimizde süreç boyunca ve süreçten yarım saat sonrasına kadar hasta anestezi uzmanı tarafından denetim altında tutulur.
3- Hasta süreç yapılmadan evvel 6-8 saat müddetle hiçbir şey yiyip içmemelidir.
4- Hasta jinekoloji masasında hazırlandıktan sonra anestezi uzmanı tarafından gerekli ilaçlar verilerek uyutulur.
5- Vajene spekulum yerleştirilir. Vajen ve rahim ağzı ilaçla temizlendikten sonra, rahim ağzı özel aletlerle genişletilir. Rahim içi plastik kanül ve ona bağlı olan vakum aleti ile boşaltılır. Kanama denetimi takiben sürece son verilir. Merkezimizde, ultrasonla hasta denetimi yapılıp rastgele bir sorun olmadığından emin olunduktan sonra hasta uyandırılır.
6- Hasta dinlenme odasında yarım saat dinlendirilir.
7- Süreçten sonra (Dinlenme mühleti bitince), hasta istediğini yiyip içebilir. O gün için dikkat isteyen işlerden (örneğin otomobil kullanmak) ve alkollu içeceklerden uzak durmalıdır.
8- İşlem sırasında herhengi bir enfeksiyon tesbit edilmezse antibiyotik tedavisine gerek yoktur. Ağrı kesici reçetesi verilir.
9- İşlemden sonra birkaç güne kadar günde 1-2 pedlik kanama olabilir (küçük kesimler şeklindede olabilir). Kanama olduğu günler denize havuza girilmemeli, banyo yapılacaksa ayakta duş formunda yapılmalıdır.
10- Süreçten sonraki günlerde şiddetli ağrı ateş yükselmesi yahut fazla ölçüde kanama olursa kesinlikle tabibe başvurulmalıdır.
11- Süreçten sonra iki hafta mühletle cinsel bağda bulunulmamalıdır (ağrı ve enfeksiyon tetiklenebilir).
12- Kürtajdan sonraki birinci adet sistemsiz olabilir. 20 ile 40 gün ortası rastgele bir periyotta olabilir.
Bilinmesi gereken hususlar
Nadiren gebelik kesesi çok küçük olup (5 haftadan küçük gebelikler) kürtaj yapılmasına karşın gebelik devam edebilir. Bu sakıncalı durumla karşılaşmamak için en doğrusu, gebelik kesesi ultrasonla görülüp, doktorun önerdiği vakitte kürtaj sürecinin yapılmasıdır.
Halk ortasında birinci kürtaj sakıncalıdır ve bir daha hamilelik oluşmaz inanışları mevcuttur. Kürtaj Süreci uygun şartlarda ve uzman tarafından yapıldığı sürece komplikasyonu yok denecek kadar azdır. Yinede unutmamalı ki kürtaj bir doğum denetim tekniği değildir. Mümkün oduğu sürece eşler korunmaya dikkat etmeli ve istedikleri vakit çocuk sahibi olmalıdırlar.